Η ώρα του... "μεγάλου σοκ" για τους αγρότες και ίσως και για πολλούς κτηνοτρόφους της Κρήτης θα έρθει τη στιγμή που θα πάρουν στα χέρια τους τα στοιχεία με τα προσωρινά τους δικαιώματα, για να δουν ποιες θα είναι οι επιδοτήσεις τους μέσα από τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της περιόδου 2014-2020.
Στο μεταξύ, αν η Ελλάδα είχε προχωρήσει στις απαραίτητες διαδικασίες των ελέγχων, θα μπορούσε φέτος - όπως διαβεβαίωσε χθες η Κομισιόν τον Έλληνα αναπληρωτή υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Δημήτρη Μελά - να καταβάλει μετά τις 15 Οκτωβρίου όχι μόνο το 50%, αλλά μέχρι και το 70% της Ενιαίας Ενίσχυσης, για να στηριχτούν οι δοκιμαζόμενοι αγροτοκτηνοτρόφοι!
Η Ελλάδα δεν είναι ικανή φέτος - για λόγους που υποκρύπτουν διαχρονικές ευθύνες όλων των κυβερνήσεων μέχρι σήμερα - ούτε τις προκαταβολές του 50% να πληρώσει, ούτε να πληρώσει το 70%, ούτε να πληρώσει κοντά στα μέσα Οκτωβρίου. Και είναι αμφίβολο αν θα καταφέρει να πληρώσει τους παραγωγούς μέσα στο Νοέμβριο, όπως ευελπιστεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ενώ υπενθυμίζουμε και το σενάριο αγροτοσυνδικαλιστών, που λένε ότι «οι επιδοτήσεις θα έρθουν το Φεβρουάριο και να δούμε, αν λάβουμε υπόψη τους ρυθμούς του ελληνικού κράτους»...
Βέβαια, ο γενικός διευθυντής του ΟΠΕΚΕΠΕ Γιώργος Αποστολάκης είχε απαντήσει στα σχετικά δημοσιεύματα της εφημερίδας μας, αποδίδοντας την όλη κατάσταση στην καθυστέρηση των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές μας, με συνέπεια οι Βρυξέλλες να κρατούν την Ελλάδα χωρίς τις απαραίτητες χρηματοδοτήσεις, μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο...
Έρχεται... "σοκ"
Την εκτίμηση για "μεγάλο σοκ" στον αγροτοκτηνοτροφικό κόσμο μόλις έρθουν τα προσωρινά δικαιώματα κάνει στη "Νέα Κρήτη" ο πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέκος Στεφανάκης, ενώ η Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων του νομού βρίσκεται σε διαρκείς επαφές με τον υπηρεσιακό αναπληρωτή υπουργό Δημήτρη Μελά, αναζητώντας απαντήσεις γύρω από τα θέματα των φετινών επιδοτήσεων!
Σκληρή είναι η κριτική στο ελληνικό κράτος για το χειρισμό των θεμάτων αυτών, όχι μόνο για τη φετινή χρονιά, αλλά διαχρονικά, από τον κτηνίατρο-ερευνητή και πρόεδρο του Παραρτήματος Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ Αλέκο Στεφανάκη, που λέει στην εφημερίδα μας ότι «ως συνήθως, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ή Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, όπως το έχουν ονομάσει τώρα, έρχεται πάντα τελευταίο και καταϊδρωμένο. Είναι εντελώς αξεκαθάριστα πράγματα, με εντελώς μη καθορισμένους στόχους».
Συνεχίζοντας, ο γνωστός επιστήμονας τονίζει ότι, ενώ η ΚΑΠ είναι ή θα μπορούσε να ήταν ένα σωτήριο εργαλείο, σήμερα ως χώρα πάλι έχουμε βρεθεί σε μια δεινή κατάσταση. «Είναι δεδομένο πια ότι θα πάμε στις πληρωμές ανά στρέμμα που διαθέτει η κάθε εκμετάλλευση. Και θα έχει ένα μπόνους στις περιπτώσεις που το στρέμμα αυτό προστατεύεται και διαχειρίζεται οικολογικά. Και όλα αυτά, αντί να τα εκμεταλλευτούμε και να τα κάνουμε ένα εργαλείο αναπτυξιακό, εξαιτίας και της διαπραγμάτευσης και της όλης ιστορίας που μεσολάβησε τους τελευταίους 7 μήνες, έχουμε φτάσει σε ένα σημείο το 2015 να μην έχουμε κάνει τίποτα», λέει ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ.
«Μεγάλη σφαγή»
Πάντως, τα μόνα σίγουρα στοιχεία είναι ότι στην Κρήτη η "σφαγή" των επιδοτήσεων θα είναι μεγάλη, λόγω των μεγάλων μειώσεων των δικαιωμάτων για τις δενδρώδεις καλλιέργειες της χώρας. Που για την Κρήτη, αφού έχουμε την ελιά και το αμπέλι, αποτελούν τις πιο σημαντικές καλλιέργειες για την επιβίωση του κόσμου.
Σύμφωνα με τα γνωστά δεδομένα, όπως μας τα περιγράφει ο κ. Στεφανάκης, «επειδή η επιδότηση πλέον θα δοθεί με τα στρέμματα, υπάρχει μια πριμοδότηση αναιτιολόγητη που έγινε από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στις μονοετείς καλλιέργειες, δηλαδή κυρίως στα σιτηρά, ενώ έγινε σφαγή και στις πολυετείς καλλιέργειες. Δηλαδή στην ελιά και στο αμπέλι».
Αυτή η κατάσταση έχει ως αποτέλεσμα στην Κρήτη στις δενδρώδεις καλλιέργειες να έχει κατέβει η επιδότηση στα επίπεδα των 55 ευρώ ανά στρέμμα, κατά μέσο όρο, όταν με το προηγούμενο καθεστώς ήταν γύρω στα 300 ευρώ η μέση ενίσχυση στο στρέμμα!
«Το πρόγραμμα έχει κατατεθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου και είχε εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από 'κει και πέρα έχει μεσολαβήσει το 7μηνο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. Αλλά έχω την αίσθηση ότι δεν έχουν γίνει και πολλά βήματα προς μια προσπάθεια εξορθολογισμού», σύμφωνα με τον Αλέκο Στεφανάκη.
Πάντως, όπως μας εξηγεί, «από τα 20 δισεκατομμύρια ευρώ που θα δοθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπέρ της αγροτικής πολιτικής, έχει αποφασιστεί και είναι δεσμευτικό το 25% να πάει σε αναπτυξιακά προγράμματα. Δηλαδή σχέδια βελτίωσης, εκσυγχρονισμό της μεταποίησης, επενδύσεις στους νέους αγρότες κ.λπ. Αλλά στην Ελλάδα δεν έχει ξεκινήσει απολύτως τίποτα για να διεκδικήσουμε τα χρήματα αυτά», όπως λέει ο Αλέκος Στεφανάκης.
«Και μιλάμε για χρήματα που πραγματικά τα δικαιούνται οι πραγματικοί δικαιούχοι. Δηλαδή, οι άνθρωποι που παράγουν εισόδημα από την πρωτογενή διαδικασία, αλλά το υπουργείο συνεχίζει να αδιαφορεί και να είναι εντελώς αξεκαθάριστα τα θέματα», σύμφωνα με τον πρόεδρο των γεωτεχνικών.
ΟΑΣΝΗ: Ελπίζουν να μην επικρατήσει το μπάχαλο
«Είναι μια αβέβαιη κατάσταση. Θα περιμένουμε να βγουν τα προσωρινά δικαιώματα για να ξεκαθαρίσουμε πώς θα διαμορφωθούν οι επιδοτήσεις», λέει από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Νομού Ηρακλείου Γιώργος Τζωρτζάκης.
Σε επαφές που έχει κάνει τηλεφωνικά με τον υπηρεσιακό αναπληρωτή υπουργό κ. Μελά, ο συνδικαλιστής έχει καταλήξει στη διαπίστωση ότι αμέσως μετά τις εκλογές θα ανοίξει το σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ και θα αρχίσει η εισαγωγή των απαραίτητων στοιχείων με βάση τα επικυρωμένα στοιχεία των παραγωγών. «Ελπίζω να μην επικρατήσει το μπάχαλο που λέγαμε πριν από τις εκλογές», επισημαίνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων.
Αλλά ξεκαθαρίζει αναφορικά με τις όποιες κυβερνητικές ευθύνες, λέγοντας: «Εγώ δε φορτώνω τις ευθύνες ούτε στην τελευταία, ούτε στην προτελευταία κυβέρνηση. Τα φορτώνω στον κ. Τσαυτάρη, που ήταν δύο χρόνια υπουργός και δεν έκανε τίποτα. Προσπάθησε να αφήσει την "καυτή πατάτα" στα χέρια του Καρασμάνη και του Κουκουλόπουλου τον τελευταίο 1,5 μήνα, που έπρεπε να καταθέσουν την τελική πρόταση. Η όλη ζημιά έγινε από τις 16 Ιουνίου του 2014 μέχρι την 1η Αυγούστου του 2014, που έπρεπε να κατατεθεί υποχρεωτικά ο φάκελος», σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΟΑΣΝΗ.
Πακέτο... "ψίχουλων" για την Ελλάδα - 2,3 από τα 500 εκατομμύρια
Μόλις στα 2,3 εκατομμύρια ευρώ θα ανέλθουν οι απολαβές της Ελλάδας από το πακέτο στήριξης των 500 εκατομμυρίων ευρώ που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 7 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με τις διευκρινίσεις που έδωσε ο επίτροπος Γεωργίας Φιλ Χόγκαν, στο πλαίσιο της άτυπης συνόδου των υπουργών Γεωργίας στο Λουξεμβούργο, συνολικά τα 28 κράτη-μέλη θα λάβουν 420 εκατομμύρια ευρώ, που θα κατευθυνθούν με πιο δίκαιο, στοχευμένο και αποτελεσματικό τρόπο ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα στον τομέα του γάλακτος και του χοιρινού, αφήνοντας επίσης στα κράτη-μέλη τη δυνατότητα μέγιστης ευελιξίας στο πώς θα κατευθύνουν τη βοήθεια.
Προβλέπονται επίσης και άλλα μέτρα, όπως το νέο σχήμα στήριξης μέσω ιδιωτικής αποθεματοποίησης για τα γαλακτοκομικά και το χοιρινό κρέας.
Τα μέτρα
Το σημαντικότερο μέρος της ολοκληρωμένης δέσμης θα διατεθεί σε όλα τα κράτη-μέλη με τη μορφή κονδυλίων για τη στήριξη του γαλακτοκομικού τομέα. Η Επιτροπή επεξεργάζεται δέσμη στοχευμένης βοήθειας για όλα τα κράτη-μέλη, με ιδιαίτερη έμφαση στα κράτη-μέλη που έχουν πληγεί περισσότερο από τις εξελίξεις στην αγορά. Η Επιτροπή θα οριστικοποιήσει σύντομα την κλείδα κατανομής γι' αυτά τα εθνικά κονδύλια.
Για την επίσπευση των άμεσων ενισχύσεων, τα κράτη-μέλη μπορούν ήδη από τις 16 Οκτωβρίου να καταβάλλουν μέχρι και το 50% των κονδυλίων των άμεσων ενισχύσεων, εφόσον έχουν διενεργηθεί οι αναγκαίοι έλεγχοι (συνήθως πιο σύντομη ημερομηνία είναι η 1η Δεκεμβρίου, αλλά οι ισχύοντες κανόνες παρέχουν ήδη αυτή την ευελιξία). Η Επιτροπή θα προτείνει τώρα να αυξηθεί αυτό το ποσοστό σε 70%, ενώ ήδη προετοιμάζεται σχετικό νομοσχέδιο.
Ταυτόχρονα προβλέπεται επίσπευση της καταβολής ορισμένων ενισχύσεων υπέρ της αγροτικής ανάπτυξης: τα κράτη-μέλη μπορούν ήδη να καταβάλλουν από τις 16 Οκτωβρίου μέχρι και το 75% των στρεμματικών ενισχύσεων, των ενισχύσεων για τα ζώα και την αγροτική ανάπτυξη (γεωργοπεριβαλλοντικά μέτρα, βιολογική γεωργία, περιοχές με φυσικούς περιορισμούς, καλή μεταχείριση των ζώων).
Η Επιτροπή θα προτείνει τώρα να αυξηθεί αυτό το ποσοστό σε 85%, ενώ προβλέπεται, επίσης, πρόγραμμα διανομής φρούτων και λαχανικών στα σχολεία, καθώς και κρατικές ενισχύσεις σύμφωνα με τους κανόνες για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας/de minimis (κάτω από 15.000 ευρώ για την πρωτογενή γεωργική παραγωγή ή 200.000 ευρώ για δραστηριότητες επεξεργασίας και εμπορίας σε διάστημα 3 ετών) και πολλά άλλα μέτρα.
Πιέσεις Μελά
Ο Έλληνας υπουργός Δημήτρης Μελάς ανέφερε ότι παρέχεται ευελιξία ώστε η στήριξη να είναι στοχευμένη και αποτελεσματική σε τομείς που αντιμετωπίζουν σοβαρά και άμεσα προβλήματα. Για τον ίδιο σκοπό, την αύξηση της ρευστότητας, δίνεται δυνατότητα να καταβληθούν στους γεωργούς αυξημένες προκαταβολές των άμεσων ενισχύσεων μέχρι και 70%, αντί 50% που ισχύει σήμερα, πριν μάλιστα πραγματοποιηθούν οι επιτόπιοι έλεγχοι.
Εξάλλου, παρεμβαίνοντας στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της Ε.Ε., ο Δ. Μελάς υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, την ανάγκη να λυθούν τα ταμειακά προβλήματα των γεωργών, που είναι σοβαρότερα σε χώρες όπως η Ελλάδα. Ζήτησε μάλιστα η εισροή των κονδυλίων από την Ε.Ε. να γίνει το ταχύτερο δυνατόν, λαμβάνοντας υπόψη τις δημοσιονομικές δυσκολίες της χώρας.
Ο Δημήτρης Μελάς ανέφερε ότι στην Ελλάδα οι γεωργοί καλούνται ακόμη να ξεπεράσουν τις σοβαρές δυσκολίες της τρέχουσας συγκυρίας. Αλλά πρωτίστως χρειάζονται ένα πιο σταθερό ορίζοντα, μια μεσοπρόθεσμη προοπτική για να προγραμματίσουν τις επιλογές και τις επενδύσεις τους, στην προσπάθεια της απαραίτητης παραγωγικής μας ανασυγκρότησης, στα πρόθυρα μάλιστα της νέας προγραμματικής περιόδου.
«Στο πλαίσιο αυτό, οι αυξημένες προκαταβολές των άμεσων ενισχύσεων στηρίζουν άμεσα το εισόδημα των γεωργών με ποσά που ξεπερνούν το 1 δισεκατομμύριο ευρώ και τονώνουν τη ρευστότητα και την οικονομική δραστηριότητα στην ύπαιθρο», δήλωσε ο κ. Μελάς.
Σημείωσε, ωστόσο, ότι περισσότερο σημαντικές για τις προοπτικές της γεωργίας στην Ελλάδα είναι οι δεσμεύσεις που ανέλαβε η Επιτροπή να προωθήσει θέματα όπως η καλύτερη λειτουργία της αγοράς, η πιο δίκαιη κατανομή της προστιθέμενης αξίας, η μείωση του κόστους παραγωγής και η βιωσιμότητα των μικρών, οικογενειακού τύπου εκμεταλλεύσεων, στις περιφέρειες όπου οι συνθήκες παραγωγής και διακίνησης προϊόντων και εισροών είναι δυσχερέστερες.
Ανησυχίες κτηνοτρόφων
Την άμεση ανάθεση της κατανομής των βοσκοτόπων στις οργανώσεις-μέλη του που λειτουργούν και ως πύλες εισόδου του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Επιδοτήσεων σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα ζητάει από τον υπηρεσιακό αναπληρωτή υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Δημήτρη Μελά ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας. Την πρόταση αυτή, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο να καθυστερήσουν σημαντικά φέτος τα χρήματα των επιδοτήσεων αν δεν ξεμπλοκάρουν οι διαδικασίες, διατυπώνει συγκεκριμένα ο πρόεδρος του ΣΕΚ Παναγιώτης Πεβερέτος.
Στην επιστολή εκφράζεται η μεγάλη ανησυχία του Συνδέσμου για την άνευ προηγουμένου καθυστέρηση της κατανομής των βοσκοτόπων στους κτηνοτρόφους, η οποία έπρεπε να είχε ήδη ολοκληρωθεί και της σύνταξης των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, η οποία βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα, και όπως τονίζεται «σήμερα οδηγηθήκαμε σε πλήρη αδιέξοδο με ορατό πλέον τον κίνδυνο απώλειας των κοινοτικών κονδυλίων τόσο της προκαταβολής του 50% της Ενιαίας Ενίσχυσης, που πρέπει κανονικά να γίνει τον Οκτώβριο, όσο και της εξόφλησης - διαδικασία που κανονικά θα πρέπει να ολοκληρωθεί το Δεκέμβριο του 2015».
Επίσης, ο κ. Πεβερέτος ζητά την επαναφορά της ολοκληρωμένης πρότασης του ΣΕΚ, η οποία κατατέθηκε από τις 7 Ιανουαρίου 2015 στην αρμόδια Διεύθυνση του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης και εν συνεχεία και στον αναπληρωτή υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, προκειμένου να προχωρήσει άμεσα στη σύνταξη των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, σε συνεργασία με τις οργανώσεις-μέλη του Συνδέσμου, τις Περιφέρειες της χώρας και τους Δήμους.
Καταλήγοντας, ζητά από τον αναπληρωτή υπουργό να κάνει όλες τις απαιτούμενες ενέργειες με το χαρακτήρα του κατεπείγοντος ώστε να οδηγηθούμε στη διασφάλιση της καταβολής των κοινοτικών ενισχύσεων στους κτηνοτρόφους και στη σύνταξη των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης της χώρας, ενώ δηλώνει πως σε αυτήν την περίπτωση οι κτηνοτρόφοι θα στηρίξουν με όλες τους τις δυνάμεις το έργο και θα συμβάλουν στην έγκαιρη υλοποίησή του
Χριστόφορος Παπαδάκης
