Ο τίτλος του άρθρου ίσως να προκαταλαμβάνει αρνητικά τους υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ. Μέσα από αυτό το άρθρο επιδιώκω να περιγράψω πώς ο ακραίος ΣΥΡΙΖΑ μετατράπηκε σε ένα κόμμα φιλο-ευρωπαϊκό, απομακρύνοντας σταδιακά μια γλώσσα μη ξεκάθαρη και ασαφή.
Γράφει ο Νίκος Κοσμαδάκης
Αυτό δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο. Και ο κ. Σαμαράς ξεκίνησε την προεδρική του πορεία στη Νέα Δημοκρατία εγκαινιάζοντας μια γλώσσα λαϊκίστικη και επικίνδυνη, ικανή να απομακρύνει την κεντρο-δεξιά παράταξη από τις ευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις. Συμβιβάστηκε, όμως.
Τον ίδιο συμβιβασμό έκανε και ο κ. Παπανδρέου, όταν αναγκάστηκε να αναλάβει τις κυβερνητικές ευθύνες και μια ελληνική δημοσιονομική κατάσταση που μπορεί να χαρακτηριστεί κακή.
Όμως, τον τελευταίο χρόνο είχαμε το συμβιβασμό του ακραίου ΣΥΡΙΖΑ και μια μεταστροφή ενός ριζοσπαστικού πολιτικού κόμματος σε ένα κεντρο-αριστερό και φιλο-ευρωπαϊκό κόμμα. Εάν κάποιος εξετάσει λεπτομερέστατα τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση, μπορεί να καταλάβει πως ήταν ένας πολιτικός σχηματισμός που αμφισβητούσε ανοιχτά την ευρωπαϊκή προοπτική, πρότεινε ένα οικονομικό πακέτο χωρίς συγκεκριμένη καταγωγή και μιλούσε με αοριστολογίες σε περίπτωση ανάληψης κυβερνητικών καθηκόντων. Το σκίσιμο των μνημονίων αποτέλεσε σημαία για τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή είναι μια αλήθεια, την οποία έχει διατυπώσει και ο κ. Τσακαλώτος.
Πριν από σχεδόν ένα χρόνο, ο ΣΥΡΙΖΑ αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της χώρας. Οι επαναστατικές αναζητήσεις του αριστερού κόμματος συνεχίστηκαν και το εκλογικό σώμα αναρωτήθηκε: Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συμβιβαστεί με τις προγραμματικές δηλώσεις του ΣΥΡΙΖΑ ή ο ΣΥΡΙΖΑ θα αλλάξει στάση και θα μεταφερθεί στο Κέντρο;
Μέχρι και τον Ιούλιο ήμασταν μάρτυρες μιας διαμάχης μεταξύ Ε.Ε. και ελληνικής πλευράς. Κανένας δεν ήθελε να «ρίξει» τις απαιτήσεις του, με αποτέλεσμα να χαθεί πολύτιμος χρόνος. Ο χρόνος στην πολιτική μετράει, γιατί συνδέεται με την οικονομία. Η διαμάχη Ε.Ε. και ελληνικής πλευράς οδήγησε τις διεθνείς αγορές σε πτώση και τους διεθνείς οίκους να αξιολογούν πως η Ελλάδα είναι ένα βήμα πριν το Grexit.
Ωστόσο, ο Αλέξης Τσίπρας έδειξε στοιχεία συναίνεσης και πλέον η παρουσία της Ελλάδας εντός της Ε.Ε. είναι αδιαμφισβήτητη. Βέβαια, αναγκάστηκε να απομακρύνει ιστορικά στελέχη της παράταξής του, που επιζητούσαν την επιστροφή του εθνικού νομίσματος.
Αλήθεια, όμως, τόσο πολύ ήθελε ο ίδιος να συμβιβαστεί με την Ε.Ε.;
Πιστεύω πως ο κ. Τσίπρας είδε πως η ελληνική οικονομία είναι μια ακρωτηριασμένη οικονομία. Είδε πως διαρθρωτικές αλλαγές επείγουν και πως οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα για την οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη. Ήταν ακόμη σε θέση να αντιληφθεί πως το βασικό μας πρόβλημα ήταν η έλλειψη ρευστότητας και πως απαρχαιωμένοι θεσμοί (όπως το ασφαλιστικό) δε δείχνουν να έχουν σημάδια βιωσιμότητας.
Έτσι, λοιπόν, αποφάσισε να φύγει από τη λαϊκίστικη ρητορεία, που θέλει να επενδύσει στο συναίσθημα, και πλέον απευθύνεται πιο οργανωμένα, πιο υπεύθυνα απέναντι στο εκλογικό σώμα, προκαλώντας κοινωνική δυσαρέσκεια σε μεγάλες ομάδες ανθρώπων. Βέβαια, χάθηκε χρόνος διαπραγματευτικής τακτικής, που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί προς όφελός μας.
Τώρα φαίνεται πως ο κ. Τσίπρας δείχνει πιο ρεαλιστής από ποτέ. Θέλει να βάλει τις βάσεις για ένα πιο δίκαιο και κοινωνικά βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα, δείχνοντας και τη μεταρρυθμιστική του ατζέντα. Παράλληλα, είναι έτοιμος να βάλει περιορισμούς στην αναποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης και να εξορθολογήσει το εκπαιδευτικό σύστημα. Και αυτό είναι κάτι που προκαλεί αναβρασμό σε ένα μεγάλο μέρος των παραδοσιακών ψηφοφόρων του.
Το νόημα της λέξης ρεαλισμός αντικατοπτρίζεται σε μια ζοφερή πραγματικότητα, που δυστυχώς η αξιωματική αντιπολίτευση από το 2008 κι έπειτα αγνοούσε και απέρριπτε. Όταν, όμως, υπήρξε άμεση ανάληψη κυβερνητικών ευθυνών, τότε ο ρεαλισμός έκανε την εμφάνισή του. Και αυτό είναι κάτι που καθυστερούμε να το καταλάβουμε.
* Ο Νίκος Κοσμαδάκης είναι πολιτικός επιστήμονας.
