Πάνω από 7 χιλιάδες μετανάστες, στην πλειονότητά τους Σύριοι, Πακιστανοί, Ιρακινοί και Αφγανοί, ολόκληρες οικογένειες με παιδιά και βρέφη ακόμη και ολίγων ημερών σώθηκαν τους τελευταίους δύο και πλέον μήνες από τα χέρια των λιμενικών της Κω. Ανάμεσα στους διασώστες του Λιμενικού Σώματος βρίσκονται και πολλοί Κρητικοί, που κυριολεκτικά βάζουν τη ζωή τους σε κίνδυνο στην προσπάθειά τους να γλυτώσουν από το θάνατο απελπισμένους πρόσφυγες, γυναίκες και παιδιά. Από αυτούς οι τέσσερις στελεχώνουν τα σκάφη, τέσσερις την υπηρεσία του Λιμεναρχείου και δύο είναι του Κλιμακίου Ειδικών Αποστολών.
Το καθήκον
Συγκλονιστικά είναι τα όσα μας περιγράφει ο αξιωματικός του Λιμενικού Σώματος και υπεύθυνος Πλωτών Λιμενικού Σώματος από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Προσωπικού Λιμενικού Σώματος Μενέλαος Δαφέρμος, που είναι αποσπασμένος μηχανικός από το Λιμεναρχείο του Ηρακλείου στα σκάφη του Λιμεναρχείου της Κω.
Αν και η οργανική του θέση είναι στο σκάφος του Κεντρικού Λιμεναρχείου Ηρακλείου, τους τελευταίους μήνες, εξαιτίας των πολύ δύσκολων καταστάσεων, όπως μας εξηγεί, απαιτείται κι ένας δεύτερος μηχανικός, ώστε να ενισχυθεί με δεύτερο πλήρωμα το σκάφος του Λιμεναρχείου της Κω.
«Εδώ οι συνθήκες είναι πάρα πολύ δύσκολες όσον αφορά στην εργασία μας. Υπάρχει απίστευτη υπερεργασία. Όμως πρέπει να πούμε ότι είμαι πραγματικά περήφανος που υπηρετώ στο Λιμενικό Σώμα και φορώ τη στολή του λιμενικού, διότι οι συνάδελφοι εδώ που υπηρετούν πάρα πολύ καιρό δίδουν ψυχή και σώμα για να σώσουν ανθρώπινες ζωές, καθημερινά, πάρα πολλές ώρες σε πάρα πολλά περιστατικά ημερησίως. Πραγματικά σηκώνουν την Ελλάδα στην πλάτη τους. Πρέπει να είμαστε πάρα πολύ περήφανοι για τις προσπάθειες αυτών των συναδέλφων. Έχουμε βιώσει απίστευτα περιστατικά, ενώ ευτυχής συγκυρία είναι ότι υπάρχουν πάρα πολλοί συνάδελφοι που είναι από την Κρήτη», αναφέρει.
Οι Κρητικοί
Συνολικά 6 άνδρες και 4 γυναίκες από όλους τους νομούς της Κρήτης δίνουν μεταξύ των λιμενικών της Κω ό,τι καλύτερο έχουν για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε αυτούς τους δυστυχείς μετανάστες.
Και τα περιστατικά είναι πολλά και το καθένα κρύβει ένα σωρό κινδύνους όχι μόνο για τη ζωή των μεταναστών, αλλά και των διασωστών. Ενδεικτικά αναφέρει ο κ. Δαφέρμος πως σε περιπολία νυχτερινές ώρες συνάδελφός του, που είχε εμπειρία και διορατικότητα, ανακάλυψε ανάμεσα σε μετανάστες δύο πολύ μεγάλα μαχαίρια. «Οφείλω να πως με τιμιότητα ότι ήταν κλειστά. Όμως σε αυτές τις περιπτώσεις δεν ξέρουμε πώς αντιδρά ένας άνθρωπος που είναι σε κίνδυνο. Όταν ανακαλύψαμε τα μαχαίρια αμέσως αναρωτηθήκαμε: Τους σώζουμε τη ζωή και η ανταμοιβή αυτών των ανθρώπων απέναντι μας είναι μια μαχαιριά στην καρδιά; Είχαμε στεναχωρηθεί όλοι με την εξέλιξη αυτού του περιστατικού».
Καθημερινός κίνδυνος
Στην ίδια βάρδια και κατά την περισυλλογή 15 μεταναστών συνάδελφός του στην προσπάθειά του να τους σώσει έπεσε στη θάλασσα. «Συγκεκριμένα από εμένα είχε απόσταση 30 εκατοστά. Δεν μπορώ να ξεχάσω τη μορφή του όταν έπεφτε στη θάλασσα και φώναζε τα ονόματά μας για να τρέξουμε να τον σώσουμε. Θα τολμήσω να σας πω ότι για δύο δευτερόλεπτα κόπηκε το νήμα της ζωής όλων μας».
Οι συνθήκες ήταν δύσκολες εκείνη τη στιγμή. Είχε σπάσει ο κρίκος της πλαστικής βάρκας των μεταναστών που την είχαν δέσει οι λιμενικοί για να τη σύρουν πάνω στο σκάφος. Ήταν 4 τα ξημερώματα. «Με δεδομένο ότι ήταν σκοτάδι και το βάθος της θάλασσας ήταν πολύ μεγάλο και ότι δεν είχαμε καμία απολύτως οπτική επαφή φοβηθήκαμε ότι δε θα τον βρίσκαμε ποτέ. Όμως είναι πάρα πολύ ικανός στο κολύμπι και αμέσως μετά από λίγο εμφανίστηκε στην επιφάνεια της θάλασσας με αποτέλεσμα να τρέξουμε να τον ανασύρουμε», μας τόνισε εξηγώντας παράλληλα πως ένα αρνητικό στοιχείο είναι ότι όταν φοράς άρβυλα βαρέος τύπου και τραβήξουν νερό λειτουργούν ως βαρίδια.
Από του χάρου τα δόντια...
Άλλο περιστατικό και πάλι νυχτερινής περιπολίας είχε να κάνει με δύο άνδρες μετανάστες που σώθηκαν μετά από ένα τηλεφώνημα και το οποίο αξιολογήθηκε άμεσα. «Κάποιος μας κάλεσε στον ασύρματο και μας είπε ότι ακούστηκαν δύο φωνές να φωνάζουν βοήθεια στη θάλασσα. Δεν είχαμε καμία άλλη ενημέρωση. Ψάχναμε ψύλλους στα άχυρα. Επειδή όμως τα πάντα αξιολογούνται αμέσως βγήκαμε στην πλώρη του σκάφους μας και τελικά τους εντοπίσαμε να φωνάζουν.
Η συγκυρία ήταν ότι είχε πάρα πολύ ησυχία. Όταν πλησιάσαμε το σκάφος μας με πολύ προσεχτικές κινήσεις είδαμε δύο άνδρες να κρατιούνται από μια μισοσκισμένη σαμπρέλα. Δεν είχαν δύναμη ούτε να σηκώσουν το χέρι τους από την επιφάνεια της θάλασσας. Όταν τους ανεβάσαμε πάνω στο σκάφος άρχισαν να μας φιλούν, διότι ένιωσαν πως σώθηκαν από του χάρου τα δόντια».
Σε μια διάσωση περίπου 60 ατόμων, αναφέρει άλλο περιστατικό ο κ. Δαφέρμος, έσκασε ένας αεροθάλαμος της πλαστικής βάρκας τους. «Κι αυτό όταν την πλευρίζαμε για να τους πάρουμε στο σκάφος μας με αποτέλεσμα να πέσουν 6 άτομα από αυτούς στη θάλασσα. Επικράτησε απίστευτος πανικός. Θυμάμαι και μας πετούσαν οι γυναίκες στην κυριολεξία τα βρέφη, τα μωρά τους επάνω στο σκάφος μας.
Στην κυριολεξία σηκώναμε τους ανθρώπους από τα πλευρικά του σκάφους μας. Ανθρώπους 80 κιλών τους σηκώναμε με τη βοήθεια του Θεού λες και ζύγιζαν ένα κιλό. Σας το λέω και ανατριχιάζω. Συγκλονιστική διάσωση. Συγκλονιστικές στιγμές. Απορώ κι εγώ πως μέσα σε δύο λεπτά βάλαμε στο σκάφος όλους αυτούς τους ανθρώπους».
Την τελευταία στιγμή
Όπως τόνισε, όταν προσεγγίζουν μια λέμβο πρέπει να έχουν μεγάλη ψυχραιμία για το τι μπορεί να συμβεί. «Σε μια διάσωση μιας μικρής φουσκωτής βάρκας, χωρητικότητας 15 ατόμων, κάποιος σηκώθηκε να πιαστεί από την άγκυρα στην πλώρη του σκάφους μας κι ενώ υπήρχε άπνοια στη θάλασσα είχε ως αποτέλεσμα να αλλοιωθεί η ευστάθεια της βάρκας και να φύγουν 5 άτομα μέσα στο νερό, όπου οι δύο δεν ήξεραν κολύμπι.
Παρά το γεγονός ότι είχαν σωσίβιο έπιναν μεγάλες ποσότητες νερού, είχαν τρομοκρατηθεί και τελευταία στιγμή σώθηκαν επειδή πιάστηκαν από άλλους μετανάστες που είχαν προλάβει και είχαν αγκιστρωθεί στην τουμπαρισμένη βάρκα. Είναι απίστευτο πώς μπορεί να εξελιχθεί ένα πολύ απλό κι εύκολο περιστατικό σε μια απίστευτη τραγωδία», σημείωσε.
«Είμαι πολύ περήφανος για τους συναδέλφους μου όπως επιχειρούν διότι στα χρόνια που τους γνωρίζω, και είναι πολύ μεγάλο το διάστημα, δεν υπάρχει ούτε μια απώλεια ζωής», πρόσθεσε.
«Βουβός θρήνος»
Στο μοναδικό τραγικό περιστατικό που βρέθηκαν να δίδουν και πάλι μάχη ήταν ένα ναυάγιο στα τούρκικα χωρικά ύδατα, κοντά στην οριογραμμή. Είχε αναποδογυρίσει μια μεγάλη ξύλινη βάρκα και είχαν εγκλωβιστεί 10 μετανάστες κάτω από αυτή. Αμέσως οι Τούρκοι ζήτησαν βοήθεια και είχαν προστρέξει λιμενικοί της Κω στο σημείο.
«Οι Τούρκοι διασώστες ανέσυραν 7 νεκρούς και τρεις σε ημιλιπόθυμη κατάσταση. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν υπάρχουν Τούρκοι κι Έλληνες. Όλοι γινόμαστε ένα για να σωθούν ανθρώπινες ζωές. Απίστευτη συνεργασία μεταξύ μας και της Τούρκικης Ακτοφυλακής. Η τραγική εξέλιξη προς το τέλος της περισυλλογής ήταν όταν ανέσυραν από την αναποδογυρισμένη βάρκα νεκρό ένα βρέφος τριών μηνών. Οι Τούρκοι ταράχτηκαν κι εμείς κάναμε να μιλήσουμε μεταξύ μας δύο μέρες, λες και συμμετείχαμε σε ένα βουβό θρήνο».
Αν και υπάρχει μια μικρή μείωση των αφίξεων μεταναστών από απέναντι, όπως μας λέει ο κ. Δαφέρμος, μετά και τις φωτογραφίες του μικρού Αϊλάν που έκαναν το γύρο του κόσμου, ωστόσο οι πληροφορίες ευρύτερα κάνουν γνωστό, όπως τονίζει, ότι στα τούρκικα παράλια υπάρχουν περίπου 3,5 εκατομμύρια Σύριοι μετανάστες που περιμένουν κάποια στιγμή να περάσουν στο ανατολικό Αιγαίο στα νησιά μας. Το θέμα βέβαια είναι ότι έρχεται και χειμώνας και καταλαβαίνουμε όλοι ότι οι συνθήκες γίνονται ακόμη πιο δύσκολες τόσο για τους μετανάστες, όσο όμως και για τους διασώστες.
Ιωάννα Βλαχάκη
