Πολλές διαφοροποιήσεις παρατηρεί κανείς στα νούμερα των αλλοδαπών με άδεια διαμονής που τα τελευταία χρόνια πέρασαν από τον τόπο μας. Σε συνέχεια του χθεσινού μας ρεπορτάζ αναφορικά με την ακτινογραφία της μετανάστευσης στην Κρήτη, θα δούμε ότι ο αριθμός των καταγεγραμμένων αλλοδαπών στο νησί μας το 2010 έφτανε τις 38.333, ωστόσο όμως μειώθηκε το 2014 αγγίζοντας μόλις τις 32.877, ενώ σήμερα παρουσιάζει και πάλι αύξηση φτάνοντας στις 33.796, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία.
Αυξομειώσεις που φαίνεται να οφείλονται στις πολιτικοοικονομικές καταστάσεις που βιώσαμε και βιώνουμε στη χώρα μας λόγω του ασταθούς πολιτικού και οικονομικού σκηνικού που επικράτησε από την εμφάνιση της κρίσης και μετά.
Όπως επίσης και στο ότι πολλοί από αυτούς πέρασαν για λίγο από τον τόπο μας, επιλέγοντας στη συνέχεια να πάνε αλλού, για να ξαναγυρίσουν ίσως πάλι κάποιοι μετέπειτα, αλλά και στα διάφορα τερτίπια της γραφειοκρατίας, που για κάποιους στάθηκαν εμπόδιο και έτσι δεν μπόρεσαν να συνεχίζουν την παραμονή τους στην Κρήτη.
Η κατάσταση σε επίπεδο χώρας
Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, με το να είμαστε μεταναστευτικός, κυρίως, λαός, το όλο σύστημά μας δεν ήταν τέλεια προετοιμασμένο για να δεχτεί ένα τόσο μεγάλο όγκο μεταναστών. Έτσι, τόσο οι νόμοι όσο οι υποδομές και οι υπηρεσίες μας χρειάστηκαν πολλές αλλαγές προκειμένου να είναι σε θέση να καλύψουν τις ανάγκες των ανθρώπων αυτών, φτάνοντας στο σήμερα, που έχει γίνει μεγάλη πρόοδο στο θέμα.
Συγκεκριμένα, για την Ελλάδα, όπως μας εξηγεί η διευθύντρια της Διεύθυνσης Μετανάστευσης και Αλλοδαπών Κρήτης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης κ. Αμαλία Παπαδάκη-Μυρωνάκη, «ήταν ένα ξαφνικό φαινόμενο αυτή η μαζική εισροή μεταναστών», ενώ σημειώνει ότι «το πρόβλημα υπάρχει όταν γίνεται μαζική μετανάστευση ή προσφυγική μετακίνηση όπως στις μέρες μας».
Η δράση της υπηρεσίας
Πρωτίστως, το αντικείμενο της μετανάστευσης ήταν διασκορπισμένο σε διάφορες υπηρεσίες. Η Υπηρεσία της Μετανάστευσης στην Ελλάδα είναι σχετικά μια νέα υπηρεσία, αφού πρωτοξεκίνησε με το νόμο 2910/2001. Έκτοτε υπήρξαν πάρα πολλές αλλαγές με διάφορους νόμους, που ήταν προσαρμοσμένοι πάντα στις εκάστοτε ανάγκες. Σήμερα η Διεύθυνση Μετανάστευσης είναι αντικείμενο των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και υπάρχει μία Διεύθυνση ανά Αποκεντρωμένη Διοίκηση στην Ελλάδα.
Στην Κρήτη υπάρχει η Διεύθυνση Μετανάστευσης στο Ηράκλειο, με τμήματα σε όλους τους νομούς.
Το αντικείμενό της είναι η έκδοση αδειών διαμονής των υπηκόων τρίτων χωρών, για εργασία, σπουδές, ερευνητές υψηλής ειδίκευσης, για επενδύσεις, για ιδιοκτήτες ακινήτων, σε οικονομικά ανεξάρτητα άτομα και σε πολίτες τρίτων χωρών που είναι σύζυγοι ή μέλη οικογένειας συζύγου Έλληνα. Το προσωπικό που εργάζεται στη Διεύθυνση Μετανάστευσης είναι άρτια εκπαιδευμένο και με αρκετά προσόντα - με έντονο το συναίσθημα της ευαισθησίας, του ανθρωπισμού και της εξυπηρέτησης του πολίτη. Οι υπάλληλοι και η διεύθυνση της υπηρεσίας δίνουν έμφαση στα αποτελέσματα και όχι στο γραφειοκρατικό τύπο διοίκησης. Καθοδηγούν τους ενδιαφερόμενους και, όταν απορριφθεί η αίτησή τους, εξηγούν το λόγο και τους συμβουλεύουν για περαιτέρω ενέργειές τους. Η υπηρεσία μιας στάσης λειτουργεί τόσο αποτελεσματικά ώστε ο αλλοδαπός, φεύγοντας από την υπηρεσία, γνωρίζει αν οφείλει να καταθέσει επιπλέον δικαιολογητικά ή όχι.
Στον Άγιο Νικόλαο, για παράδειγμα, όπου υπηρετούν μόλις τέσσερις υπάλληλοι, οι άδειες διαμονής με πλήρη τα δικαιολογητικά κατά την κατάθεση εκδίδονται αμέσως. Είναι μια σύγχρονη υπηρεσία και σε εξοπλισμό και σε προσωπικό, βάσει ευρωπαϊκών προτύπων, αυτό που στη Διοικητική Επιστήμη ονομάζεται «new public management». Ωστόσο με στόχο την αποτελεσματικότερη λειτουργία της υπηρεσίας αλλά και την καλύτερη εξυπηρέτηση των ανθρώπων αυτών, πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η συνεργασία μεταξύ των φορέων - Αστυνομία, διοικητικές υπηρεσίες, φιλανθρωπικές οργανώσεις, Εκκλησία - που δημιουργεί ένα ενθαρρυντικό περιβάλλον και ενισχύει τη συνεκτικότητα των ομάδων που έχουν παρεμφερείς στόχους.
ΕΝΤΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ
Στόχος η πάταξη της παράνομης εργασίας
Εκείνο όμως που συνεχίζει να προκαλεί έντονο προβληματισμό, αν και τα τελευταία χρόνια έχει γίνει σημαντική πρόοδος, είναι η παράνομη εργασία. Περιπτώσεις, δηλαδή, κατά τις οποίες ορισμένοι εργοδότες απασχολούν πολίτες τρίτων χωρών που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις νόμιμης διαμονής στην Ελλάδα ή που η άδεια διαμονής ή η θεώρηση εισόδου (visa) που κατέχουν δεν τους δίνει το δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας.
Θέλοντας να επιστήσει την προσοχή των εργοδοτών αυτών ενόψει και της τουριστικής σεζόν, η κ. Παπαδάκη-Μυρωνάκη δεν παραλείπει να αναφέρει πως οι έλεγχοι θα εντατικοποιηθούν και πως τα πρόστιμα για όσους παραβιάζουν το νόμο θα είναι υψηλά και θα κυμαίνονται από 1.500 ευρώ έως και 15.000 ευρώ, ανάλογα με την περίπτωση. Η ίδια προσθέτει ότι «το φαινόμενο της παραοικονομίας από τη μια πλευρά προσελκύει παράνομους αλλοδαπούς, ενώ από την άλλη λειτουργεί ως τροχοπέδη στην ένταξη των νόμιμων μεταναστών».
Πάντως, όπως μας είπαν σε δηλώσεις τους μετανάστες που ζουν εδώ σχεδόν 20 χρόνια, με τους οποίους μιλήσαμε, αυτό που ζητούσαν δεν ήταν τίποτε άλλο από μια καλύτερη ζωή... πολλοί από τους οποίους το πέτυχαν.
Ρεπορτάζ: Μαρία Αντωνογιαννάκη
