Μια "ιστορική" ενεργειακά ημέρα η χθεσινή για την Κρήτη, αφού έγινε κάτι που περιμέναμε εδώ και αρκετά χρόνια... Άνοιξε επισήμως η αγορά ενέργειας, επιτρέποντας πλέον, πέραν της ΔΕΗ, τη δραστηριοποίηση και ιδιωτικών εταιρειών ρεύματος!
Η είδηση, με μια πρώτη ανάγνωση, αποτελεί χαράς ευαγγέλιο για όλους μας... Σηματοδοτεί ένα σκηνικό ανταγωνισμού και στο νησί μας, και άρα γεννά βάσιμες προσδοκίες για χαμηλότερο κόστος ρεύματος στα κρητικά νοικοκυριά και στις κρητικές επιχειρήσεις.
Το αν θα δικαιωθούν οι εύλογες προσδοκίες θα πρέπει να αποδειχθεί και στην πράξη. Εδώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, λόγω συγκεκριμένων ιδιαιτεροτήτων της Κρήτης - πρωτίστως λόγω της μη διασύνδεσης του νησιού με το δίκτυο της ηπειρωτικής χώρας - ο πήχης μπαίνει μάλλον χαμηλά ως προς το βαθμό διείσδυσης των ιδιωτών στην τοπική αγορά ενέργειας...
Οι ίδιοι πάντως οι ιδιωτικοί "παίκτες" της ενέργειας έχουν ήδη κάνει τα πρώτα βήματα και τις πρώτες διερευνητικές κινήσεις τους, με κρούσεις βολιδοσκόπησης προς τους λεγόμενους μεγάλους πελάτες! Δηλαδή προς τις βιομηχανικές μονάδες και στα ξενοδοχεία που λειτουργούν εδώ στο νησί μας...
Σύμφωνα με πληροφορίες, εδώ και λίγο καιρό έχουν καταφτάσει προς βιομηχανικές και ξενοδοχειακές επιχειρήσεις επιστολές εκδήλωσης ενδιαφέροντος για συνεργασία, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις οι ιδιώτες πάροχοι έχουν προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα. Έχουν στείλει εκπροσώπους εδώ στην Κρήτη, οι οποίοι και έχουν προχωρήσει σε μπαράζ επαφών με σκοπό την εύρεση πελατών!
Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για 3 καταρχάς ενδιαφερόμενους ιδιώτες που ψάχνουν να μπουν στην αγορά της Κρήτης, εκ των οποίων έντονη κινητοποίηση καταγράφουν 2 εταιρείες! Η "ΗΡΩΝ", η οποία σημειωτέον έχει και δικά της εργοστάσια παραγωγής στην ηπειρωτική χώρα και η Energa...
Ανάλυση δεδομένων
Μετά λοιπόν τις σχετικές αποφάσεις της ΡΑΕ και του ΔΕΔΔΗΕ που είναι ο Διαχειριστής των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, το ηλεκτρικό σύστημα στο νησί θα λειτουργεί πλέον ως αυτόνομο σύστημα, με τους δικούς του προμηθευτές, οι οποίοι θα μπορούν να αγοράζουν ρεύμα από το ΔΕΔΔΗΕ και στη συνέχεια να πωλούν στους καταναλωτές.
Τι σημαίνει όμως πρακτικά η απελευθέρωση από χθες της αγοράς ενέργειας στην Κρήτη και πώς αναμένεται να διαμορφωθεί το σκηνικό;
Ας ξεδιπλώσουμε το μοτίβο, με βάση τις εκτιμήσεις των παραγόντων της αγοράς.
Παράγοντες της αγοράς "χαιρετίζουν" την απελευθέρωση, θεωρώντας πως η παρουσία ιδιωτών και το άνοιγμα του ανταγωνισμού θα επιφέρουν κάποια στιγμή στο μέλλον το χειροπιαστό... ζητούμενο! Μικρότερα δηλαδή τιμολόγια, μικρότερες χρεώσεις ρεύματος για επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Ωστόσο υπάρχει έντονος προβληματισμός και επιφυλάξεις ως προς το μέγεθος της ιδιωτικής διείσδυσης και το μέγεθος του οικονομικού αντικρίσματος στους καταναλωτές.
Οι παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για δύσκολο, πολύπλοκο και απαιτητικό εγχείρημα με ένα σημαντικό αγκάθι. Το ότι η ενέργεια στην Κρήτη, λόγω μη διασύνδεσης και παλιών, κοστοβόρων μονάδων πετρελαίου, είναι ακριβή - θυμίζουμε ότι το κόστος φτάνει στα 160 ευρώ τη μεγαβατώρα έναντι 70 στην ηπειρωτική χώρα (!) - και ότι τα απαιτούμενα κεφάλαια για την ιδιωτική διείσδυση είναι υψηλότερα από την ηπειρωτική χώρα...
Οι ιδιώτες, για του λόγου το αληθές, θα αγοράζουν στα 160-170 ευρώ από τη ΔΕΗ και μετά θα πουλούν λιανικά στα 70-80 ευρώ ευρώ ανά μεγαβατώρα!
Η μεγάλη διαφορά δε θα μένει ακάλυπτη, διότι καλύπτεται μέσω του γνωστού μηχανισμού των ΥΚΩ (Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας), οι οποίες πληρώνονται από όλους τους καταναλωτές ώστε να κατεβάζουν το τελικό κόστος λιανικής προς τους καταναλωτές στα μη διασυνδεδεμένα νησιά. Μέσω των ΥΚΩ λοιπόν, οι ιδιώτες θα πληρώνονται τη διαφορά. Θα την πληρώνονται όμως στο τέλος της χρονιάς και ενώ θα έχουν δαπανήσει μεγάλα κεφάλαια κίνησης!
Στον αντίποδα, κανείς θα πρέπει να καταγράψει δύο θετικές παραμέτρους. Η Κρήτη βρίθει μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων που θεωρούνται πελάτες-φιλέτα!
Επίσης, προωθείται εσχάτως η υποβρύχια διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα, που όταν ολοκληρωθεί θα παρέχει τη δυνατότητα για πολύ χαμηλότερες παροχές ρεύματος. Είναι αυτονόητο πως οι εταιρείες εκείνες που θα έχουν προλάβει να εδραιωθούν μέχρι να γίνει το υποβρύχιο καλώδιο θα έχουν σημαντικό προβάδισμα στο πεδίο του ανταγωνισμού...
Οι ιδιαιτερότητες της Κρήτης - Δε θα μπουν δυναμικά ιδιώτες
Για απελευθέρωση που θα μείνει περισσότερο στα χαρτιά, τουλάχιστον για τα πρώτα χρόνια, έκανε λόγο στο neakriti.gr το μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Τεχνικών ΔΕΗ Γιάννης Βρέντζος. Ο ίδιος εκτίμησε πως είναι πολύ δύσκολο να δραστηριοποιηθούν ιδιώτες στην Κρήτη, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Η Κρήτη έχει συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες.
"Η αγορά ενέργειας είναι ακριβή επειδή δεν έχουμε υδροηλεκτρικά αλλά βασιζόμαστε στο κοστοβόρο ντίζελ και στο μαζούτ. Από τη στιγμή που οι ιδιώτες δεν πρόκειται να φτιάξουν υποδομές δικές τους, αλλά θα αγοράζουν ουσιαστικά ρεύμα από τη ΔΕΗ, μοιάζει δύσκολο να μπουν καν στη διαδικασία αυτή", συμπληρώνει ο κ. Γιάννης Βρέντζος.
Επίσης κάποιες εταιρείες που έχουν δικές τους υποδομές, εργοστάσια στην ηπειρωτική χώρα, δεν μπορούν να φέρουν ρεύμα φθηνό αφού δεν υπάρχει διασύνδεση της Κρήτης.
Οι ίδιοι προφανώς έχουν ως βασικό στόχο τούς μεγάλους πελάτες, ξενοδοχεία, βιομηχανικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις, όπου όμως είναι δύσκολο να ανοίξουν πόρτες μετά το σημαντικό άνοιγμα που έκανε η ΔΕΗ, προσφέροντας πολύ "γενναίες" εκπτώσεις, της τάξης του 25%. Η ΔΕΗ έχει κάνει επίσης μια έτερη σημαντική κίνηση, προσφέροντας έκπτωση 15% στους καλοπληρωτές πελάτες, ενώ παρέχει και διακανονισμό χρεών. Όλα αυτά δεν μπορούν να τα παρέχουν οι ιδιώτες και άρα υστερούν σημαντικά...».
Ρεπορτάζ: Μπάμπης Σαββίδης
