Σκοτεινό και άγνωστο παραμένει ακόμα το τοπίο σχετικά με το πώς θα λειτουργήσει το αφορολόγητο στις πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες, τις οποίες από εδώ και στο εξής θα πρέπει υποχρεωτικά να χρησιμοποιούμε στις όποιες συναλλαγές μας, ακόμα και στις πιο απλές από το σούπερ-μάρκετ, το περίπτερο ή ακόμα και για τον καφέ μας στο άμεσο μέλλον.
Και όλα αυτά την ώρα που οι απόψεις των πολιτών, και δη των Ηρακλειωτών, για το αν επιθυμούν την κατά κόρον χρήση καρτών στις καθημερινές τους συναλλαγές, διίστανται, αφού ναι μεν κάποιοι εμφανίζονται απόλυτα σύμφωνοι με την ιδέα, έχοντας μάλιστα προ πολλού υιοθετήσει το "πλαστικό" χρήμα στην καθημερινότητά τους, ωστόσο άλλοι πάλι, όπως μας είπαν σε δηλώσεις τους, εμφανίζονται δύσπιστοι και φοβισμένοι, δηλώνοντας εκ πεποιθήσεως μη χρήστες πιστωτικών καρτών, διότι φοβούνται ότι άλλα θα αγοράζουν και άλλα θα χρεώνονται.
Σύμφωνα με τις τελευταίες εξαγγελίες της κυβέρνησης, το μέτρο θα ίσχυε με την έλευση του νέου έτους, οπότε και το "πλαστικό" χρήμα θα έμπαινε, θέλοντας και μη, για τα καλά στη ζωή μας.
Όμως μέχρι στιγμής, όπως μας ενημέρωσαν από τη ΔΟΥ Ηρακλείου, όπου απευθυνθήκαμε χθες για να δούμε πώς θα κινηθούν οι καταναλωτές και οι επαγγελματίες σύμφωνα με τη νέα αυτή αλλαγή, από το υπουργείο Οικονομίας δεν έχει ακόμα δοθεί το "πράσινο φως", αφού δεν έχει σταλεί καμία σχετική με το θέμα εγκύκλιος.
Συνεπώς, όλα παραμένουν "στον αέρα" και κανείς δεν ξέρει τι και πότε και αρχίσει να εφαρμόζεται. Ωστόσο, ευχή όλων αποτελεί, όποια αλλαγή είναι να γίνει, να μη συμβεί ξαφνικά και μέσα σε μια νύχτα, με αποτέλεσμα οι φορολογούμενοι, αλλά και οι φοροτεχνικοί, να τρέχουν και να μη φτάνουν, αλλά συντονισμένα, καθώς, όπως υπογραμμίζουν, τέτοιες μεγάλες οικονομικές μεταρρυθμίσεις προϋποθέτουν και απαιτούν την ύπαρξη και τη σωστή λειτουργία των συστημάτων εκείνων που είναι αναγκαία να τις ακολουθούν.
Όπως στην προκειμένη περίπτωση το πληροφοριακό σύστημα της εφορίας, στο οποίο θα καταγράφονται ταυτόχρονα μέσω χρήσης της πιστωτικής κάρτας και όλες οι αγορές μας. Πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει, για να μπορεί να αντέξει όλο αυτό το φόρτο των συναλλαγών καθημερινά, να λειτουργεί στην εντέλεια, ώστε να μην τιναχτεί το όλο σχέδιο "στον αέρα".
Έκπτωση φόρου και έπαθλα σε μετρητά
Οι αλλαγές που αναμένονται εντός ολίγου καιρού αρχικά, αναφορικά με τα όσα είχαν ανακοινωθεί τις προηγούμενες ημέρες, είναι οι εξής: Tέλος στα μετρητά για συναλλαγές (αγορές αγαθών ή παροχή υπηρεσιών) μεταξύ ιδιωτών με επιχειρήσεις που υπερβαίνουν τα 500 ευρώ, ισχύς αφορολόγητου ορίου μόνο με "πλαστικό" χρήμα, άνοιγμα επαγγελματικού λογαριασμού από τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες και έκπτωση των δαπανών μισθοδοσίας μόνο εάν γίνεται με ηλεκτρονικά μέσα, είναι ορισμένες από τις αλλαγές που φέρνει στην καθημερινότητά μας το "πλαστικό" χρήμα. Επίσης, μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες έχουν έναν επιπλέον λόγο να χρησιμοποιούν στις συναλλαγές τους το "πλαστικό" χρήμα από το νέο έτος, καθότι μόνον έτσι θα μπορούν να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου των 1.900 έως 2.100 ευρώ που οδηγεί σε έμμεσο αφορολόγητο όριο, αλλά και στην έκπτωση φόρου για τα ιατρικά έξοδα. Εκτός από τις εκπτώσεις φόρου που θα εξασφαλίζουν όσοι πραγματοποιούν συναλλαγές με "πλαστικό" χρήμα, θα υπάρχουν κληρώσεις με έπαθλα μετρητά, αυτοκίνητα ακόμη και ακίνητα που ανήκουν στο Δημόσιο. Συνολικά, σε ετήσια βάση, οι κληρώσεις αυτές μπορούν να κοστίζουν έως και 12 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό. Επίσης σχεδιάζεται να δοθούν επιπλέον κίνητρα, όπως πρόσθετο αφορολόγητο στους φορολογούμενους που υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα ποσοστά ελάχιστης δαπάνης με "πλαστικό" χρήμα.
Άρα λοιπόν μέσω αυτών των μεθόδων και προκειμένου να ξεπέφτει ο φόρος, από τη μια ο φορολογούμενος θα αναγκαστεί να χρησιμοποιεί την κάρτα και από την άλλη δε θα μπορεί να κάνει αλλιώς. Σε κάθε επαγγελματία, εξάλλου, θα επιβληθεί η χρήση PΟS (μηχανημάτων για την πληρωμή με κάρτα), όπως επίσης και κάθε νέα έναρξη καταστήματος θα συνοδεύεται, σύμφωνα με πληροφορίες, με την τοποθέτηση POS.
Αφορολόγητο όριο με "πλαστικό" χρήμα
Μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες, προκειμένου να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου των 1.900 έως 2.100 ευρώ που οδηγεί σε έμμεσο αφορολόγητο όριο εισοδήματος από 8.636 έως και 9.545 ευρώ ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση, με βάση τα σημερινά δεδομένα, θα πρέπει να έχουν καταναλώσει ένα μέρος του εισοδήματος υποχρεωτικά μέσω "πλαστικού" χρήματος. Εφόσον το εισόδημα είναι έως 10.000 ευρώ, απαιτείται ποσοστό δαπανών 10% με "πλαστικό" χρήμα. Για εισόδημα 9.000 ευρώ, απαιτούνται συναλλαγές με "πλαστικό" χρήμα 900 ευρώ, ενώ στα 10.000 ευρώ αυξάνονται σε 1.000 ευρώ. Για μεγαλύτερα εισοδήματα ακολουθούν δύο ακόμα συντελεστές. Στο κλιμάκιο εισοδήματος από 10.001 έως και 30.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 15%, ενώ στο κλιμάκιο εισοδήματος άνω των 30.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 20% (με μέγιστο όριο απαιτούμενων πληρωμών τα 30.000 ευρώ).
Εξαιρέσεις
Πληροφορίες, πάντως, θέλουν το μέτρο για την καθολική "εισβολή" του "πλαστικού" χρήματος στις συναλλαγές μας να προβλέπει και κάποιες εξαιρέσεις όσον αφορά στη χρήση σε απομακρυσμένες περιοχές, καθώς και στη χρήση από ηλικιωμένα άτομα αλλά και από ΑμεΑ. Συγκεκριμένα, βάσει των όσων μέχρι στιγμής ακούγονται, από το μέτρο εξαιρούνται οι φορολογούμενοι άνω των 70 ετών και τα άτομα με αναπηρία από 80% και άνω, καθώς και όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση που φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή υπηρεσία και συντάξεις. Ωστόσο και αυτοί οι φορολογούμενοι θα πρέπει να εμφανίσουν δαπάνες με χάρτινες αποδείξεις ανάλογα με το ύψος του εισοδήματός τους, για να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου. Επίσης, εξαιρούνται από την υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικών ηλεκτρονικών συναλλαγών οι υπάλληλοι του υπουργείου Εξωτερικών, οι στρατιωτικοί εφόσον υπηρετούν στην αλλοδαπή, οι υπηρετούντες στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπία της Ε.Ε., καθώς και όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας, σε ψυχιατρικό κατάστημα ή είναι φυλακισμένοι.
Ηλεκτρονικά και η μισθοδοσία
Από τις 22 Δεκεμβρίου και μετά, όποιος εργοδότης καταβάλλει αμοιβές με μετρητά χάνει το δικαίωμα έκπτωσης από το φορολογητέο εισόδημα και απειλείται έτσι με πρόσθετο φόρο. Ειδικότερα, από τη συγκεκριμένη ημερομηνία και μετά, δαπάνες μισθοδοσίας προσωπικού, αμοιβές όσων εργάζονται με μπλοκάκια, αλλά και αμοιβές διευθυντών ή μελών Δ.Σ., όπως άλλωστε και αμοιβές δικηγόρων με πάγια αντιμισθία (οι οποίες περιλαμβάνονται ενδεικτικά στις δαπάνες οι οποίες πραγματοποιούνται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης), εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφλησή τους έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών. Αν οι δαπάνες αυτές εξοφληθούν με μετρητά, παύουν να εκπίπτουν.
ΤΑ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΟΡΙΑ
Έξτρα φόρος για λιγότερες e-αποδείξεις
Στην ερώτηση τώρα «όσοι δεν καταφέρουν να συγκεντρώσουν το απαιτούμενο ποσό δαπανών με "πλαστικό" χρήμα θα πληρώσουν πρόσθετο φόρο;», η απάντηση είναι ότι τα ποσοστά υποχρεωτικών δαπανών με "πλαστικό" χρήμα, σε σχέση με το εισόδημα, είναι σχετικά χαμηλά και θεωρείται ότι οι φορολογούμενοι εύκολα μπορούν να τα καλύψουν. Η ποινή όμως αν δεν καλυφθεί το απαιτούμενο όριο δαπανών είναι υψηλή. Αν δεν καλύπτεται το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό, τότε ο φόρος εισοδήματος προσαυξάνεται κατά το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού, πολλαπλασιαζόμενης με συντελεστή 22%. Ο έξτρα φόρος πρακτικά προκύπτει από την απώλεια μέρους του αφορολογήτου, δεδομένου ότι ο συντελεστής 22% είναι ο πρώτος συντελεστής της ισχύουσας φορολογικής κλίμακας.
Ας δούμε ένα παράδειγμα. Φορολογούμενος με εισόδημα 12.000 ευρώ πραγματοποιεί το 2017 πληρωμές με "πλαστικό" χρήμα 500 ευρώ, αντί των απαιτούμενων ύψους 1.300 ευρώ. Στη διαφορά των 800 ευρώ επιβάλλεται συντελεστής 22% και προκύπτει επιπλέον φόρος 176 ευρώ.
Το τοπίο εδώ θα ξεκαθαρίσει με την έκδοση σχετικής απόφασης από τον υπουργό Οικονομικών. Σύμφωνα με το σχέδιο πάντως, φαίνεται να "μετράνε" όλες οι δαπάνες που γίνονται με "πλαστικό" χρήμα, όπως αγορές από σούπερ-μάρκετ, πολυκαταστήματα και πρατήρια καυσίμων, αγορές ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών και επίπλων, καθώς και υπηρεσίες από εστιατόρια, ταβέρνες, μπαρ και κέντρα διασκέδασης. Στις εξαιρούμενες δαπάνες εξετάζεται να είναι οι δόσεις δανείων και τα ενοίκια, ενδεχομένως και οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος και ύδρευσης.
Με "πλαστικό" χρήμα, όμως, θα εκτελούνται και τα ιατρικά έξοδα. Όλες οι ιατρικές δαπάνες, οι οποίες σήμερα μειώνουν το φόρο, από το 2017, προκειμένου να αναγνωρίζονται από την εφορία, θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί με "πλαστικό" χρήμα. Οι χάρτινες αποδείξεις από το γιατρό, αν η δαπάνη έχει πληρωθεί με μετρητά, δε θα αναγνωρίζονται. Με βάση τις ισχύουσες διατάξεις, οι ιατρικές δαπάνες οδηγούν σε μείωση φόρου 10%, εφόσον υπερβαίνουν το 5% του εισοδήματος. Για παράδειγμα, σε εισόδημα 12.000 ευρώ, προκειμένου να υπάρξει έκπτωση φόρου, οι ιατρικές δαπάνες θα πρέπει να υπερβαίνουν τα 600 ευρώ. Αν ανέρχονται για παράδειγμα σε 1.000 ευρώ, μόνο εφόσον έχουν πληρωθεί με "πλαστικό" χρήμα θα κερδίζεται η έκπτωση φόρου των 100 ευρώ.
Ρεπορτάζ: Μαρία Αντωνογιαννάκη
