Παρατηρήσεις και προτάσεις στο ζήτημα του χωροταξικού, τις οποίες, όπως αναφέρουν, θα καταθέσουν στον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου ώστε να ληφθούν υπόψη, παραθέτουν με ανακοίνωσή τους ο πρόεδρος και τα μέλη της δημοτικής κίνησης "Ρέθυμνο: Αλληλεγγύη-Ανατροπή".
Όπως αναφέρουν το πρώτο χωροταξικό έγινε για επικοινωνιακούς λόγους, ενώ το δεύτερο χωροταξικό γίνεται πάνω σε ένα πολιτικό πλαίσιο το οποίο στηρίζεται στην «ονειρεμένη-παραμυθένια αφήγηση ότι το μνημόνιο λειτουργεί θετικά για την οικονομία της Κρήτης και ότι θα φέρει ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή».
Αναλυτικά, στην ανακοίνωση του γραφείου Τύπου της παράταξης αναφέρονται τα εξής:
«Τι στόχο υπηρετεί το χωροταξικό;
Αν στο παρελθόν το κύριο στοιχείο στο χωροταξικό Α εκτιμούσαμε ότι ήταν η απορρύθμιση, δηλ. η απόσυρση του δημοσίου τομέα από κάθε σχεδιασμό, ώστε να αφήσει ελεύθερο πεδίο δραστηριότητας στο μεγάλο κεφάλαιο, σήμερα η εκτίμηση αυτή με το σχέδιο που κατατέθηκε για διαβούλευση, μάλλον είναι ήπια στην κριτική της. Γενική παραδοχή είναι ότι το προηγούμενο χωροταξικό του 2003-2012 δεν εφαρμόστηκε και κατά συνέπεια απέτυχε. Ανεξάρτητα από της προθέσεις των μελετητών, το επίσημο κράτος ήθελε ένα χωροταξικό σχέδιο, επειδή έτσι επέβαλε η ΕΕ ώστε να έχει πρόσβαση στα διαρθρωτικά ταμεία, δηλαδή στο 3ο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης και αργότερα στο ΕΣΠΑ, που να μην εφαρμοστεί όμως και να οδηγήσει σαφώς προς την απορρύθμιση.
Το 1ο χωροταξικό έγινε λοιπόν για επικοινωνιακούς λόγους αλλά και για να οδηγήσει στην απορρύθμιση.
Η κρίση που βιώνουμε είναι αποτέλεσμα της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου και της αδυναμίας του να ανακαλύψει νέους κλάδους υψηλής κερδοφορίας.
Ο πολιτικός σχεδιασμός και για το νέο χωροταξικό σε πανελλαδικό επίπεδο αλλά και για την Κρήτη (ανεξάρτητα από την πρόθεση του μελετητή) δεν αποκλίνει από αυτήν την πολιτική. Δεν αρκείται μόνο στην απορρύθμιση δραστηριοτήτων που στοχεύουν στην συρρίκνωση των μικρομεσαίων και των αγροτών. Δεν αρκείται μόνο στη δημιουργία συγχύσεων και πολύπλοκων όρων ώστε να την πετύχουν. Σχεδιάζουν ταυτόχρονα τη δημιουργία γεωγραφικών και οικονομικών πεδίων δραστηριότητας υψηλής κερδοφορίας. Μετατρέποντας την απαξιωμένη αγροτική γη σε αστική ή βιομηχανική.
Μετατρέποντας μεγάλες εκτάσεις σε περιοχές με πρόβλεψη για ΑΠΕ, μετατρέποντας τους αιγιαλούς σε χώρους ζωτικής σημασίας για ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Δίνοντας μεγάλη έμφαση σε μεγάλα αναπτυξιακά έργα αντί για τα πολλά μικρά που έχει ανάγκη ο τόπος.
Η πρόταση λοιπόν για το χωροταξικό Β' γίνεται πάνω σε ένα πολιτικό πλαίσιο. Στηρίζεται στην ονειρεμένη-παραμυθένια αφήγηση ότι το μνημόνιο λειτουργεί θετικά για την οικονομία της Κρήτης και ότι θα φέρει ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή. Αντίθετα το μνημόνιο κατάστρεψε την οικονομία της Κρήτης, προκάλεσε αλματώδη αύξηση της ανεργίας. Όμως, όπως σωστά διαπιστώνει η μελέτη, στην Κρήτη δεν έχουν χαθεί τα πάντα αλλά υπάρχουν δυνατότητες ανάπτυξης.
Σε γενικές γραμμές συμφωνούμε ως προς τους άξονες-τομείς (τουρισμός -ενέργεια - αγροτοδιατροφικά κ.λπ.) αλλά όχι με τον τρόπο (δηλαδή το πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο) που σχεδιάστηκε.
Επίσης είναι φανερό ότι πολλές από τις παρατηρήσεις που είχαν γίνει στην Α' Φάση από φορείς (π.χ. ενεργειακά, μεταφορές, ΒΑΠΕ κ.λπ.) δεν πάρθηκαν υπόψη διότι προέβλεπαν λύσεις που κινούνταν στον αντίποδα των πολιτικών που έρχονται να υλοποιηθούν. Μια δεύτερη επισήμανση που θέλουμε να κάνουμε ανεξάρτητα αν συμφωνεί ή διαφωνεί κάποιος με το σχέδιο της Β1 φάσης του χωροταξικού είναι ότι και το παρόν σχέδιο δεν ξεφεύγει από ένα επίπεδο γενικότητας, την ορθότητα της οποίας δύσκολα μπορείς να αρνηθείς, που όμως δε δεσμεύει σε τίποτα τη διοίκηση να πράξει ή να αδρανήσει κατά το δοκούν. Ας πούμε στον τομέα των ΑΠΕ οριοθετεί περιοχές ανάπτυξης με βάση το ήδη εκδηλωθέν ενδιαφέρον των μεγαλοεπενδυτών. Με βάση αυτές θα μπορούσε να αρνηθεί σε οποιονδήποτε μικρομεσαίο ή συλλογικό φορέα τη χωροθέτηση σε άλλο μέρος "επειδή δεν το προβλέπει το χωροταξικό".
Αντίθετα μια μεγάλη επένδυση που θα θελήσει να κατευθυνθεί οπουδήποτε θα δημιουργήσει νέους "δικούς της" χωροταξικούς κανόνες για να γίνει αποδεκτή. Ομοίως το αεροδρόμιο στο Καστέλι θεωρείται de facto χωροθετημένο γιατί δεν υπήρξαν άλλες προτάσεις .
Ένα άλλο θέμα είναι η μετάθεση των "δύσκολων" θεμάτων των χρήσεων γης σε υποκείμενα επίπεδα σχεδιασμού δε βοηθάει την λύση τους. Οι εξαρτήσεις που υπάρχουν στη μικρή κλίμακα δεν οδηγεί σε ορθολογικό σχεδιασμό, οδηγεί σε αλόγιστες λύσεις πχ τύπου 800 μέτρων για τα όρια των οικισμών.
Ας δούμε όμως μερικά σημεία για το Δήμο και το νομό μας.
1. Πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία αναθεώρησης του ΓΠΣ Ρεθύμνου, όπου με λεπτομέρεια και προσεκτικά θα καθοριστεί η χρήση γης σε κάθε χώρο, θα καθοριστούν οι αναπτυξιακές προτεραιότητες και δράσεις.
2. ΒΟΑΚ. Αυτό που πραγματικά θα ενδιέφερε το Ρέθυμνο, δηλαδή η σύνδεση του ΒΟΑΚ με το αεροδρόμιο Χανίων, δε φαίνεται να αξιολογείται με το ίδιο τρόπο σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο. Χρειάζεται η επεξεργασία ενός στρατηγικού σχεδίου για την ανάπτυξη των βασικών αξόνων στο νομό Ρεθύμνης και στην Κρήτη συνολικά.
3. ΝΟΑΚ: Θα πρέπει να κλείσει το κύκλωμα Ρέθυμνο - Σπήλι - Αγία Γαλήνη - Τυμπάκι - Άγιοι Δέκα. Η οριστική χάραξη του ΝΟΑΚ θα πρέπει να δοθεί αφού χωροθετηθεί το λιμάνι του Νότου.
4. Επαρχιακό δίκτυο. Το υπάρχον επαρχιακό δίκτυο το θεωρούμε σαν ένα πολύτιμο κεφάλαιο και από τις σημαντικότερες υποδομές του νησιού. Είναι προσαρμοσμένο στις ανάγκες των μεταφορών της ενδοχώρας, είναι απόλυτα ενσωματωμένο στο φυσικό περιβάλλον και αποτελεί βασικό ενδιαφέρον του περιηγητικού τουρισμού. Τέλος είναι το βασικό μέσο υποδομής για την αναβίωση της ενδοχώρας και του πρωτογενούς τομέα παραγωγής. Η συμπλήρωση του με τμήματα που βελτιώνουν την λειτουργικότητα του (π.χ. Αργυρούπολη, Αλώνες, Καλή Συκιά) και η συνεχής συντήρηση και βελτίωσή του είναι στρατηγικής σημασίας τόσο για τον Τουρισμό όσο και την Γεωργία.
5. Οι διατυπώσεις και ο προσανατολισμός διασύνδεσης γεωργικού τομέα και τουρισμού με ανάδειξη της παραδοσιακής διατροφής είναι σωστός και μας βρίσκει σύμφωνους. Μέλημα του Δήμου μας θα πρέπει να είναι η καθολική κινητοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων όλου του νομού.
6. Θαλάσσιες μεταφορές-Λιμάνι Ρεθύμνου. Στην προτεινόμενη αναβάθμιση των λιμένων Καστέλι Κισσάμου, Ρεθύμνου και Σητείας σε διαπεριφερειακής εμβέλειας. Ο λιμένας του Ρεθύμνου από το γενικό πλαίσιο δεν κατηγοριοποιείται καθόλου, ενώ οι λιμένες Καστελίου Κισσάμου και Σητείας ορίζονται ως λιμένες περιφερειακής σημασίας. Από την ΚΥΑ, ο λιμένας Ρεθύμνου ορίζεται ως εθνικής σημασίας και οι λοιποί δυο ως τοπικής σημασίας.
Πρέπει να οριστεί ο λιμένας Ρεθύμνου εθνικής σημασίας και όχι διαπεριφερειακής (ανάγκη σύνδεσης με Πειραιά) - Χρηματοδότηση.
7. Τουρισμός. Συμφωνούμε στην προσέγγιση του χωροταξικού για την ποιοτική αύξηση του τουρισμού που και εδώ στο νομό μας θα επιτευχθεί μέσω αντίστοιχης πολιτικής κινήτρων (π.χ. έννοια δημιουργίας νέων ή μετατροπής παλαιών, πολυάστερων ή μικρής κλίμακας μονάδων έναντι μονάδων all inclusive). Στρατηγική ανάπτυξης αγροτουρισμού πολύ μικρής κλίμακας (οικιακής) για την εκμετάλλευση άυλων αξιών (διατροφή, κρητική φιλοξενία και παράδοση), την επέκταση στο σύνολο του έτους και την στήριξη αγροτικών κοινωνιών.
8. ΑΠΕ, ενέργεια, υδρογονάνθρακες: Η παρακολούθηση της πορείας ερευνών για υδρογονάνθρακες και έρευνα για την πιθανή μεσοπρόθεσμη χωροθέτηση της οποίας αναγκαίας χερσαίας βάσης μας βρίσκει σύμφωνους.
Σχετικά με τη στρατηγική προτεραιότητα για ελεγχόμενη ανάπτυξη επιδεικτικών πιλοτικών και παραγωγικών εφαρμογών ΑΠΕ στην Κρήτη αλλά και στο νομό μας πρότασή μας είναι να ισχυροποιηθούν κατά το δυνατόν οι μικρού μεγέθους επενδύσεις ΑΠΕ. Η εγκατάσταση μονάδων παραγωγής ΑΠΕ στην Περιφέρεια πρέπει να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί στο πλαίσιο της παραγωγής ενέργειας στα όρια της αυτάρκειας, με ορίζοντα αναγκών το 2040 και όχι για καθαυτή εξαγωγή.
Προτείνουμε να μην εγκριθούν οι 8 ζώνες αιολικής ενέργειας, ούτε τα καλώδια διασυνδέσεις, ούτε οι τρεις ενεργειακοί κόμβοι.
9. Διαχείριση απορριμμάτων: Πιστεύουμε σαν Ρέθυμνο-Αλληλεγγύη-Ανατροπή ότι το σχέδιο για την διαχείριση των απορριμμάτων με άξονα ικανό αριθμό μονάδων στα πρότυπα της ΔΕΔΙΣΑ είναι μια καλή λύση, απορρίπτοντας όμως κάθε προσέγγιση καύσης αλλά και συγκέντρωσης σε μια ή περισσότερες μεγάλες μονάδες.
Κατά συνέπεια δεν πετάμε τη μελέτη. Αξιοποιούμε πολλές από τις κατευθύνσεις και οριστικοποιούμε την ορολογία (όπως ήπια τουριστική ανάπτυξη, ενεργειακή αυτάρκεια, διατροφική επάρκεια, εξωστρέφεια σε αντιπαράθεση με την κοινωνική συνοχή κλπ) και στην συνέχεια, μετά από έναν νέο αναπτυξιακό νόμο, και ένα νέο εθνικό χωροταξικό σχέδιο, οριστικοποιούμε την εφαρμογή της.
Με γνώμονα τις συγκεκριμένες παρατηρήσεις και προτάσεις που κάναμε θα τις καταθέσουμε στον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου και ζητούμε να περιληφθούν στην πρόταση μας συνολικά ως Δήμος», καταλήγει η δημοτική κίνηση στο Δήμο Ρεθύμνου "Ρέθυμνο: Αλληλεγγύη-Ανατροπή".
