Οι χελώνες του Κολόμβου
Σαν σήμερα, το 1503, ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακαλύπτει τα νησιά Κέιμαν στην Καραϊβική θάλασσα. Ο θρυλικός θαλασσοπόρος αποφασίζει να τα ονομάσει Λας Τορτούγας, εξαιτίας των θαλάσσιων χελώνων που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή.
Τα Σκιαδικά και ο Όθωνας
Το ημερολόγιο έδειχνε 10 Μαίου του 1859 όταν ξεκινούν στην Αθήνα πρωτοφανή επεισόδια ανάμεσα σε μαθητές και φοιτητές της πόλης και σε άνδρες της Χωροφυλακής. Ο λόγος για τα «Σκιαδικά» τα οποία συνδέονται άμεσα με την έξωση του βασιλιά Όθωνα από τον ελληνικό θρόνο, τρία χρόνια αργότερα.
Τα βιβλία στην πυρά
Ήταν 10 Μαίου του 1933 όταν Γερμανοί φοιτητές, μέλη του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος του Αδόλφου Χίτλερ ρίχνουν στην πυρά βιβλία διακεκριμένων επιστημόνων. Οι ναζιστές νεολαίοι καίνε βιβλία των Μαρξ, Φρόιντ, Μπρεχτ, αλλά και του Αϊνστάιν στην κεντρική πλατεία του Βερολίνου με την αιτιολογία ότι είναι «αντιγερμανικά».
Καραολής και Δημητρίου
Σαν σήμερα, στις 10 Μαίου του 1956, οι Βρετανικές Αρχές εκτελούν τους Μιχαήλ Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου. Οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ ανεβαίνουν στην αγχόνη τραγουδώντας τον Εθνικό Ύμνο και φωνάζοντας υπέρ της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα.
Ο πατριάρχης του ρεμπέτικου
Το ημερολόγιο έδειχνε 10 Μαίου του 1905 όταν γεννιέται στην Άνω Χώρα της Σύρου ο μεγάλος Μάρκος Βαμβακάρης. Ο πιο διάσημος μουσικός της ρεμπέτικης μουσικής γεννήθηκε στον συνοικισμό Σκαλί από οικογένεια Ελλήνων καθολικών και ήταν το πρώτο από τα έξι παιδιά του Δομένικου και της Ελπίδας Βαμβακάρη.
Όντας ο πιο μεγάλος από τα αδέρφια του αναγκάστηκε να κάνει διάφορες δουλειές από πολύ μικρή ηλικία για να βοηθήσει την οικογένειά του, όταν ο πατέρας του πήγε στο στρατό. Εργάστηκε ως χασάπης, εφημεριδοπώλης, οπωροπώλης και λούστρος και σε ηλικία 12 ετών φεύγει για τον Πειραιά, όπου δουλεύει ως λιμενεργάτης και εκδορέας στα σφαγεία. Ήταν 19 ετών όταν άκουσε για πρώτη φορά μπουζούκι και ενθουσιάστηκε τόσο πολύ που ορκίστηκε στον εαυτό του να μάθει να παίζει αυτό το όργανο, αλλιώς «θα έκοβε το χέρι του».
Μέχρι το 1933 θα γράψει περισσότερα από 50 τραγούδια. Εκείνο το έτος θα γραμμοφωνήσει στην Odeon τον πρώτο δίσκο με μπουζούκι στην Ελλάδα. Την επόμενη χρονιά θα δημιουργήσει μαζί με τους Μπάτη, Παγιουμτζή και Δελιά την «Ξακουστή Τετράδα του Πειραιά» και θα γνωρίσει στιγμές μεγάλης δόξας. Τα δύσκολα για τον Μάρκο ξεκινούν με την έναρξη του πολέμου, καθώς σιγά σιγά μπαίνει στην αφάνεια. Το 1954 αρρωσταίνει με αρθρίτιδα και σταματάει να παίζει μπουζούκι.
Οι δισκογραφικές εταιρίες τον θεωρούν ξεπερασμένο και τον απορρίπτουν. Το 1960, ωστόσο, έπειτα από πρωτοβουλία του Βασίλη Τσιτσάνη, κυκλοφορούν στην Columbia παλιά και καινούρια τραγούδια του Μάρκου τραγουδισμένα από τον ίδιο, τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, αλλά και άλλους καλλιτέχνες. Το εγχείρημα στέφθηκε από επιτυχία και ο Βαμβακάρης ανεβαίνει ξανά στο πάλκο και δίνει συναυλίες σε όλη τη χώρα. Ο Μάρκος θα αφήσει την τελευταία του πνοή στις 8 Φεβρουαρίου του 1972, χαράσσοντας το όνομά του ανεξίτηλα στην ιστορία της ελληνικής μουσικής.
Επιμέλεια: Νικόλας Αγγελίνος
