Τρίτη και φαρμακερή άραγε από την Κίνα για το Καστέλι; Η πραγματικότητα παραμένει βεβαίως, πως στην κούρσα της διεκδίκησης του νέου αεροδρομίου ο "κινεζικός δράκος" ξεκινά, για διάφορους λόγους, από δυσμενή θέση σε σχέση με τους Ευρωπαίους "μνηστήρες" του έργου. Όμως το τρίτο στη σειρά κινεζικό επενδυτικό "φλερτ" για το μεγάλο αναπτυξιακό έργο της Κρήτης, που αποκαλύπτεται τα τελευταία χρόνια, μοιάζει και το πλέον σοβαρό.
Ενδιαφερόμενος επενδυτής είναι αυτή τη φορά ένας πολύ γνώριμός μας κινεζικός κολοσσός, η Cosco. Η εταιρεία στη χώρα μας εδώ και χρόνια δραστηριοποιείται στο λιμάνι του Πειραιά. Έχει δώσει δείγματα γραφής και κατά γενική ομολογία έχει άλλη βαρύτητα ως επενδυτικό όνομα στη ζυγαριά σε σύγκριση με τους δύο άλλους κινεζικούς κολοσσούς που είχαν ενδιαφερθεί στο παρελθόν για το Καστέλι.
Το ενδιαφέρον της Cosco για το νέο διεθνές αεροδρόμιο αποτελούσε κρυφό μεν, κοινό δε μυστικό. Ακούγονταν, σιγοψιθυρίζονταν το όνομά της πριν από αρκετά χρόνια. Ουδέποτε όμως είχε αποκαλυφθεί πως πράγματι η συγκεκριμένη εταιρεία "φλερτάρει" με το Καστέλι.
Να όμως που ισχύει. Το αποκάλυψε η ίδια η ελληνική κυβέρνηση, μέσω κυβερνητικού αξιωματούχου, που γνωστοποίησε συγκεκριμένα πως η Cosco ενδιαφέρεται να "χτυπήσει" δύο μεγάλα επενδυτικά πρότζεκτ.
Το ένα πρότζεκτ, για το οποίο γνωρίζαμε το ενδιαφέρον του κινεζικού κολοσσού, είναι η ανάπτυξη και λειτουργία του νέου εμπορευματικού κέντρου στο Θριάσιο.
Η προθεσμία για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών για το έργο, το κόστος του οποίου αναμένεται να ξεπεράσει τα 250 εκατ. ευρώ, είναι η 31η Μαΐου.
«Ένας από αυτούς (τους επενδυτές) είναι η Cosco, αλλά πιστεύουμε ότι δε θα υπάρξει μία μόνο προσφορά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κυβερνητικός αξιωματούχος, που γνωστοποίησε συνάμα πως η Cosco ενδιαφέρεται επίσης και για το έτερο πρότζεκτ, της κατασκευής και λειτουργίας του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι.
Το χρονικό
Η Cosco έρχεται λοιπόν να προσθέσει το όνομά της στον κατάλογο των κινέζικων κολοσσών που έχουν εκδηλώσει τα τελευταία χρόνια ενδιαφέρον για το μεγάλο αναπτυξιακό έργο της Κρήτης.
Εδώ έχει ενδιαφέρον να θυμίσουμε λίγο το χρονικό του κινεζικού ενδιαφέροντος.
Ο πρώτος "μνηστήρας" από την ασιατική χώρα για το Καστέλι ήταν ο κινεζικός κολοσσός της Fosun. Το ενδιαφέρον του συγκεκριμένου κολοσσού είχαμε αποκαλύψει εδώ από τη "Νέα Κρήτη" στα τέλη Δεκεμβρίου του 2012. Το σχετικό μας δημοσίευμα είχε προκαλέσει τότε αίσθηση, αφού δεν είχε ακουστεί ή γραφτεί ως τότε το όνομα του συγκεκριμένου κινεζικού κολοσσού δίπλα στο μεγάλο αναπτυξιακό έργο της Κρήτης.
Η επιβεβαίωση του ενδιαφέροντος δεν άργησε καθόλου! Ένα μόλις μήνα μετά την αποκάλυψή μας, η Fosun χτύπησε επίσημα την πόρτα της τότε ελληνικής κυβέρνησης για το Καστέλι.
Ο κινεζικός κολοσσός κατέθεσε στις 21 Ιανουαρίου 2013 επίσημη πρόταση ύψους 1 δισ. δολαρίων, απευθείας στον τότε πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά για το μεγάλο έργο.
Ο πρόεδρος της Fosun κ. Γκούο Γκουανγκτσάνγκ - σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους "μνηστήρες" για το νέο αεροδρόμιο - ακολούθησε διαφορετική τακτική. Ήρθε εδώ και χτύπησε απευθείας την πόρτα της κυβέρνησης. Συναντήθηκε κατ' ιδίαν και μεμονωμένα, σε τρία ξεχωριστά ραντεβού, με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, τον υπουργό Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη και τον αρμόδιο για τις επενδύσεις υφυπουργό κ. Νότη Μηταράκη, και έκανε απευθείας την πρόταση. Προσέφερε 1 δισ. δολάρια, προκειμένου η κινεζική εταιρεία να αναλάβει το έργο χωρίς διαγωνισμό.
Η παράμετρος βεβαίως αυτή, της απευθείας διακρατικής ανάθεσης, οδήγησε τελικά σε "ναυάγιο" την προσπάθεια της Fosun, αφού ερχόταν σε αντίθεση με το κοινοτικό δίκαιο και τους κανονισμούς της Ε.Ε. ενάντια στις απευθείας διακρατικές συμφωνίες.
Ο 2ος Κινέζος "μνηστήρας"
Η δεύτερη κινεζική κρούση για το Καστέλι ήρθε πριν από έναν περίπου χρόνο. Ενδιαφερόμενος επενδυτής εμφανίστηκε τότε ο κρατικός κατασκευαστικός κολοσσός China State Construction Engineering Corporation (CSCEC).
Και εδώ έγινε επίσημη κρούση προς την κυβέρνηση και συγκεκριμένα στον υπουργό Οικονομίας Γιώργο Σταθάκη, από αντιπροσωπία της κινεζικής εταιρείας που ήρθε στην Αθήνα και συναντήθηκε μαζί του.
Στην πορεία, για διάφορους λόγους, το επενδυτικό ενδιαφέρον εκ μέρους της China State Construction Engineering Corporation θεωρείται πως ατόνησε αισθητά. Καλά πληροφορημένες πηγές εκτιμούν πως ο συγκεκριμένος κατασκευαστικός κολοσσός δε θα ανταποκριθεί στην πρόσκληση του διεθνούς διαγωνισμού για το Καστέλι, που θυμίζουμε έχει προγραμματιστεί για τις 23 του μήνα.
Δημοπράτηση βεβαίως στις 23 μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο να υπάρξει. Αντιθέτως, αναμένεται να δοθεί νέα παράταση για τον Απρίλιο. Ωστόσο, όποτε κι αν τελικά οριστεί η καταληκτήρια ημερομηνία κατάθεσης προσφορών, από πλευράς Κίνας δεν αναμένεται να εμφανιστεί ούτε η China State Construction Engineering Corporation, ούτε η Fosun, που δείχνουν να έχουν αποσύρει το ενδιαφέρον τους, αλλά η Cosco, που είναι, ούτως ή άλλως, εδώ. Έχει αναπτύξει μεγάλη συνεργασία ήδη με την ελληνική πλευρά και δεν έχει κρύψει πως θέλει να την επεκτείνει ποικιλοτρόπως. Είτε με το Θριάσιο, είτε με το Καστέλι.
Βεβαίως, θα πρέπει να επισημανθεί το εξής: Εφόσον πράγματι προχωρήσει ο διαγωνισμός για το Καστέλι μέχρι τέλους, και αποδειχθεί φερέγγυος ο αρμόδιος υπουργός Χρήστος Σπίρτζης, που η αλήθεια είναι έχει βάλει πολλούς σε περίεργες σκέψεις με την αναβλητικότητά του και τις συνεχείς παρατάσεις, οι Κινέζοι ενδιαφερόμενοι ξεκινούν από μειονεκτική θέση.
Για πολιτικούς κυρίως λόγους, δεδομένου του "ζεστού" ενδιαφέροντος από ευρωπαϊκούς, γερμανικούς και γαλλικούς πρωτίστως κολοσσούς.
Ρεπορτάζ: Μπάμπης Σαββίδης
