Νέους αυστηρότερους στόχους στους γιατρούς του ΕΟΠΥΥ θέτει η κυβέρνηση, προκειμένου μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου η συνταγογράφηση γενόσημων φαρμάκων σε εξωτερικούς ασθενείς να έχει φτάσει το 40%. Την ίδια ώρα, η απόφαση που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και έχει προκαλέσει κύμα σφοδρών αντιδράσεων στην ιατρική κοινότητα της χώρας προβλέπει τσουχτερά πρόστιμα έως και 5.000 ευρώ για τους γιατρούς που δε συμμορφώνονται.
Στην επίμαχη απόφαση καθορίζονται ελάχιστοι ποσοστιαίοι στόχοι συνταγογράφησης γενόσημων κατά όγκο και ανά γιατρό. Τα όρια τα οποία τίθενται προκύπτουν - σύμφωνα με τον ίδιο τον υπουργό Υγείας Ανδρέα Ξανθό - από τη στατική επεξεργασία των συνταγών του προηγούμενου έτους και με «βάση τη διαθεσιμότητα των γενοσήμων και τις καταναλώσεις εντός κάθε θεραπευτικής κατηγορίας».
Μέσω του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης (ΗΔΙΚΑ), οι γιατροί του ΕΟΠΥΥ θα μπορούν να ενημερώνονται σε καθημερινή βάση και σε πραγματικό χρόνο για το ποσοστό των γενοσήμων στις θεραπευτικές κατηγορίες, αλλά και το μέσο ποσοστό γενοσήμων που έχουν συνταγογραφήσει. Σημειώνεται ότι από το εν λόγω μέτρο δεν εξαιρούνται ούτε οι γιατροί του ΕΣΥ και του ΠΕΔΥ, αφού η μη τήρηση των υποχρεώσεών τους αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα.
Σκευάσματα και εμβόλια
Στο μεταξύ, εκτός από τα γενόσημα «στις ανωτέρω διατάξεις υπάγονται και τα σκευάσματα που έχουν απωλέσει το καθεστώς προστασίας τους και έχουν λιανική τιμή ή διαμορφώνουν λιανική τιμή μέσω έκπτωσης προς τον ΕΟΠΥΥ ίση ή μικρότερη από το μέσο όρο της λιανικής τιμής γενοσήμων σκευασμάτων ίδιας δραστικής μορφής, περιεκτικότητας και συσκευασίας με αναγωγή στη μηνιαία θεραπεία».
Εξαιρέσεις
Εξάλλου, καθορίζονται νέα όρια στη φαρμακευτική δαπάνη κάθε γιατρού ανάλογα με την ειδικότητα, τον αριθμό των ασθενών για τους οποίους συνταγογραφεί, την περιφερειακή ενότητα της χώρας όπου βρίσκεται η έδρα του, καθώς και την εποχικότητα. Εδώ πρέπει να συμπληρώσουμε ότι από τα όρια αυτά εξαιρούνται οι συνταγογραφήσεις για χρόνιους νεφροπαθείς τελικού σταδίου, για καρδιοπαθείς τελικού σταδίου, για ασθενείς που πάσχουν από ηπατική ανεπάρκεια, για ασθενείς που έχουν κάνει μεταμόσχευση, για καρκινοπαθείς, για ασθενείς με μεσογειακή αναιμία, για ασθενείς με πνευμονική υπέρταση, καθώς και για πάσχοντες από κυστική ίνωση.
Το ίδιο ισχύει και για τα εμβόλια που συμπεριλαμβάνονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού, τα φάρμακα που προεγκρίνονται από τις επιτροπές του ΕΟΠΥΥ και αυτά για τα οποία θα τεθεί κλειστός προϋπολογισμός, αλλά και για εκείνα τα σκευάσματα για τα οποία θα επιτευχθούν συμφέρουσες τιμές αποζημίωσης από την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης.
"Τσουχτερά" πρόστιμα
Σε περίπτωση επανειλημμένης και αδικαιολόγητης απόκλισης, οι κυρώσεις που προβλέπονται είναι αυστηρότατες. Ειδικότερα, εάν η απόκλιση αγγίζει το 20% αθροιστικά για τρεις συνεχόμενους μήνες, γίνεται έγγραφη σύσταση στο γιατρό. Σε περίπτωση που το εν λόγω ποσοστό ξεπερνά το 20%, ο γιατρός καλείται να δικαιολογήσει ενώπιον του ΕΟΠΥΥ τη συνταγογράφησή του.
Εάν ο γιατρός δεν καταφέρει να αιτιολογήσει επαρκώς τη συνταγογράφησή του, ο ΕΟΠΥΥ έχει το δικαίωμα να προχωρήσει στην επιβολή διοικητικών κυρώσεων σε βάρος του. Πιο συγκεκριμένα για αδικαιολόγητη απόκλιση 20 με 25% προβλέπεται πρόστιμο μέχρι και 1.000 ευρώ, για απόκλιση από 25,01 με 30% το σχετικό πρόστιμο φτάνει έως και τις 3.000 ευρώ, ενώ τέλος εάν η απόκλιση ξεπεράσει το 30%, η διοικητική κύρωση μπορεί να αγγίξει τα 5.000 ευρώ.
Σ' αυτό το σημείο αξίζει να τονιστεί ότι, εάν από τον έλεγχο προκύψουν παραβάσεις, όπως είναι για παράδειγμα η συνταγογράφηση εκτός εγκεκριμένων ενδείξεων και δοσολογίας, η κατευθυνόμενη εκτέλεση συνταγών, η προκλητή ζήτηση ή και οι παραβάσεις των όρων της σύμβασης, οι παραβάτες αντιμετωπίζουν προσωρινό αποκλεισμό από τη συνταγογράφηση από 2 μήνες μέχρι ένα χρόνο, ενώ κινδυνεύουν ακόμα και με οριστική καταγγελία της σύμβασης.
«Αδικία τα πρόστιμα»
Κληθείς να σχολιάσει την τελευταία κυβερνητική απόφαση, ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ηρακλείου, Γιάννης Τσικανδηλάκης, ανέφερε στη "Νέα Κρήτη" ότι «είναι καλό να πάμε σιγά-σιγά στα γενόσημα, ωστόσο το θεωρώ άδικο να βάζουν πρόστιμο στους γιατρούς».
Ο κ. Τσικανδηλάκης είπε ότι η μετάβαση στα γενόσημα δεν μπορεί να γίνει βίαια. «Πρέπει να πάμε ομαλά σε καλό ελεγχόμενο ποιοτικό γενόσημο φάρμακο», υπογράμμισε ο πρόεδρος των φαρμακοποιών του Ηρακλείου.
Έκπληξη, απορία και σειρά ερωτημάτων
Την ίδια ώρα, σε ανοικτή επιστολή που απέστειλε στον υπουργό Υγείας, Ανδρέα Ξανθό, ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Ηρακλείου Χάρης Βαβουρανάκης εκφράζει την απορία του, κάνοντας παράλληλα λόγο για «προχειρότητα και εσφαλμένα συμπεράσματα που οδηγούν σε εσφαλμένες αποφάσεις».
«Κύριε υπουργέ, με έκπληξη πληροφορηθήκαμε, με τη γνωστή μέθοδο των διαρροών διά του Τύπου, την απόφασή σας να θέσετε σε άμεση εφαρμογή "αυστηρούς" στόχους συνταγογράφησης και "τσουχτερά" πρόστιμα με σκοπό να αυξηθεί άμεσα η κατανάλωση γενοσήμων σκευασμάτων. Διαβάσαμε και το ΦΕΚ2332/30.10.2015 που περιγράφει αναλυτικά το "ποινολόγιο", πραγματικά βγαλμένο από το χθες.
Κατά τη δική σας θητεία ως αναπληρωτής υπουργός Υγείας (Σεπτέμβριος 2015) τέθηκε αιφνιδιαστικά σε εφαρμογή η μνημονιακή δέσμευση της συνταγογράφησης μόνο με τη δραστική ουσία. Στερήσατε έτσι τη δυνατότητα αναγραφής της εμπορικής ονομασίας από το γιατρό, και αναθέσατε την επιλογή του σκευάσματος (πρωτότυπο ή γενόσημο) αποκλειστικά στο φαρμακοποιό. Μάλλον σας διαφεύγει η ρύθμιση αυτή.
Επί της ουσίας, κυριολεκτικά εύλογη είναι η έκπληξη, η απορία μας και τα ερωτηματικά μας:
- Πώς καταλογίζετε αποκλειστικά σε εμάς τους ιατρούς την ευθύνη του σκευάσματος, όταν έχετε αναθέσει την επιλογή του στους φαρμακοποιούς;
- Γιατί επιβάλλετε χρηματικά πρόστιμα στους γιατρούς αν δεν επιτύχουμε τους "αυστηρούς στόχους σας", από τη στιγμή που εμείς αναγράφουμε την ουσία και άλλος δίδει το σκεύασμα;
Άλλος κερνά... κι άλλος πληρώνει... που λέμε εμείς εδώ στην Κρήτη.
Επιτρέψτε μου να σας ενημερώσω επίσης ότι υπάρχουν κατηγορίες σκευασμάτων που οι «στόχοι σας» ΔΕ θα επιτευχθούν ποτέ. Απλά γιατί στις συγκεκριμένες κατηγορίες στην ελληνική αγορά δεν κυκλοφορεί κανένα γενόσημο. Στις περιπτώσεις αυτές ΔΕΝ υφίσταται άλλη θεραπευτική επιλογή.
Επί της ουσίας, οι γιατροί με τα μέτρα, τις αποφάσεις και τα πρόστιμα αυτού του τύπου, και δε θα πετύχουν το "στόχο" και θα τιμωρηθούν αν θεραπεύσουν.
Κύριε υπουργέ, αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία ότι τα όρια που αναγράφονται στην υπουργική απόφαση προς ενημέρωσή μας είναι προϊόντα στατιστικής επεξεργασίας δεδομένων. Έκδοση των συνταγών του προηγούμενου έτους, σε ολόκληρη την επικράτεια, ανάλογα με την ειδικότητα του ιατρού, την Περιφερειακή Ενότητα (στο ΦΕΚ μιλάτε για νομούς) που εδρεύει, και την επισκεψιμότητα για τον αντίστοιχο μήνα του έτους. Επί της ουσίας, προχειρότητα κι εσφαλμένα συμπεράσματα, που οδηγούν σε εσφαλμένες αποφάσεις.
Κύριε υπουργέ, απαιτείται νέος σχεδιασμός και όχι απλά διαχείριση της κατάστασης. Σχεδιασμός που επιτέλους να στηρίζεται σε επιστημονικές αιτιάσεις και αξιώματα, και όχι σε εισηγήσεις "πεφωτισμένων", άεργων υπουργικών συμβούλων. Επί της ουσίας, σκοπός είναι οι στοχευμένες άμεσες λύσεις, τα κίνητρα, όχι οι τιμωρίες και οι οριζόντιες περικοπές, που όλοι μέχρι τώρα έχουν επιχειρήσει», αναφέρεται στην επιστολή.
Νικόλας Αγγελίνος
