Κανένας νόμος περί συνεταιρισμών. Μόνο καταστατικό λειτουργίας τους, που θα το αποφασίζουν αποκλειστικά τα μέλη τους, είτε πρόκειται για Αγροτικούς είτε για Αστικούς Συνεταιρισμούς.
Τη θέση αυτή, ενόψει της ψήφισης στη Βουλή του νόμου Αποστόλου, εκφράζει μέσω της "Ν.Κ." ο γεωπόνος και πρώην ερευνητής Αμπέλου Βαγγέλης Βαρδάκης, που ως γνωστόν έχει αναπτύξει στα θέματα αυτά πλούσια συγγραφική και αρθρογραφική δράση μέχρι σήμερα!
«Κάθε φορά που το ελληνικό κράτος έφτιαχνε νόμο για τους συνεταιρισμούς, τους δημιουργούσε ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα λειτουργίας σε σχέση με αυτά που είχαν τότε», καταγγέλλει ο γνωστός επιστήμονας του γεωτεχνικού χώρου.
Μάλιστα, επικαλείται τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, καθώς, όπως λέει, «ο ΟΗΕ διακηρύττει ότι όσο πιο κοντά βρίσκεται το κράτος στους συνεταιρισμούς, τόσο οι συνεταιρισμοί είναι ψευδείς και ανίκανοι να λειτουργήσουν σωστά. Ο συνεταιρισμός δε φτιάχνεται από το κράτος, ούτε τα καταστατικά του συνεταιρισμού φτιάχνονται από το κράτος.
Η Δανία π.χ. δεν έχει κανέναν νόμο για τους συνεταιρισμούς. Και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί το οποιοδήποτε κράτος θέλει να επεμβαίνει στο χώρο των συνεταιρισμών, κάτι που αποτελεί αποκλειστικό δικαίωμα μόνο των παραγωγών-μελών του ή και γενικότερα των μελών, αφού υπάρχουν και οι αστικοί συνεταιρισμοί».
Ο μοναδικός λόγος - κατά την εκτίμηση του Βαγγέλη Βαρδάκη - που κάνει τις εκάστοτε κυβερνήσεις να φτιάχνουν νόμους για τους συνεταιρισμούς είναι για να τους ελέγχει και να ελέγχει μέσω αυτών το Αγροτικό Κίνημα.
Σύμφωνα με τον κ. Βαρδάκη, ο αγροτικός συνεταιρισμός ή ο αστικός συνεταιρισμός «φτιάχνονταν από τον απλό κόσμο που δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα με τον καπιταλισμό και επέλεξε να οργανωθεί προς αυτήν την κατεύθυνση, για να μπορέσει να επιβιώσει».
Υπό αυτήν την έννοια, ο ίδιος χαρακτηρίζει θετική την κατάργηση της εποπτείας που ασκούσε η ΑΤΕ, από τον Κώστα Σημίτη το 1982 ως υπουργό Γεωργίας. Όμως το γεγονός ότι αμέσως μετά άρχισαν τα σκάνδαλα, ο κ. Βαρδάκης το αποδίδει «στην έλλειψη συνεταιριστικής συνείδησης των Ελλήνων αγροτών».
Μάλιστα, ο Βαγγέλης Βαρδάκης υποστηρίζει ότι «οι καλοί συνεταιρισμοί υπήρχαν πριν τον πόλεμο, όταν είχαμε στην Ελλάδα τα Αγροτικά Επιμελητήρια. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 και μετά, από τη στιγμή που οι συνεταιρισμοί άρχισαν να καθοδηγούνται από τους νόμους, από τις παρεμβάσεις του κράτους, άρχισε η αντίστροφη μέτρηση»...
Κι όμως, οι αγροτικοί συνεταιρισμοί στη χώρα μας, όπως τονίζει ο γεωπόνος Βαγγέλης Βαρδάκης, σε πολύ δύσκολα για τη χώρα μας χρόνια έσωσαν κόσμο από την πείνα, παίζοντας πολύ σπουδαίο ρόλο όχι μόνο στα χωριά, αλλά και στις πόλεις.
«Αρκεί να σας πω ότι το συνεταιριστικό κίνημα έσωσε πολλούς Αθηναίους μέσα στην Κατοχή, για να μην πεθάνουν απ' την πείνα. Και στα χωριά έπαιξε ρόλο πολιτιστικό, ενώ έπαιξε επίσης μεγάλο ρόλο και στην Εθνική Αντίσταση», συμπληρώνει ο ίδιος.
«Η υπόθεση ανήκει στους ίδιους τους παραγωγούς. Και να μην τεθεί ποτέ όριο ατόμων που απαιτούνται για την ίδρυση ενός συνεταιρισμού», υποστηρίζει ο Βαγγέλης Βαρδάκης. «Για παράδειγμα, δύο άνθρωποι θέλουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους, να συνεργαστούν και να καλλιεργούν από κοινού; Αυτό να λέγεται συνεταιρισμός. Αρκεί να ομαδοποιείται η παραγωγή».
«Ο νόμος Σκανδαλίδη ήταν η "ταφόπετρα" της συνεταιριστικής ιδέας», τονίζει κατηγορηματικά ο Βαγγέλης Βαρδάκης. «Αυτός πολέμησε στο βάθος τους συνεταιρισμούς. Δηλαδή εγώ πιστεύω ότι ο μεγαλύτερος, ο πιο συνεταιροκτόνος, είναι ο νόμος Σκανδαλίδη».
Αλλά και για το νόμο που πάει να δημιουργήσει σήμερα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝ.ΕΛ., ο πρώην ερευνητής Αμπέλου θεωρεί ότι θα κάνει ακόμα χειρότερη την κατάσταση. «Για παράδειγμα, είναι λάθος να βάζει φραγμό στις θητείες των Δ.Σ. Και αν μια διοίκηση είναι επιτυχημένη, γιατί να μην μπορεί να συνεχίσει και για τρίτη τετραετία;».
Καταλήγοντας, συνιστά στον αγροτικό κόσμο να διεκδικήσει το δικαίωμα να αποφασίζει μόνο αυτός για τον τρόπο λειτουργίας του συνεταιρισμού, ενώ θα πρέπει πρώτα να δημιουργείται μια ομάδα παραγωγών, η οποία στη συνέχεια θα προχωράει σε αγροτικό συνεταιρισμό.
Ρεπορτάζ: Χριστόφορος Παπαδάκης
