Λίγη καταρροή... Ίσα - ίσα να τρέχει λίγο η μύτη. Ένα βηχαλάκι... Ένας μικρός ερεθισμός στο λαιμό... Δε χρειάζεται τίποτε παραπάνω για τους Κρητικούς για να δώσουν αντιβίωση στα μικρά παιδιά τους, αλλά και για να πάρουν αντιβιοτικό και οι ίδιοι!
Με την πρώτη, ακόμα και ασήμαντη, ενόχληση, ειδικά τώρα που χειμωνιάζει, οι Κρητικοί δεν το σκέφτονται δεύτερη φορά για να ανοίξουν ένα από τα κουτάκια με την αντιβίωση που παραδοσιακά έχουν σε πλούσια... αποθέματα στο ντουλάπι! Ή, αν έχουν ξεμείνει από αποθέματα, να πάνε στο πιο κοντινό φαρμακείο, χωρίς φυσικά να επισκεφθούν ή καν να συμβουλευτούν τηλεφωνικά κάποιο γιατρό, και να αγοράσουν αντιβιοτικά!
Για τους Κρητικούς, όπως συνολικά για τους Έλληνες, τα αντιβιοτικά, παρά τις ακριβώς αντίθετες υποδείξεις-προτροπές των ειδικών, καταναλώνονται με τη σέσουλα... Λες και πρόκειται για τσίχλες ή καραμέλες!
Δυστυχώς, όπως φανερώνουν οι έρευνες και τα επίσημα στοιχεία, οι Κρητικοί όπως όλοι οι Έλληνες είναι εδώ και πολλά χρόνια εθισμένοι στα αντιβιοτικά! Με ποσοστά κατανάλωσης αντιβιώσεων στα επίπεδα του 50% για τους ενήλικες και στα επίπεδα του 72% για τα παιδιά, η χώρα αναδεικνύεται σταθερά «πρωταθλήτρια» στην κατανάλωση αντιβιοτικών σε όλη την Ευρώπη. Παρά τις πάγιες συμβουλές-προτροπές των ειδικών πως όχι μόνο δεν θα πρέπει να καταναλώνονται αλλά, ίσα-ίσα, θα πρέπει να αποφεύγονται πάση θυσία, και εκτός εξαιρετικών μονάχα περιπτώσεων, οι αντιβιώσεις...
Πρόκειται, όπως τόνισε στη «Ν.Κ.» ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ηρακλείου Γιάννης Τσικανδηλάκης, για μια πολύ κακή και επικίνδυνη για την υγεία των Κρητικών συνήθεια, που έχει ριζωθεί δυστυχώς εδώ και πολλά χρόνια. Και όπως ισχύει με όλες τις κακές εθιστικές συνήθειες, είναι πολύ δύσκολο να ξεριζωθεί αυτή η λανθασμένη νοοτροπία...
Του λόγου το αληθές, για το πόσο βαθιά εθισμένοι στα αντιβιωτικά είναι όχι μόνο οι Κρητικοί αλλά όλοι οι Έλληνες, καταμαρτυρούν οι ίδιοι οι αριθμοί.
Όσο κι αν φαντάζει ακραία υπερβολικό, ένας στους δύο ενήλικες έχει λάβει αντιβιοτικό τον τελευταίο χρόνο, όπως και επτά στα δέκα παιδιά! Το 19% του πληθυσμού, ένας στους 5 δηλαδή, παραδέχεται πως αγοράζει κανονικά σαν κύριος αντιβιοτικά πάσης φύσεως, χωρίς ιατρική συνταγή! Αυτό είναι το ποσοστό όσων το παραδέχονται φανερά, κάτι που σημαίνει πως το πραγματικό ποσοστό είναι προφανώς πολύ μεγαλύτερο, δεδομένου ότι δεν επιτρέπεται η αγορά αντιβιοτικού, οποιουδήποτε, χωρίς συνταγή γιατρού.
Εξίσου μεγάλη αίσθηση προκαλεί και το ποσοστό της αποθήκευσης αντιβιοτικών στα σπίτια. Ούτε λίγο-ούτε πολύ ένας στους τρεις παραδέχεται πως φυλάει αντιβιοτικά στο ντουλάπι του για ώρα ανάγκης.
Τα αποκαλυπτικά στοιχεία
Αναλυτικότερα, όπως προκύπτει από δημοσκόπηση (Νοέμβριος 2015) που πραγματοποιήθηκε από το ΚΕΕΛΠΝΟ, με τη συμβολή της Kapa Research, ένας στους δυο ενήλικες άνω των 18 ετών έχει πάρει κάποιο αντιβιοτικό τον τελευταίο χρόνο.
Οι κυριότερες αιτίες λήψης αντιβιοτικού είναι σταθερά οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, κυρίως ο πυρετός, ο πονόλαιμος, η ιγμορίτιδα και η παρουσία ακροαστικών. Το ποσοστό των παιδιών κάτω των 18 που πήρε αντιβιοτικά τον τελευταίο χρόνο, όπως δηλώνεται από την οικογένειά τους, είναι 72,4% (3 στα 4 παιδιά) και είναι αυξημένο σε σχέση με πέρυσι (60%).
Ένας στους τέσσερις που πήρε αντιβιοτικό το 2014 το πήρε χωρίς ιατρική συνταγή, είτε αγοράζοντάς το είτε έχοντας στο σπίτι από πριν. Το ποσοστό αυτό μειώνεται εφέτος στο 19%, μείωση που θεωρείται στατιστικά σημαντική και οφείλεται στη μείωση της αγοράς αντιβιοτικού χωρίς συνταγή (OTC). Συγχρόνως, 35% των ερωτηθέντων έχει στο σπίτι ανά πάσα στιγμή αντιβιοτικό για ώρα ανάγκης. Οι αριθμοί αυτοί είναι σταθεροί σε σχέση με το 2013 και το 2014.
Τέλος, ποσοστό 45% του δείγματος που το 2013 και 2014 δήλωνε ότι δε θα πάρει αντιβιοτικά στο επόμενο επεισόδιο κρυολογήματος ή γρίπης μειώνεται πλέον σε 39%, γεγονός που φαίνεται να συσχετίζεται με την καταγραφείσα αύξηση της συνταγογραφούμενης χρήσης αντιβιοτικών.
Καμπανάκι
«Δυστυχώς θα πρέπει να γίνει κάτι οργανωμένο για να ξεριζωθεί η κακή και επικίνδυνη αυτή νοοτροπία. Παλιότερα ως σύλλογος είχαμε κάνει κάποιες προσπάθειες ευαισθητοποίησης του κόσμου. Είχαμε διοργανώσει 304 ενημερωτικές εκδηλώσεις, όπου όμως δεν είχαμε καθόλου ανταπόκριση. Πρέπει όμως να ξαναπροσπαθήσουμε. Ειδικά στα σχολεία. Δε γίνεται 3 στα 4 παιδιά να τους δίνουν οι γονείς έτσι στα καλά καθούμενα αντιβιοτικά! Η συνήθεια αυτή, αυτό πρέπει να καταλάβει ο κόσμος, είναι επικίνδυνη. Η αλόγιστη κατανάλωση αντιβιοτικών οδηγεί στη δημιουργία ισχυρών κι ανθεκτικών στα φάρμακα μικροβίων και μας αφήνει εκτεθειμένους στα μικρόβια και στις ασθένειες όσο προχωρά η ζωή μας», έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ηρακλείου.
Καμπανάκι που ηχεί και μέσα από την έρευνα του ΚΕΕΛΠΝΟ.
Η Ελλάδα παραμένει ανάμεσα στις χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα μικροβιακής αντοχής εντός των νοσοκομείων - ενδεικτικά αναφέρθηκαν τα Gram αρνητικά παθογόνα τα οποία είναι ανθεκτικά στις καρβαπενέμες.
Σε ό,τι αφορά την εξωνοσοκομειακή χρήση των αντιβιοτικών, ανθεκτικά μικρόβια έχουν χαρακτηριστεί ο πνευμονιόκοκκος και το κολοβακτηρίδιο, με τα αντιβιοτικά να μην μπορούν να τα καταπολεμήσουν.
Εθισμένοι στα αντιβιοτικά
Τα παραπάνω στοιχεία καταδεικνύουν το μέγεθος του εθισμού του Έλληνα στα αντιβιοτικά. Τι γίνεται όμως στην Κρήτη; Και εδώ δεν υπάρχει καμία διαφοροποίηση ως προς την πανελλαδική εικόνα.
Οι Κρητικοί, όπως επισήμανε στη «Ν.Κ.» ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ηρακλείου, είναι σταθεροί πρωταθλητές στην κατανάλωση αντιβιοτικών. Σε ένα φαινόμενο, όπως παραδέχτηκε, για το οποίο φέρει μεγάλη ευθύνη και ο κλάδος των φαρμακοποιών.
«Δυστυχώς έτσι είναι όπως καταγράφεται η εικόνα από την έρευνα του ΚΕΕΛΠΝΟ. Και εδώ στην Κρήτη γίνεται αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών. Η ρίζα του κακού βεβαίως πηγαίνει πολύ πίσω. Ξεκινάω από το 1981, γιατί μέχρι τότε το μεγαλύτερο κομμάτι του ελληνικού λαού ήταν ανασφάλιστο και άρα πρόσβαση στο φάρμακο δεν είχε. Το 1981, με τη δημιουργία του ΕΣΥ και την προμήθεια βιβλιαρίου υγείας το σύνολο του ελληνικού λαού (όσοι δεν είχαν τη δυνατότητα ασφάλισης, σε ΙΚΑ ή αυτασφάλιση) εφοδιάστηκε με βιβλιάρια του ΟΓΑ και δυστυχώς μαζί και τη δυνατότητα να προμηθεύεται φάρμακα. Και λέω δυστυχώς, γιατί έτσι άρχισε και το πάρτι με τα φάρμακα, αρχικά στα αγροτικά κυρίως ιατρεία, όπου οι ασθενείς έφευγαν με σακούλες φαρμάκων, μια και για τους περισσότερους δεν υπήρχε και συμμετοχή. Φτιάξαμε μια κοινωνία εξαρτημένη από το φάρμακο και ειδικά τα αντιβιοτικά και σε αυτό βοηθήσαμε όλοι σχεδόν οι εμπλεκόμενοι στο χώρο της υγείας, με ελάχιστες εξαιρέσεις, που χαρακτηρίζονται και γραφικοί το λιγότερο. Δημιουργήσαμε πολίτες που με το παραμικρό επισκέπτονται τα φαρμακεία και αυτό που μόνιμα σχεδόν ζητάνε είναι αντιβίωση και παυσίπονα», ανέφερε ο κ. Τσικανδηλάκης και πρόσθεσε:
«Εδώ και πολλά χρόνια βλέπουμε όλο τον κόσμο για ψύλλου πήδημα, είτε επειδή έχει λίγο καταρροή, λίγο βήχα κ.τ.λ., να έρχεται στα φαρμακεία και να ζητά αντιβίωση.
Φυσικά φταίμε και εμείς, διότι εδώ θέλω να είμαι κάθετος. Είναι λάθος αυτό που κάνουμε ως κλάδος να δίνουμε αντιβιοτικά στους ασθενείς χωρίς ιατρική συνταγή. Θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Δεν υπάρχει καμία, μα καμία αντιβίωση που να δίνεται χωρίς συνταγή γιατρού.
Φυσικά όλοι οι συνάδελφοι το γνωρίζουν. Όμως όταν έρχεται ο ασθενής και αρχίζει και υποφέρει, και γίνεται φορτικός, μας πιέζει, υποχωρούν πολλοί και δίνουν το αντιβιοτικό. Έχει ξεφύγει τελείως η κατάσταση. Κάποια αντιβιοτικά ειδικά έχουν περάσει στην νοοτροπία ως τσίχλες! Π.χ το Αμοξίλ έρχονται και το ζητάνε, με οποιαδήποτε δικαιολογία ασθένειας, από νέους μέχρι γιαγιάδες και παππούδες υπερήλικες!».
Μπάμπης Σαββίδης
