Δυστυχώς, πολλοί λένε ότι η σημερινή νεολαία έχει πέσει θύμα της τεχνολογίας, του ίντερνετ, της καφετέριας κ.λπ., με αποτέλεσμα να μην πολυασχολείται με την παράδοση, τις τέχνες και τα γράμματα.
Μάλιστα, στο πίσω μέρος του μυαλού πολλών υπάρχει ο φόβος ότι ίσως και να μην υπάρξουν άξιοι συνεχιστές του έργου που μας άφησαν παρακαταθήκη όλες οι μεγάλες προσωπικότητες του πολιτισμού, των τεχνών και των γραμμάτων, και για το οποίο υπερηφανευόμαστε σήμερα.
Εμείς δε θα ασχοληθούμε με το αν αυτό όντως ισχύει. Απλά θα σας συστήσουμε ένα νέο κορίτσι, που από πολύ μικρή ηλικία μυήθηκε στον κόσμο της ποίησης.
Διάβαζε ποίηση και έχει φτάσει σήμερα στο σημείο να γράφει τα δικά της ποιήματα, αποδεικνύοντας έτσι από την πλευρά της, όπως ευτυχώς και αρκετά νέα παιδιά, πως μέσα σε αυτό το ζοφερό παρόν μπορεί να υπάρξει ελπίδα.
Πρόκειται για τη Μαρία Κυκερίδου. Η Μαρία, με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη, είναι, όπως μας είπε, επτά χρόνια αναπληρώτρια δασκάλα και φοιτά στο δημόσιο ΙΕΚ στο Τμήμα Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής, Διακόσμησης και Σχεδιασμού Αντικειμένων. Ύστερα από ένα χρόνο στο νησί της Τήνου και τέσσερα στην Αθήνα, τα τελευταία δύο χρόνια βρίσκεται στο Ηράκλειο.
Μελετώντας τα ποιήματα που έγραψε, πιάσαμε την κουβέντα, ξεκινώντας από το επάγγελμα του δασκάλου που διάλεξε να ασκήσει. Ένα επάγγελμα-λειτούργημα, καθώς παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα των παιδιών, των αυριανών ενεργών πολιτών αυτής της χώρας.
Στην ερώτηση λοιπόν «τι σε έκανε να ασχοληθείς με αυτό το επάγγελμα;», η Μαρία μάς έδωσε την εξής απάντηση: «Σε μια σαθρή κοινωνία, τα παιδιά είναι η μόνη ελπίδα και ο δάσκαλος είναι αυτός που, πιάνοντάς τα από το χέρι, θα τα οδηγήσει στην αυτοεκτίμηση, τη δημοκρατία και τον πολιτισμό. Γι' αυτό έγινα δασκάλα. Θέλω οι μαθητές μου αύριο να είναι καλύτεροι απ' ό,τι εγώ σήμερα», κάνοντας μας έτσι να καταλάβουμε ότι, παρά τις δυσκολίες και τον αποπροσανατολισμό των σημερινών παιδιών, η προσπάθεια και η συναίσθηση της ευθύνης δεν έχει χαθεί εντελώς από τη σημερινή νεολαία.
«Όσο μεγαλώνουμε, μεγαλώνουν και οι σκέψεις μας»
Συνεχίζοντας την κουβέντα, γεμάτοι απορία να μας αποκαλύψει πώς ανακάλυψε το χάρισμά της αυτό, η ίδια αυθόρμητα μας είπε ότι πάντα της άρεσε να σημειώνει τις σκέψεις της στο χαρτί, προσθέτοντας πως «μάλλον ήταν η ανάγκη μου να αποτυπώσω στο χαρτί αυτά που νιώθω και βλέπω, που με ώθησε να στραφώ στην ποίηση».
Οι σκέψεις της, που δε στερεύουν ποτέ, τις δίνουν, όπως λέει, πάντα τροφή για έμπνευση, αφού «όσο μεγαλώνουμε, μεγαλώνουν και οι σκέψεις μας».
Πηγή έμπνευσης για το πρώτο της ποίημα ήταν μια αυθόρμητη προσωπική στιγμή... «Βρέθηκα παρατηρητής των όσων ξεδίπλωνε το μυαλό μου. Μνήμες από την παιδική ηλικία εναλλάσσονταν με αυτές της ενήλικης ζωής και τότε έπιασα το μολύβι».
Έτσι λοιπόν, όπως μας εξηγεί, έγινε η είσοδός της στα μονοπάτια της ποίησης και από τότε έμπνευση για το επόμενό της ποίημα αποτελεί η καθημερινότητά της, αλλά και η καθημερινότητα άλλων ανθρώπων. Τα ποιήματά της πραγματεύονται, μεταξύ άλλων, την αγάπη, αλλά και κάθε κοινωνικό συναίσθημα.
Όπως όμως αρκετά πράγματα σ' αυτή τη ζωή έχουν την εξήγησή τους, έτσι και η ενασχόληση της Μαρίας με τη συγγραφή ποιημάτων από κάπου ξεπήδησε... Αν και όπως λέει, κανείς από το κοντινό της περιβάλλον δεν είχε το ίδιο ταλέντο ώστε να της το κληροδοτήσει ή να την παρακινήσει να ασχοληθεί και εκείνη με την ποίηση, τα καλοκαίρια της σαν παιδί πάντα μετρούσε τα βιβλία που είχε διαβάσει.
«Αργότερα στο λύκειο γοητεύτηκα από το μάθημα της Λογοτεχνίας. Ήταν η πρώτη μου επαφή με την ανάλυση ενός ποιήματος. Θυμάμαι χαρακτηριστικά τη "Σονάτα του Σεληνόφωτος" του Γιάννη Ρίτσου, τη γυναίκα με τα μαύρα, το νέο, το φως του φεγγαριού», μας περιγράφει, οπότε και κάπως έτσι ξεκίνησε η αγάπη της για την ποίηση.
Ωστόσο, αν και αγαπά όλους τους ποιητές, ξεχωριστή θέση στη λίστα των αγαπημένων της έχουν: ο Κωνσταντίνος Καβάφης, ο Οδυσσέας Ελύτης, η Σύλβια Πλαθ, ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, ο Έρμαν Έσε, ο Οκτάβιο Παζ και ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, ενώ αγαπημένο της ποίημα είναι το "Μονόγραμμα" του Ελύτη.
Και αυτό γιατί, όπως μας λέει, «είναι ύμνος στην αγάπη. Μια αγάπη ιδανική, όπου ο ένας συμπληρώνει τον άλλο. Η θάλασσα, ο ουρανός, η φύση είναι πάντα εκεί και συμμετέχουν στο ερωτικό δράμα. Ο Ελύτης, χωρίς φανφάρες αλλά με έντονο λυρισμό, περιγράφει στο "Μονόγραμμα" το μεγαλείο της αγάπης».
ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΕΙΑ
«Οι νέοι θέλουν να κάνουν πράγματα, αλλά δεν μπορούν»
Η Μαρία μέχρι σήμερα έχει γράψει αρκετά ποιήματα, τα οποία έχει σκεφτεί να εκδώσει. Όμως και η απάντηση της Μαρίας μάς κάνει να σκεφτούμε τι αποθαρρύνει και "κόβει τα φτερά" των νέων σήμερα από το να βγουν μπροστά και να κάνουν πράγματα. Και αυτό δεν είναι άλλο από την οικονομική κρίση...
«Έχω σκεφτεί να εκδώσω ποιήματά μου. Όμως είναι δύσκολο εν μέσω οικονομικής κρίσης να εμπιστευτεί κάποιος εκδότης και να επενδύσει σε νέο και μη καταξιωμένο ποιητή ή συγγραφέα», μας είπε συγκεκριμένα η Μαρία Κυκερίδου. Η αποστομωτική απάντησή της καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τελικά οι νέοι σήμερα θέλουν να διαπρέψουν και να αποδείξουν πράγματα, αλλά, λόγω των οικονομικών καταστάσεων και των μεγάλων απαιτήσεων της εποχής, αδυνατούν.
Ένα ακόμη συμπέρασμα που βγαίνει μέσα από την εμπειρία της Μαρίας από τις αίθουσες διδασκαλίας και μέσα από την καθημερινή επαφή της με τα παιδιά είναι ότι «δυστυχώς, τα περισσότερα παιδιά σήμερα δε διαβάζουν ποίηση και γενικότερα λογοτεχνία, γιατί είναι επηρεασμένα από τη μαγεία της εικόνας που τους προσφέρουν η τηλεόραση και το διαδίκτυο».
Παρ' όλα αυτά, όπως επισήμανε, «υπάρχουν και κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις». Ωστόσο, η ίδια, μη θεωρώντας την ποίηση επάγγελμα, όπως μας λέει, δεν έχει σκεφτεί, για την ώρα τουλάχιστον, να ασχοληθεί με αυτήν επαγγελματικά.
Επιστρέφοντας, ωστόσο, στο επάγγελμά της, αυτό της δασκάλας, και κλείνοντας τη συζήτησή μας, βάλαμε ξανά στο προσκήνιο το πολύπαθο σύστημα Παιδείας στην Ελλάδα.
Η Μαρία Κυκερίδου, αναφερόμενη στα προβλήματα και στις ελλείψεις που παρουσιάζονται στην παιδεία, έτσι όπως εκείνη, οι μαθητές και οι συνάδελφοί της τα ζουν καθημερινά, τονίζει πως «θα μπορούσε να είναι ολόκληρη συλλογή οι ελλείψεις του εκπαιδευτικού συστήματος σήμερα. Τα σχολεία στην πλειοψηφία τους υπολειτουργούν. Δεν υπάρχει επαρκές εκπαιδευτικό προσωπικό.
»Η διδακτέα ύλη περιορίζει το μάθημα και το μαθητή σε μια στείρα γνώση, ενώ παράλληλα το σχολείο, σ' όλες τις βαθμίδες, καλλιεργεί τη βαθμοθηρία, με στόχο την εισαγωγή του μαθητή στο Πανεπιστήμιο».
Η ίδια καταλήγει τελικά σε αυτό που αποτελεί ένα από τα αιτήματα της εκπαιδευτικής κοινότητας αλλά και των μαθητών, ότι «ένα σύγχρονο σχολείο πρέπει να συνδυάζει την παροχή τόσο εξειδικευμένων όσο και γενικών γνώσεων, και να έχει ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό».
Ρεπορτάζ: Μαρία Αντωνογιαννάκη
