default-image

Ένας συνεχιστής της παράδοσης, μεγαλώνει πάνω στο Αναλόγιο

Κρήτη
Ένας συνεχιστής της παράδοσης, μεγαλώνει πάνω στο Αναλόγιο

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πριν καλά-καλά αρχίσει να μαθαίνει να διαβάζει, να μαθαίνει ορθογραφία και ότι άλλο κάνει ένα παιδί της Πρώτης Δημοτικού, έμαθε να διαβάζει νότες βυζαντινής μουσικής και να εξασκείται στην κλίμακα.

Ένα παιδί που... μεγάλωσε πάνω στο Αναλόγιο, ένας συνεχιστής της παράδοσης, πρόκειται για τον Νίκο Πετράκη, 15 ετών, ο οποίος πηγαίνει σήμερα στην Πρώτη Λυκείου και ψέλνει δέκα ολόκληρα χρόνια στο Παρεκκλήσι του Αγίου Ανδρέα Αρχιεπίσκοπου Κρήτης του Ιεροσυλημίτη, το οποίο βρίσκεται μέσα στην Αρχιεπισκοπή.

Κάθε Σάββατο τελείται Θεία Λειτουργία, στο συγκεκριμένο Παρεκκλήσι για τους νέους και συνήθως λειτουργεί ο Αρχιεπίσκοπος, ενώ μετά γίνεται μία μικρή σύναξη, όπου οι νέοι καταθέτουν τους προβληματισμούς τους και τις ανησυχίες τους στον Σεβασμιότατο και του κάνουν ερωτήσεις.

Το βυζαντινό μέλος στο πέρασμα των αιώνων συστηματοποιήθηκε ως ολοκληρωμένο μουσικό σύστημα γραφής κινούμενο ιστορικά μεταξύ παραδόσεως και ανανέωσης και παραδόθηκε στις μέρες μας ως βιωμένη εμπειρία και τέχνη.

Στις σημερινές συνθήκες ιδεολογικής κρίσης που διέρχεται ο χώρος της τέχνης και του πολιτισμού, καθίσταται επιβεβλημένη όσο ποτέ η μελέτη της ψαλτικής τόσο ως τέχνης όσο και ως επιστήμης.

Τη σημερινή Θεία Λειτουργία τέλεσε ο π. Μιχάλης Αναστασάκης.

Ο Άγιος Ανδρέας ο Ιεροσολυμίτης Αρχιεπίσκοπος Κρήτης

Ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης που έχει γράψει το Μεγάλο Κανόνα, που διαβάζεται την πέμπτη μέρα, την πέμπτη εβδομάδα της Μεγάλης Τεσαρακοστής, που φέτος είναι την Πέμπτη 14 Απριλίου. Είναι ένα κείμενο βαθύτατα κατανυκτικό, γεμάτο δύναμη και εικόνες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από έντονα δραματικά στοιχεία με παράλληλη χρήση παραδειγμάτων από την Αγία Γραφή.

Από τα εσωτερικά στοιχεία του Μεγάλου Κανόνα μπορούμε να διακρίνουμε, την αμαρτωλή κατάσταση του ανθρώπου, τον τέλος της ροπής προς ηθική κατάρρευσή του, τη συναίσθηση της αμαρτίας του, τη μετάνοια του, τη βεβαιότητα της σωτηρίας του.

Ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης ήταν από τους μεγάλους εκκλησιαστικούς ποιητές, γεννήθηκε στη Δαμασκό από γονείς ευσεβείς, το Γεώργιο και τη Γρηγορία. Σε ηλικία 15 χρονών, κατατάχθηκε στον κλήρο (αναγνώστης) του πατριαρχικού θρόνου των Ιεροσολύμων, από τον τότε Πατριάρχη Θεόδωρο. Στην Ιερουσαλήμ, ο Ανδρέας διακρίθηκε για τη μόρφωση και την αρετή του μεταξύ των αγιοταφιτών πατέρων, γι' αυτό και τον προέκριναν να σταλεί στην Κωνσταντινούπολη, για την έκτη Οικουμενική Σύνοδο κατά των Μονοφυσιτών.

Μετά το τέλος της Συνόδου, ο Ανδρέας παρέμεινε στη βασιλεύουσα, όπου χειροτονήθηκε διάκονος και διορίσθηκε διευθυντής του ορφανοτροφείου «Άγιος Παύλος».

Η έξοχη επιμέλεια που ανέπτυξε στο φιλανθρωπικό αυτό ίδρυμα, τον ανέδειξε αρχιεπίσκοπο Κρήτης. Αφοσιωμένος στα καθήκοντα της νέας του θέσης, αναδείχθηκε μέγας εκκλησιαστικός διοικητής, αλλά και λαμπρός διδάσκαλος και ρήτορας. Γι' αυτό και όλο του το ποίμνιο τον θεωρούσε πραγματικά πατέρα.

Αλλά ως μητροπολίτης πήρε μέρος στη σύνοδο που συγκάλεσε ο Φιλιππικός Βαρδάνης (712 μ.Χ.) και υποστήριξε τον Μονοφυσιτισμό, αλλά επανήλθε στην ορθή πίστη μετά τον θάνατο του Βαρδάνη.

Στο γυρισμό από την Κωνσταντινούπολη, όπου είχε πάει για διάφορες υποθέσεις, πέθανε (740μ.Χ.) επάνω στο καράβι. Τον έθαψαν στην Ερεσό της Μυτιλήνης, στο ναό της Αγίας Αναστασίας.

Να σημειώσουμε επίσης, ότι ο Άγιος Ανδρέας, υπήρξε ο καλύτερος ρήτορας της εποχής του, με έργα όπου αναπτύσσει λόγο πλούσιο, με ρητορικά σχήματα απαράμιλλου κάλλους. Πρώτος αυτός παρουσίασε πλήρες σύστημα εορταστικών ομιλιών, από τις οποίες σώζονται περίπου 30, εκδιδόμενες και ανέκδοτες. Έγραψε αρκετά εγκώμια και λόγους. Σώζονται περίπου 100 Κανόνες και πολυάριθμα ιδιόμελα τροπάρια. Ως μελωδός έγραψε όχι μόνο τα κείμενα αλλά και την μουσική τους.

Ο Μέγας Κανών, που ψάλλεται την Πέμπτη της Ε' εβδομάδος Νηστειών της Μ. Τεσσαρακοστής, είναι το κατεξοχήν πρωτότυπο και εκτεταμένο υμνογραφικό έργο του Ανδρέα Κρήτης. Είναι πιθανόν ο Μέγας Κανών να γράφτηκε στην Κωνσταντινούπολη ή στον τόπο θανάτου του, την Ερεσό της Λέσβου, σε μεγάλη ηλικία.

Μέγας Κανών

Αποτελείται από 261 τροπάρια, από τα οποία 11 είναι Ειρμοί. Ονομάστηκε Μέγας λόγω της έκτασής του και αποτελείται από 9 ωδές. Ο αριθμός των τροπαρίων ποικίλλει στα διάφορα χειρόγραφα. Στην τελευταία έκδοσή του ( Migne ), που χρησιμοποιεί το εν χρήσει Τριώδιο της Εκκλησίας ο αριθμός των τροπαρίων κατά ωδές έχει ως εξής: α΄ 25, β΄ 29+12, γ΄ 9+19, δ΄ 29, ε΄ 23, στ΄ 17+16, ζ΄ 22, η΄ 22, θ΄ 27. Η ομοιοκαταληξία αν και όχι συστηματική είναι συχνή: Ουκ ήκουσα της φωνής σου /παρήκουσα της γραφής σου. / Το σώμα κατερρυπώθην. / Το πνεύμα κατεσπιλώθην. - Μη υπερίδης με. - Μη παρίδης με. Οι παρομοιώσεις είναι άφθονες, τα δε κοσμητικά επίθετα είναι πολύ εντυπωσιακά, πολλές φορές με νεολογισμούς, όπως φιλήδονος ορμή, πατρόθεος Δαυίδ, αισθητή Εύα, πρωτόκτιστον κάλλος. Η γλώσσα του Μεγάλου Κανόνα είναι η λόγια κοινή της εποχής.

Φωτογραφίες: Νίκος Χαλκιαδάκης

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News