Η τοξικότητα των ανθρώπων φαίνεται ότι είναι ο νούμερο ένα λόγος για το mobbing ή αλλιώς την ψυχολογική πίεση από έναν εργαζόμενο στον άλλο, ακόμα και χωρίς να υπάρχει ουσιαστικός λόγος.
Όπως τόνισε στο neakriti.gr o κλινικός ψυχολόγος Νίκος Παπανικολάου, ο θύτης που υποβάλλει το θύμα σε εργασιακή καταπίεση σκιαγραφείται σαν ένας αδύναμος άνθρωπος, που η έλλειψη επαγγελματισμού του βγάζει μια απίστευτη τοξικότητα όσον αφορά στη συμπεριφορά του.
Μάλιστα, αυτοί οι χαρακτήρες οδηγούνται στην απομόνωση με δική τους υπαιτιότητα, χωρίς όμως να σταματούν να υποβάλλουν τους συναδέλφους στους σε mobbing. Η εργασιακή ψυχολογική πίεση από έναν εργαζόμενο σε κάποιον άλλο έχει βρει πρόσφορο έδαφος στις δυτικές κοινωνίες μετά τη δεκαετία του '80.
Με βάση την παγκόσμια βιβλιογραφία και τη μελέτη του mobbing προκύπτουν τα εξής στοιχεία, με βάση το κ.Παπανικολάου:
* Στην Ελλάδα το φαινόμενο εξαπλώνεται με γρήγορους ρυθμούς, αφού οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι ένας στους δέκα Έλληνες παραδέχεται συνθήκες εκφοβισμού, ενώ το 5% των εργαζομένων αναφέρουν περιστατικά σωματικής βίας.
* Η παρενόχληση πυροδοτείται από ένα πρόσωπο που αισθάνεται απειλή, το οποίο ξεκινάει μια απεγνωσμένη εκστρατεία που εξαπλώνεται στον εργασιακό χώρο σαν ασθένεια, "μολύνοντας" τον ένα μετά τον άλλο εργαζόμενο με την επιθυμία της εξόντωσης του στόχου.
* Ανάλογα με την ιεραρχική θέση του θύτη, ορίζονται τρεις κατηγορίες εργασιακής παρενόχλησης: α) Κάθετη ή κατιούσα (η παρενόχληση από προϊστάμενο σε υφιστάμενο, β) Οριζόντια (η παρενόχληση μεταξύ συναδέλφων ίδιας βαθμίδας), γ) Ανιούσα (η παρενόχληση από υφιστάμενο ή ομάδα υφισταμένων σε προϊστάμενο).
* Οι παράγοντες που συντελούν στην ενεργοποίηση του φαινομένου: α) Το εργασιακό άγχος, β) αρνητικές εργασιακές συνθήκες (πίσω από το πρόσχημα της ανταγωνιστικής στρατηγικής κατευθύνονται ή ασκούνται εκφοβιστικές πολιτικές), γ) αρνητικές εργασιακές συνθήκες (έλλειψη αυτονομίας εργαζομένων, μικρή ομαδικότητα), δ) συγκρούσεις και παρεξηγήσεις που αποσιωπούνται και δε λύνονται.
* Επιπτώσεις της εργασιακής παρενόχλησης: α) Συναισθηματικές - ψυχικές - σωματικές επιπτώσεις, β) επιπτώσεις στην επιχείρηση, και γ) κοινωνικές επιπτώσεις.
Πώς αντιμετωπίζεται το φαινόμενο
Η αντιμετώπιση του φαινομένου προσωπικά από τον εργαζόμενο γίνεται με τους εξής τρόπους:
* Προσδιορισμός και εξωτερίκευση του προβλήματος.
* Ενημέρωση για το σύνδρομο mobbing τις συνέπειας και τους τρόπους αντιμετώπισης.
* Ενημέρωση του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος.
* Επέκταση του κοινωνικού δικτύου εκτός του εργασιακού χώρου.
* Καταγραφή των εκφοβιστικών συμπεριφορών και αντιμετώπιση των θυτών όταν είναι δυνατόν.
* Ενημέρωση για το νομικό πλαίσιο υποστήριξης.
Τα χαρακτηριστικά θύτη και θύματος
Τα θύματα:
* Έχουν υψηλά προσόντα, ανώτερο μορφωτικό επίπεδο.
* Διαφέρουν από την υπόλοιπη ομάδα.
* Έχουν ευαίσθητη προσωπικότητα.
* Παρουσιάζονται απομονωμένοι σε σχέση με τους συναδέλφους τους.
Οι θύτες:
* Οι αβοήθητοι που απαιτούν συνεχή υποστήριξη (όταν δεν τους παρέχεται, κατηγορούν τους άλλους για την ατυχία τους).
* Οι χειριστικοί κολακεύουν, εξαπατούν τους άλλους, προκειμένου να πετύχουν το στόχο τους.
Ρεπορτάζ:Μάνος Δασκαλάκης
