Πριν από ένα έτος περίπου, όταν η τιμή του πετρελαίου ήταν στα 90 $ το βαρέλι, είχαμε αναφερθεί εκτενώς στα προβλήματα του Καναδά - μεταξύ άλλων στη συνεχή αύξηση του δημοσίου χρέους του, στο αρνητικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, στη φούσκα των ακινήτων, στη μεγάλη εξάρτηση του από την ενέργεια, στην κεντρική του τράπεζα, η οποία είναι κυριολεκτικά η πιο θλιβερά κεφαλαιοποιημένη τράπεζα της Δύσης, καθώς επίσης στη συνεχή άνοδο του εξωτερικού του χρέους (ανάλυση).
Έκτοτε η τιμή του πετρελαίου έχει πέσει στα 45 $ ενώ η χώρα, στην οποία ο Καναδάς εξήγαγε πολύ μεγάλες ποσότητες, οι Η.Π.Α., έχουν κλιμακώσει την εξόρυξη δικής τους ενέργειας από το σχιστόλιθο - μειώνοντας ως εκ τούτου ραγδαία τις εισαγωγές τους, οπότε τις εξαγωγές του Καναδά.
Περαιτέρω, παρά το ότι σήμερα τα βλέμματα του πλανήτη έχουν επικεντρωθεί στις μεγάλες εκροές κεφαλαίων από την Κίνα, οι οποίες προοιωνίζουν σημαντικά προβλήματα στην οικονομία της, ορισμένοι έχουν διαπιστώσει πως ο Καναδάς αντιμετωπίζει κάτι ανάλογο - αφού τα κεφάλαια τον εγκαταλείπουν με τον υψηλότερο ρυθμό, μεταξύ των δέκα μεγαλύτερων ανεπτυγμένων οικονομιών (γράφημα).
Η κύρια αιτία είναι το ότι, πολλές επιχειρήσεις της χώρας αναζητούν αγοραστικές ευκαιρίες στο εξωτερικό, επενδύοντας εκεί τα χρήματα τους - όταν παράλληλα ο βασικός ισολογισμός του Καναδά, ένα μέγεθος που συμπεριλαμβάνει τους εθνικούς λογαριασμούς του, επεκτεινόμενο από το εμπόριο έως τις ροές των κεφαλαίων, έχει γίνει επικίνδυνα ελλειμματικός εντός των τελευταίων δώδεκα μηνών (από το +4,2% στο -7,9% του ΑΕΠ - πηγή).
Ο λόγος τώρα που τόσο οι επιχειρήσεις, όσο και οι επενδυτές αποσύρουν τα χρήματα τους, επιδεινώνοντας ραγδαία το βασικό ισολογισμό του Καναδά, είναι το τέλος της στηριζόμενης στο πετρέλαιο ανάπτυξης του - όταν παράλληλα δεν φαίνεται ένας άλλος τομέας, ο οποίος θα μπορούσε να αναλάβει τα ηνία ως η κινητήρια δύναμη της οικονομίας του.
Το γεγονός δε ότι, η πολιτική τα τελευταία δέκα χρόνια έχει ευνοήσει σε μεγάλο βαθμό τις επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας, εις βάρος φυσικά των υπολοίπων κλάδων της οικονομίας, λειτουργεί πλέον ως μπούμερανγκ - πόσο μάλλον αφού ο Καναδάς ανήκει στις ακριβότερες περιοχές παραγωγής πετρελαίου παγκοσμίως, οπότε η πτώση των τιμών κάνει τις επενδύσεις ασύμφορες.
Προφανώς λοιπόν δεν υποφέρει μόνο η Ρωσία από την πτώση των τιμών του πετρελαίου, η Βενεζουέλα ή η Σαουδική Αραβία, την οποία προειδοποίησε πρόσφατα και το ΔΝΤ, όσον αφορά τον κίνδυνο χρεοκοπίας της μετά από μερικά χρόνια (άρθρο) - αλλά, επίσης, ορισμένες ανεπτυγμένες χώρες, όπως η Αυστραλία (άρθρο) και ο Καναδάς.
Στα πλαίσια αυτά, είναι εύλογη η πτώση της ισοτιμίας του νομίσματος του σε σχέση με το δολάριο κατά 11% περίπου από τις αρχές του έτους (ανώτατη 1,61 το 2002 και κατώτατη 0,92 το 2007), στο 1,30 σήμερα (γράφημα) λόγω των ελλειμμάτων στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, σε συνδυασμό με τις εκροές κεφαλαίων - ενώ βρίσκεται μάλλον στο ξεκίνημα της.
Πόσο μάλλον όταν δεν φαίνεται να υπάρχει καμία βελτίωση στις τιμές του πετρελαίου, παρά τα προβλήματα της Λιβύης και τον αιματηρό πόλεμο που διεξάγεται στη Μέση Ανατολή - όπου οκτώ χώρες μαζί βομβαρδίζουν τη Συρία, με την Ευρώπη να παραπονιέται επαίσχυντα για τα κύματα των μεταναστών που εισβάλλουν (άρθρο), ενώ η ίδια συμμετέχει στο μακελειό.
Συνεχίζοντας, οι εκροές συναλλάγματος φαίνεται πως δεν θα σταματήσουν, οπότε η ζήτηση για το νόμισμα, καθώς επίσης για τα περιουσιακά στοιχεία της χώρας θα υποχωρήσει ακόμη περισσότερο - με τις καναδικές εταιρείες να επενδύουν κυρίως στις Η.Π.Α., έχοντας διαθέσει εφέτος περί τα 73 δις δολάρια Καναδά για εξαγορές και συγχωνεύσεις (πηγή: Credit Suisse).
Συνολικά, οι εννέα από τις δέκα εταιρείες με τις καλύτερες επιδόσεις στο χρηματιστήριο του Καναδά, έχουν επιλέξει τις τοποθετήσεις τους στο εξωτερικό, αντί να επενδύουν στη χώρα τους - οπότε ο δείκτης αργά ή γρήγορα θα ακολουθήσει καθοδική πορεία, έχοντας υπερβεί τα ανώτατα υψηλά του στο πρόσφατο παρελθόν (γράφημα).
Περαιτέρω, η οικονομική αδυναμία του Καναδά επιβεβαιώθηκε από την ύφεση, την οποία κατέγραψε πρόσφατα για πρώτη φορά, μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση - ενώ ο δείκτης του μεταποιητικού τομέα του (Canadian Manufacturing PMI), υποχώρησε σε ένα νέο χαμηλό ρεκόρ, με την παραγωγή, με τις νέες παραγγελίες, καθώς επίσης με την απασχόληση να μειώνονται, μαζί με τις εξαγωγές της χώρας.
Ως εκ τούτου, δεν φαίνεται απίθανο να χάσει κάποια στιγμή ο Καναδάς την πιστοληπτική του αξιολόγηση (ΑΑΑ), η οποία ανήκει στις κορυφαίες παγκοσμίως - ενώ φαίνεται καθαρά πως η επερχόμενη καταιγίδα των καταιγίδων, όσο πιο πολύ αργεί, τόσο περισσότερες χώρες θα καταστρέψει, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό.
Βέβαια, η μη έλευση της μετά από τόσες προειδοποιήσεις, καθιστά μη πιστευτές αυτού του είδους τις προβλέψεις - αναληθείς, μονότονες, παθολογικά απαισιόδοξες. Εν τούτοις, το γεγονός ότι, παρουσιάζονται νέα προβλήματα σε όλο και περισσότερες χώρες, ενώ το φάρμακο για τις μεν (χαμηλές τιμές ενέργειας) είναι δηλητήριο για τις δε, σημαίνει πως η αρρώστια είναι αδύνατον να καταπολεμηθεί σε παγκόσμιο επίπεδο - ενώ το κραχ θα συμβεί όταν κανείς θα είναι βέβαιος πως έχει πλέον αποφευχθεί, μέσω των μη συμβατικών εργαλείων που χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες.
Ολοκληρώνοντας, η αριστερή κυβέρνηση με το νεαρό ηγέτη που κέρδισε τις εκλογές στον Καναδά (η λέξη «Liberal» εκεί σημαίνει κάτι αντίστοιχο με τον αριστερό σοσιαλισμό σε εμάς), η οποία δεν επιδιώκει έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό όπως η συντηρητική προηγούμενη, μάλλον θα επιταχύνει τις εξελίξεις.
Ενδεχομένως δε η βόμβα μεγατόνων που ευρίσκεται στα θεμέλια των αναπτυσσομένων οικονομιών, συμπεριλαμβανομένης βέβαια της Κίνας (τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια της έχουν υπερβεί, με βάση ανεπίσημους υπολογισμούς, το 20%), περιμένοντας την αύξηση των επιτοκίων από τη Fed για να εκραγεί, ίσως αποτελέσει την αρχή του τέλους για τον Καναδά - ενώ χώρες όπως η Σουηδία, η Βρετανία και η Ολλανδία δεν είναι καθόλου άτρωτες, όπως ίσως νομίζει κανείς.
Όσο για την Τουρκία, τα φαινόμενα απατούν, αφού μάλλον θα αποδειχθεί Πύρρειος η νίκη του προέδρου της στις εκλογές - γεγονός που σημαίνει πως αρκετοί θα ρισκάρουν την πτωτική τοποθέτηση τους στο νόμισμα, καθώς επίσης στο χρηματιστήριο, μετά την πρόσφατη άνοδο τους.
