Πραγματοποιήθηκε στην Αρχαία Ολυμπία η τελετή Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας, η οποία ξεκίνησε το ταξίδι της από την κοιτίδα του Ολυμπισμού για να καταλήξει στις 5 Αυγούστου στο Ρίο και το θρυλικό στάδιο Μαρακανά. Η παράδοση στους Βραζιλιάνους διοργανωτές των Ολυμπιακών Αγώνων Ρίο 2016 θα γίνει στις 27 Απριλίου στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Πρώτος λαμπαδηδρόμος ήταν ο πρωταθλητής της ενόργανης Λευτέρης Πετρούνιας.
Η ελληνική ιστορία και μυθολογία, καθώς και ο αθλητισμός ενώνονται στο γεμάτο συμβολισμούς και μηνύματα τελετουργικό της Ολυμπιακής Φλόγας. Ογδόντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το πρώτο ταξίδι της, το 1936, για να φωτίσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου.
Με στοιχεία δανεισμένα από τον μύθο του Προμηθέα και την κλοπή της φωτιάς από τον Δία, η οποία έδωσε ώθηση για τη δημιουργία του πολιτισμού και την ιερή φλόγα της θεάς Εστίας που έκαιγε στον κοινό βωμό όλων των Ελλήνων, η Αφή και η λαμπαδηδρομία ενώνουν άρρηκτα την αρχαία διοργάνωση με τη σύγχρονη. Οι αρχαίοι Ολυμπιακές Αγώνες διήρκησαν από το 776 π.Χ. ως το 393 μ.Χ. και αποτελούσαν το σημαντικότερο γεγονός του αρχαίου κόσμου.
Η πρώτη Ολυμπιακή Φλόγα σε στάδιο άναψε το 1928 στο Άμστερνταμ, ενώ η πρώτη τελετή Αφής πραγματοποιήθηκε το 1936. Ως εμπνευστής της ιδέας φέρεται ο Γερμανός καθηγητής Καρλ Ντιμ. Η πρώτη Αφή έγινε με τη βοήθεια ενός κοίλου κατόπτρου, το οποίο ανήκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Επιστημονικός υπεύθυνος ήταν ο καθηγητής φυσικής, Σαλτερής Περιστεράκης. Το τελετουργικό που υιοθετήθηκε τότε (η μέθοδος αφής, οι ενδυμασίες των ιερειών και η επίκληση στον θεό του Ηλιου, Απόλλωνα), αποτελεί προσπάθεια αναβίωσης της αρχαιότητας αλλά και σύνδεσης με αυτήν. Φυσικά, η Τελετή επιβεβαιώνει την ελληνικότητα της διοργάνωσης και χαρίζει στη χώρα μας τιμητική θέση.
Στην επίκληση που γίνεται προς τον θεό Απόλλωνα, η Πρωθιέρεια αναφέρει τα εξής:
Ιερά σιωπή!
Να ηχήσει όλος ο αιθέρας, η γη, η θάλασσα και οι πνοές των ανέμων.
Όρη και Τέμπη σιγήστε.
Ήχοι και φωνές πουλιών παύσατε.
Γιατί μέλλει να μας συντροφεύσει ο Φοίβος, ο Φωσφόρος Βασιλεύς.
Απόλλωνα, θεέ του ήλιου και της ιδέας του φωτός,
στείλε τις ακτίνες σου και άναψε την ιερή δάδα
για τη φιλοξενη πόλη της ...(όνομα της διοργανώτριας πόλης).
Και συ, ω Δία, χάρισε ειρήνη σ' όλους τους λαούς της Γης
και στεφάνωσε τους νικητές του Ιερού Αγώνα.
Η πρώτη Αφή έγινε από την πρωθιέρεια Κούλα Πράτσικα, η οποία παρέδωσε τη Φλόγα στον νεαρό αθλητή και μετέπειτα διπλωμάτη, Κωνσταντίνο Κονδύλη. Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν:
? Μαρία Αγγελακοπούλου: 1948
? Ξανθίππη Πηχεών-Θεολογίτη: 1952
? Αλέκα Κατσέλη: 1956, 1960, 1964
? Μαρία Μοσχολιού: 1968, 1972, 1976, 1980
? Κατερίνα Διδασκάλου: 1984, 1988
? Μαρία Παμπούκη: 1992, 1996
? Θάλεια Προκοπίου: 2000, 2004
Μαρία Ναυπλιώτου: 2008
? Ινώ Μενεγάκη: 2012
? Κατερίνα Λέχου: 2014
Από το 1936, η Ολυμπιακή Φλόγα φώτισε ξεχωριστές στιγμές, ενώ σε κάποιες λαμπαδηδρομίες είχε και... περιπέτειες. Το 1960 απέτισε φόρο στον ελληνικό και στον ρωμαϊκό πολιτισμό και μεταφέρθηκε από τον Πειραιά στη Ρώμη με το πλοίο «Αμέρικο Βεσπούκι». Ηταν η πρώτη διαδρομή που καλύφθηκε τηλεοπτικά. Το 2004, η Φλόγα πέρασε για πρώτη φορά από τις πέντε Ηπείρους.
Πολλές ήταν οι «περιπέτειες» της Φλόγας στη Λαμπαδηδρομία για τη διοργάνωση του Λονδίνου. Οι διοργανωτές την «επιβίβασαν» σε κανό στα φουρτουνιασμένα νερά των ολυμπιακών εγκαταστάσεων καγιάκ, στο Χερφορντσάιρ, και παρά την προσπάθεια των λαμπαδηδρόμων η Φλόγα έσβησε. Ευτυχώς, υπήρχε το ειδικό φανάρι, στο οποίο μεταφέρεται η «αναπληρωματική» και έτσι το Στάδιο του Λονδίνου φώτισε με το Φως της Αρχαίας Ολυμπίας, το ίδιο που αναμένεται να λάμψει και στις 5 Αυγούστου, στο στάδιο Μαρακανά.
Στις επόμενες έξι μέρες, εκατοντάδες δρομείς - συμπεριλαμβανομένου και Σύρου πρόσφυγα, ο οποίος ζήτησε άσυλο στην Ελλάδα, θα κρατήσουν τη δάδα για να διανύσουν περισσότερα από 2.234 χλμ. ανά την Ελλάδα (η Κρήτη εξαιρείται από τη λαμπηδηδρομία). Οι σταθμοί από τους οποίους πρόκεται να περάσει η φλόγα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων καταυλισμό προσφύγων στην Αθήνα καθώς τον ιερό βράχο της Ακρόπολης. Στις 27 Απριλίου θα αποδοθεί στους διοργανωτές του Ρίο σε ειδική τελετή στο Παναθηναϊκό Στάδιο για να ταξιδέψει στην Ελβετία από όπου θα περάσει από τα κεντρικά γραφεία των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη και το Μουσείο των Ολυμπιακών Αγώνων στη Λωζάνη.
Στις 29 Απριλίου η φλόγα θα κάνει υπερατλαντικό ταξίδι για να φτάσει στη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής, τη Βραζιλία. Εκεί, 12.000 λαμπαδηδρόμοι θα τρέξουν σε 329 πόλεις και χωριά, θα διανύσουν χιλιάδες χιλιόμετρα για να δουν από κοντά τη φλόγα πάνω από το 90% των κατοίκων της Βραζιλίας, περίπου 200 εκατ. άνθρωποι, πριν καταλήξει να φωτίζει στις 5 Αυγούστου 2016 το θρυλικό στάδιο Μαρακανά.
