Ρακή ήταν και πάει; Από τις λιγοστές, παραδοσιακές και το κυριότερο φθηνές απολαύσεις της ζωής μας εδώ στην Κρήτη είναι η τσικουδιά, όπως αντίστοιχα και το τσίπουρο στη βόρεια Ελλάδα αλλά, όπως φαίνεται, στις Βρυξέλλες έχουν βαλθεί να μας τη στερήσουν, στερώντας επίσης από το νησί μας την παράδοση των ρακοκάζανων, αλλά και από τους πληγέντες και απογοητευμένους ποικιλοτρόπως τα τελευταία χρόνια αμπελουργούς μια οικονομική προοπτική...
Η Κομισιόν ζητά ουσιαστικά να μπει "φρένο" στην παραγωγή, διακίνηση και κατανάλωση της ρακής, η οποία θα φορολογείται πλέον όχι ως παραδοσιακό ποτό, σήμα-κατατεθέν της Κρήτης, αλλά όπως τα ακριβά, ξένα εμφιαλωμένα ποτά, η βότκα, του ουίσκι κ.τ.λ.
Για του λόγου το αληθές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά αφενός την κατάργηση της έκπτωσης 50% στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης για το εμφιαλωμένο τσίπουρο και την τσικουδιά και αφετέρου την κατάργηση και του μειωμένου συντελεστή που ισχύει για τους «διήμερους αποσταγματοποιούς», ο οποίος είναι στο 6% του κανονικού συντελεστή φόρου κατανάλωσης.
Απρόσιτες τιμές
Όπως αναφέρουν οι αποσταγματοποιοί, αν θεσπιστεί το παραπάνω φορολογικό "τσεκούρι", ακόμα και σε ένα μικρό καφενείο σε ένα ορεινό χωριό του νησιού αναγκαστικά θα σερβίρει τη ρακή αντί για 1-2 ευρώ σε τιμές των 10, 12 και 15 ευρώ! Τιμές απρόσιτες φυσικά, που θα καταστήσουν το αγαπημένο παραδοσιακό ποτό των Κρητικών... απαγορευμένο για την τσέπη!
Η τσικουδιά στο εμπόριο θα είναι πανάκριβη. Σε καφενεία και εστιατόρια δε θα την παραγγέλνει πλέον λόγω τιμής σχεδόν κανείς. Χώρια το ότι θα πάψει να αποτελεί και το παραδοσιακό κέρασμα σε ταβέρνες και εστιατόρια, όπως γίνεται κατά κόρον σήμερα στο τέλος του δείπνου.
Όλα αυτά σημαίνουν πρακτικά πως θα σταματήσουν να είναι ενεργοί οι παραδοσιακοί καζανάρηδες, αφού δε θα έχει νόημα να βγάζουν ρακή την οποία θα πωλούν σε τιμές ανάλογες με αυτές της βότκας και του ουίσκι!
Τελεσίγραφο
Η επιμονή της Κομισιόν, που επανήλθε με δίμηνο τελεσίγραφο προς την ελληνική κυβέρνηση για βαριά φορολόγηση σε ένα προστατευόμενο φορολογικά προϊόν, όπως είναι η ρακή, έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις στις τάξεις των αποσταγματοποιών του Ηρακλείου. Οι ίδιοι μάλιστα συνεδρίασαν εκτάκτως χθες το βράδυ και αποφάσισαν να κυνηγήσουν νομικά το θέμα μέσω του έγκριτου νομικού Αντώνη Βγόντζα, επιδιώκοντας άμεσα συνάντηση με τον αρμόδιο υπουργό Γιώργο Σταθάκη.
Το αίτημα-σοκ της Κομισιόν
Ας τα δούμε όμως αναλυτικά... Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επανερχόμενη σε ένα θέμα που έχει πέσει στο τραπέζι εδώ και πολλούς μήνες, ζήτησε από την Ελλάδα να τροποποιήσει το καθεστώς φόρου κατανάλωσης για το τσίπουρο και την τσικουδιά, καθώς η χώρα επιβάλλει σε αυτά τα ποτά το 50% του κανονικού συντελεστή φόρου κατανάλωσης που εφαρμόζεται στην αιθυλική αλκοόλη.
Παράλληλα, σύμφωνα με την Επιτροπή, επιβάλλεται υπερβολικά μειωμένος συντελεστής στο τσίπουρο και την τσικουδιά (περίπου 6% του κανονικού συντελεστή φόρου κατανάλωσης), όταν παρασκευάζονται χύμα από τους αποκαλούμενους «διήμερους» αποστάκτες (οινοπαραγωγοί ή παραγωγοί άλλων γεωργικών προϊόντων).
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο στόχαστρο της Επιτροπής έχει μπει και το ότι η χώρα έχει σε καθεστώς «φορολογικής προστασίας» δύο είδη παραδοσιακής παραγωγής, το ούζο και το τσίπουρο/τσικουδιά.
Ουσιαστικά η Ε.Ε. θεωρεί ότι δεν μπορεί δύο είδη να θεωρούνται ως παραδοσιακά και να απολαμβάνουν ειδικής φορολόγησης, ενώ παράλληλα θεωρεί ότι το καθεστώς που ισχύει στην Ελλάδα είναι αντίθετο με την αρχή του σεβασμού του υγιούς ανταγωνισμού, καθώς ευνοείται ένα αλκοολούχο ποτό εγχώριας παραγωγής έναντι των αλκοολούχων ποτών που παράγονται σε άλλα κράτη-μέλη.
Η προτροπή αυτή της Κομισιόν έχει χαρακτήρα τελεσιγράφου. Σύμφωνα με την Ε.Ε., η Ελλάδα θα πρέπει εντός διμήνου να απαντήσει στο αίτημα της Επιτροπής, ενώ σε περίπτωση έλλειψης ικανοποιητικής απάντησης μπορεί να υπάρξει παραπομπή της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Πικρό το ποτήρι
Τι σημαίνει πρακτικά το παραπάνω αίτημα-εντολή της Κομισιόν; Το ποτήρι για την Κρήτη θα είναι πολύ πικρό!
Με την κατάργηση του μειωμένου ειδικού φόρου κατανάλωσης που ισχύει στη χώρα μας για τα παραδοσιακά ποτά, η ρακή όπως και το τσίπουρο θα φτάσουν να έχουν την ίδια τιμή πώλησης με το ουίσκι και τη βότκα...
Το παράδοξο είναι μάλιστα πως το "τι ρακή - τι βότκα" θα ισχύει από άποψη κόστους και στη χύμα τσικουδιά. Οι φορολογικές αλλαγές, όπως εξηγούν οι αποσταγματοποιοί, θα επιφέρουν βαρύ πλήγμα σε όλους. Από τις εταιρείες και τους αγροτικούς συνεταιρισμούς αποσταγμάτων μέχρι τους παραδοσιακούς, τους διήμερους καζανάρηδες.
Φυσικά το πλήγμα θα είναι βαρύ για ολόκληρο τον κλάδο της αμπελουργίας, ενώ δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους ούτε οι ιδιοκτήτες καταστημάτων εστίασης και τουρισμού.
Κακά τα ψέματα, η ρακή αποτελεί σήμα κατατεθέν της κρητικής παράδοσης και φιλοξενίας, και ακόμα και το ότι μπορεί να χαθεί το παραδοσιακό κέρασμα στις ταβέρνες της ρακής με λουκουμάδες ή άλλο γλυκό θα αποτελέσει ένα ακόμα πλήγμα...
"Βράζουν" οι αποσταγματοποιοί
Το κλίμα στις τάξεις των αποσταγματοποιών του Ηρακλείου θυμίζει "καζάνι που βράζει". Ο Σύλλογος συνεδρίασε εκτάκτως το βράδυ της Παρασκευής για να χαράξει την πορεία της μάχης που θα δοθεί.
Εν αναμονή της συνάντησης που θα επιδιωχθεί με τον αρμόδιο υπουργό Οικονομίας Γιώργο Σταθάκη, ο Σύλλογος, όπως ανέφεραν στη "Νέα Κρήτη" οι διοικούντες, σε πρώτη φάση θα εστιάσει τον αγώνα ανατροπής των σχεδίων της Κομισιόν στο νομικό μέτωπο...
«Τις προτάσεις αυτές για την άρδην αύξηση της φορολογίας στα δύο παραδοσιακά προϊόντα, ρακή και τσίπουρο, δεν τις βλέπουμε για πρώτη φορά. Είναι απορίας άξιον όμως πώς ξαφνικά ανακινήθηκε το θέμα και τόσο πιεστικά από την Κομισιόν. Προσωπικά αμφιβάλλω πολύ αν είναι προτάσεις της Κομισιόν. Αυτά είναι μέτρα από την περίφημη εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ για την πάταξη της φοροδιαφυγής, μετά από καταγγελίες που είχαν γίνει από ποτοποιούς και μεγάλες εταιρείες.
Αλλά, αφήνοντάς το αυτό, εμείς ως αποσταγματοποιοί δεν ήμασταν ενάντια σε κινήσεις πάταξης παρανομίας και φοροδιαφυγής... Αλλά μισό λεπτό! Από πού κι ως πού εμφανιζόμαστε από κάποιους ως τέτοιοι εμείς; Στη δική μας περίπτωση δεν έχει γίνει τίποτε άλλο από το να εφαρμόζεται ο νόμος.
Θυμίζω ότι με νόμο του 1997, η τσικουδιά για την Κρήτη και το τσίπουρο για τη βόρεια Ελλάδα εξαιρούνται από το φόρο κατανάλωσης και υπάγεται σε καθεστώς φόρου "κατ' αποκοπή"», ανέφερε ο πρόεδρος του Συλλόγου Στάθης Φραγκιαδάκης, για να προσθέσει: «Στο διά ταύτα της υπόθεσης, με τέτοια αύξηση της φορολογίας πάμε σε καταστροφή του κλάδου και σε αλλοίωση του παραδοσιακού χαρακτήρα του προϊόντος! Η τιμή θα εκτοξευθεί στα ύψη. Θα φτάσει το λίτρο να πωλείται 12 και 15 ευρώ! Λες και η ρακή είναι ουίσκι!
Όπως καταλαβαίνετε, αυτό θα σημάνει μείωση της κατανάλωσης και σε εστιατόρια και καφενεία και στο εμπόριο γενικά. Τα καζάνια θα σφραγιστούν, οι περισσότεροι αποσταγματοποιοί θα τα παρατήσουν. Και θα έχουμε περαιτέρω εγκατάλειψη του αμπελώνα, που ήδη τις τελευταίες δεκαετίες έχει συρρικνωθεί πολύ»...
«Ο κλάδος μας, δυστυχώς, βάλλεται πανταχόθεν. Αν εφαρμοστούν οι ραγδαίες φορολογικές αυξήσεις που ζητά η Κομισιόν από την κυβέρνηση, αυτό θα είναι ταφόπλακα για τους αποσταγματοποιούς και για το ίδιο το παραδοσιακό προϊόν, τη ρακή. Με τέτοιες απρόσιτες τιμές, η τσικουδιά θα είναι ασύμφορο προϊόν και θα είναι ζήτημα αν ελάχιστοι συνεχίζουν να κάνουν αποστάξεις.
Δε θα παραδοθούμε όμως έτσι. Δεν καταθέτουμε τα όπλα. Θα προετοιμαστούμε να κινηθούμε νομικά, ενώ προσεχώς θα πάμε και στην Αθήνα για να ξανακουβεντιάσουμε με τον αρμόδιο υπουργό, τον Γιώργο Σταθάκη», ανέφερε με τη σειρά του ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Γιάννης Μαυροφοράκης.
Μπάμπης Σαββίδης
