Λουτράκι, ένα από τα χωριά που έχουν φωλιάσει στην επαρχία Μαλεβιζίου...
Σε απόσταση 20 χλμ. από το Ηράκλειο, αποτελεί ιδανικό προορισμό για μια σύντομη εκδρομή.Πανοραμική θέα στο κρητικό πέλαγος, φύση, χρώματα της Άνοιξης, ήχοι αρμονικοί με την ηρεμία του τοπίου.Η περιοχή είναι διάσπαρτη από εκκλησίες και μοναστήρια.Παραδοσιακά οι άνθρωποι ήθελαν να στεγάζουν την πίστη τους στο Θεό και τους Αγίους.
Η Παναγιά Ιερουσαλήμ
Ένας θρησκευτικός θησαυρός της περιοχής είναι και το Μοναστήρι της Παναγιάς Ιερουσαλήμ,του 16ου αιώνα.Κατά την παράδοση το όνομα της Μονής οφείλεται σε έναν Ιεροσολυμίτη μοναχό που ήρθε στην Κρήτη και το ίδρυσε .Σήμερα η μονή δεν διαθέτει μοναχούς,οι κάτοικοι όμως φροντίζουν το ιερό προσκύνημα και ένας ιερέας λειτουργεί το Ναό της Παναγίας.
Τα βάγια
Στο Λουτράκι, στη σκιά της Παναγίας Ιερουσαλήμ, οι κάτοικοι κρατούν ζωντανή μια υπέροχη θρησκευτική παράδοση. Κάθε χρόνο τις παραμονές της Κυριακής των Βαΐων,οι πιστοί φτιάχνουν τα βάγια που θα μοιραστούν στους πιστούς την τελευταία Κυριακή της Σαρακοστής.
Η πίστη, η θρησκευτική λατρεία έβρισκε και βρίσκει χώρο στη λαϊκή παράδοση. Μπολιάζει σε έθιμα και δημιουργεί παραδόσεις, που με τη σειρά τους διαμορφώνουν την ιστορία και τον πολιτισμό κάθε τόπου.
Στο Λουτράκι, η οικογένεια Πουλορίνη, έχει κρατήσει ζωντανή την παράδοση των βαΐων και μεταφέρει από γενιά σε γενιά την τεχνοτροπία.
Η Κυριακή των Βαϊων, είναι για τους πιστούς μια μεγάλη στιγμή της Ορθοδοξίας. Η Εκκλησία καλεί τους χριστιανούς να γιορτάσουν την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, καταλύοντας τη νηστεία και βάζοντας το ψάρι στο τραπέζι τους.
Όλες οι εκκλησίες στολίζονται με βάγια και οι σταυροί που έφτιαξαν τις προηγούμενες μέρες οι ίδιοι οι πιστοί, θα δοθούν εκείνην την ημέρα σαν ευλογία σε όλο το ποίμνιο.
Η παράδοση θέλει τα βάγια να φτιάχνονται από φύλλα φοίνικα. Οι πιστοί που συμμετέχουν στη διαδικασία, αρκετές ημέρες νωρίτερα, κόβουν τα φύλλα και τα βάζουν στο χώμα, με αποτέλεσμα αυτά να αποκτήσουν ένα ωχρό χρώμα.
Η διαδικασία αυτή συμβολίζει την κάθοδο του Ιησού στον Άδη και στη συνέχεια την Ανάσταση του.
Για να διατηρηθούν τα φύλλα, αφού τα πάρουν από το χώμα, τα τοποθετούν σε δοχεία με νερό και λεμόνι για να μείνουν ζωηρά και να μην ξεραθούν.
Οι τεχνοτροπίες πλεξίματος των βαγιών είναι πολλές,άλλες απλές και άλλες περίτεχνες.
Τα παιδιά, που αγαπούν να συμμετέχουν στη διαδικασία,συνήθως φτιάχνουν μονούς Σταυρούς με δύο φύλλα.Τα μικρά κορίτσια φτιάχνουν δαχτυλίδια και τα φορούν όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα .
Μια ιδιαίτερη τεχνοτροπία είναι αυτή που δημιουργεί το λεγόμενο ψάρι. Αυτά τα Βάγια προτιμούν και οι ιερείς για να στολίσουν τις εικόνες και τις εκκλησίες.Η καρδιά της βαγιάς,κόβεται,ανοίγονται με προσοχή ένα ένα τα φύλλα,καθαρίζονται και αρχίζει το πλέξιμο .
Φυλάσσεται σαν φυλαχτό
Τα βάγια αυτά ευλογούν τους πιστούς και τα σπίτια τους,οι νοικοκυρές μετά τη λειτουργία τοποθετούν τα βάγια στις πόρτες των σπιτιών τους σαν φυλαχτό ή στο εικονοστάσι. Εκεί θα παραμείνουν για ένα ολόκληρο χρόνο, έως ότου δηλαδή ξαναπάρουν τα βάγια της επόμενης χρονιάς από την εκκλησία .
Τη βραδιά της Ανάστασης,στη φουνάρα,οι πιστοί πετούν τα παλιά βάγια να καούν μαζί με τον Ιούδα.
Και κάπως έτσι κλείνει ένας θρησκευτικός κύκλος που τόσο σοφά δημιουργήθηκε στα πλαίσια της χριστιανικής παράδοσης.Οι κάτοικοι στο Λουτράκι και οι επισκέπτες τους, έχουν την πολυτέλεια να απολαύσουν τις ημέρες του Πάσχα μια διαφορετική ατμόσφαιρα.Αναβιώνοντας παλιές παραδόσεις που δίνουν χρώμα και ουσία στις Άγιες ημέρες του Πάσχα.
Ρεπορτάζ: Boύλα Νεονάκη
Φωτογραφίες: Νίκος Χαλκιαδάκης
