Μπορεί να έχετε ακούσει για τη "βρόμικη δωδεκάδα", τον ετήσιο κατάλογο των 12 προϊόντων με τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις φυτοφαρμάκων που συντάσσει η αμερικανική ΜΚΟ Environmental Working Group.
Ο κατάλογος καταρτίζεται με βάση στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας, το οποίο πραγματοποιεί τακτικούς ελέγχους για υπολείμματα τοξικών ουσιών στα τρόφιμα.
Μια χρονιά, η ανάλυση βρήκε 165 διαφορετικά είδη φυτοφαρμάκων και παρασιτοκτόνων σε φρούτα και λαχανικά. Ορισμένες ουσίες παραμένουν ακόμα και μετά το ξέπλυμα ή ακόμα και το ξεφλούδισμα των τροφίμων.
Ένας από τους τρόπους να αποφύγουμε τα τοξικά υπολείμματα είναι να προτιμήσουμε φρούτα και λαχανικά οργανικής καλλιέργειας. Όμως, για τις περιπτώσεις που τα βιολογικά είναι είτε πολύ ακριβά, είτε δεν υπάρχουν, η αμερικανική ΜΚΟ Environmental Working Group κατήρτισε μια "καθαρή δεκαπεντάδα", στην οποία περιλαμβάνονται τα φρούτα και τα λαχανικά συμβατικής καλλιέργειας που συγκεντρώνουν τις χαμηλότερες πιθανότητες μόλυνσης από τοξικές ουσίες.
Η "καθαρή δεκαπεντάδα" για το 2016 είναι η εξής:
1. Αβοκάντο
2. Γλυκό καλαμπόκι
3. Ανανάς
4. Λάχανο
5. Κατεψυγμένος αρακάς
6. Κρεμμύδια
7. Σπαράγγια
8. Μάνγκο
9. Παπάγια
10. Ακτινίδιο
11. Μελιτζάνα
12. Πεπόνι χάνεϊντιου
13. Γκρέιπφρουτ
14. Πεπόνι κανταλούπε
15. Κουνουπίδι
Η "βρόμικη δωδεκάδα"
Ένα από τα νοστιμότερα και θρεπτικότερα φρούτα της άνοιξης θεωρούνται οι φράουλες. Όμως, φιγουράρουν στην πρώτη θέση των επικίνδυνων ειδών, σύμφωνα με τη λίστα με τα πιο "βρόμικα" φρούτα και λαχανικά που δημοσιεύει κάθε χρόνο η οργάνωση Environmental Working Group (EWG). Η οργάνωση συνιστά να τρώμε φράουλες - και τα υπόλοιπα φρούτα που συμπεριλαμβάνονται στη "βρόμικη ντουζίνα" - όταν είναι προϊόντα οργανικής καλλιέργειας.
Η λίστα, που έχει καταρτιστεί με βάση στοιχεία της αμερικανικής κυβέρνησης που δείχνουν ποια προϊόντα συγκεντρώνουν μεγαλύτερες ποσότητες φυτοφαρμάκων, περιλαμβάνει κατά σειρά επικινδυνότητας τα εξής είδη:
1. Φράουλες
2. Μήλα
3. Νεκταρίνια
4. Ροδάκινα
5. Σέλερι
6. Σταφύλια
7. Κεράσια
8. Σπανάκι
9. Ντομάτες
10. Πιπεριές
11. Ντοματίνια
12. Αγγούρια
Το EWG επισημαίνει ότι δύο ακόμα είδη προϊόντων, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το κέιλ (κάλε), τα παραπούλια και οι καυτερές πιπεριές, δεν ανήκουν ακριβώς στη "βρόμικη ντουζίνα", αλλά «συχνά μολύνονται με παρασιτοκτόνα τοξικά για το νευρικό σύστημα του ανθρώπου».
Αξίζει να σημειωθεί πως το 2013 η ανάλυση βρήκε 165 διαφορετικά είδη φυτοφαρμάκων και παρασιτοκτόνων σε φρούτα και λαχανικά. Ορισμένες ουσίες παραμένουν ακόμα και μετά το ξέπλυμα ή ακόμα και το ξεφλούδισμα των τροφίμων.
ΚΙΝΔΥΝΟΣ-ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΑ ΠΑΡΑΣΙΤΟΚΤΟΝΑ
Συνδέονται με παιδικό καρκίνο και μαθησιακές δυσκολίες
Μπορεί τα προϊόντα οργανικής καλλιέργειας να προβάλλονται ως η βέλτιστη διατροφική επιλογή, αλλά οι υψηλές τιμές λειτουργούν αποτρεπτικά για τους περισσότερους Έλληνες, ειδικά σε μια περίοδο όπως αυτή που διανύουμε. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ωστόσο, οι νέοι γονείς θα πρέπει να προβληματιστούν περισσότερο για τα παρασιτοκτόνα, διότι έχουν βαρύτερες επιπτώσεις στα παιδιά.
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής έχει προειδοποιήσει τους γονείς για τη σύνδεση της έκθεσης σε παρασιτοκτόνα με υψηλότερα επίπεδα παιδικού καρκίνου, τις μαθησιακές δυσκολίες και συμπεριφορικά προβλήματα.
Τα προβλήματα υγείας μπορούν να ξεκινήσουν από την κατάσταση του εμβρύου ακόμα. Ο Στίβεν Ράουτς του Παιδιατρικού Νοσοκομείου της βρετανικής Κολομβίας μελέτησε 300 μητέρες που είχαν εκτεθεί σε οργανοφωσφορικά παρασιτοκτόνα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα μωρά τους γεννήθηκαν πρόωρα με χαμηλότερο βάρος συγκριτικά με άλλα νεογνά.
Για να μάθετε τι ουσίες υπάρχουν στην τροφή σας μπορείτε να ανατρέξετε στη βάση δεδομένων της ΜΚΟ Pesticide Action Network.
Επιμέλεια: Ελένη Σταυρουλάκη
