Σήμερα 14 Ιουλίου συμπληρώνονται ακριβώς 226 χρόνια από την έναρξη της Γαλλικής Επανάστασης.
Η 14η Ιουλίου - ημέρα της πτώσης της Βαστίλλης το 1789- είναι η εθνική γιορτή της Γαλλίας αλλά κι ένα παγκόσμιο σύμβολο της αντικατάστασης της απολυταρχικής δημοκρατίας με ένα σύστημα το οποίο στον πυρήνα του έχει τα δικαιώματα του ανθρώπου και τις αρχές της ελευθερίας και της ισότητας.
Τον 18ο αιώνα η εξουσία ήταν συγκεντρωμένη στα χέρια της αυλής που δεν άφηνε περιθώρια έκφρασης στη νεοανερχόμενη αστική τάξη. Τα δικαιώματα της ιδιοκτησίας βρισκόταν σε αντίθεση με τα φεουδαρχικά συμφέροντα και σε σύμπνοια με το λαό.
Στη Βαστίλλη κρατούνταν όσοι αμφισβητούσαν το βασιλιά, ακόμα και ευγενείς. Ο Βολταίρος αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα εκπροσώπου του Διαφωτισμού, ο οποίος φυλακίστηκε εκεί.
Η επίθεση στις φυλακές στη Βαστίλη
Τον Ιούνιο του 1789 η τρίτη τάξη αυτοανακηρύχθηκε σε Εθνοσυνέλευση και τον επόμενο μήνα σε Συνταγματική Εθνοσυνέλευση. Μπροστά στον κίνδυνο να χαθούν τα προνόμια των γαιοκτημόνων ο βασιλιάς (Λουδοβίκος ο 16ος) κάλεσε το στρατό για να υποτάξει τους αστούς. Οι τελευταίοι κάλεσαν το λαό.
H ανερχόμενη αστική τάξη, με σύνθημα «Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη», συσπειρώθηκε ως ο εκφραστής της Επανάστασης και συμπεριλάμβανε εμπόρους, τραπεζίτες, υπαλλήλους και βιομηχάνους επιχειρηματίες. Η διαδήλωση της 14ης Ιουλίου κατέληξε σε λαϊκή εξέγερση.
Ο λαός επιτέθηκε στις φυλακές της Βαστίλλης που ήταν φυλακισμένοι πολιτικοί κρατούμενοι. Τις επόμενες μέρες εξεγέρθηκε και η ύπαιθρος. Οι αρχές των πόλεων ανατράπηκαν και τη θέση τους πήραν επαναστατικές αρχές της τρίτης τάξης.
Σε λίγες μέρες το φεουδαρχικό σύστημα κατέρρευσε. Ο επαναστατικός στρατός των αστών χτύπησε πύργους ευγενών και στις 27 Αυγούστου η Εθνοσυνέλευση ψήφισε τη «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη» ασπάζοντας την κοινωνική δικαιοσύνη, την ισότητα και την ελευθερία.
Οι εξελίξεις μετά την εξέγερση
Τον επόμενο χρόνο, η Εκκλησία της Γαλλίας, έγινε αυτοκέφαλη και οργανώθηκε στο πνεύμα της νέας τάξης πραγμάτων. Η Εκκλησία χωρίστηκε σε ενορίες.
Μαζί με την Εκκλησία αντέδρασαν και τα φεουδαρχικά κατάλοιπα της κοινωνίας. Βλέποντας ότι δεν έχουν μέλλον πια, άλλοι αυτομολούν στο εξωτερικό, βοηθώντας το αντεπαναστατικό κίνημα (Εμιγκρέδες) και άλλοι συμμαχούν με τη δεξιά πλευρά της νομοθετικής Εθνοσυνέλευσης (Γιρονδίνοι). Η αριστερή πλευρά της αστικής τάξης (Ιακωβίνοι) εκπροσωπούνταν από το Ροβεσπιέρο.
Ο ίδιος είχε πολλούς φίλους που του έδιναν το προσωνύμιο «Δημοσθένης» για τους δεινούς του λόγους στο λαό, αλλά και πολλούς εχθρούς που τον φώναζαν «Πίθηκο του Μιραμπό» συσχετίζοντάς τον με τον επαναστάτη της τρίτης τάξης κόμη ντε Μιραμπό.
Μαζί τους συμμαχεί μεγάλο μέρος του λαού που δεν έχουν πολιτικά δικαιώματα, οι λεγόμενοι «Sans culottes» (Αβράκωτοι ή Ξεβράκωτοι). Ήταν οι φτωχοί, χωρίς ιδιοκτησία, επαναστάτες.
Η τύχη του Λουδοβίκου και της Μαρίας Αντουανέτας
Οι αντιθέσεις αυτές θα φέρουν τα πάνω κάτω, αφού μέσα στους κόλπους της αστικής επανάστασης, οι πιο ισχυροί θα επιβληθούν σε βάρος του λαού. Αρχικά η αριστερή πτέρυγα φάνηκε να επιβάλλει τη θέλησή της, διώχνοντας το Λαφαγιέτ που αναζητούσε συμβιβασμό, καταργώντας τη μοναρχίακαι οικοδομώντας πραγματικά μια επαναστατική κυβέρνηση Κοινής Σωτηρίας. Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ' και η γυναίκα του βασίλισσα Μαρία Αντουανέτα αποκεφαλίστηκαν το 1793 στην γκιλοτίνα.
Οι επαναστατικές αυτές ιδέες που κυοφορήθηκαν χρόνια πριν την πολιτική επανάσταση, μετά από αυτή σάρωσαν ολόκληρη τη Γαλλία. Οι επαναστάτες απέδωσαν όλα τα κακά εκτός από τους φεουδάρχες και στους ιερείς, για τους οποίους έλεγαν ότι είχαν μοναδικό τους στόχο το συμφέρον.
Η πτώση της Βαστίλλης έκανε τεράστια εντύπωση, όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά και πολύ πέρα από τα σύνορα της. Στη Ρωσία, στην Αγγλία, στα γερμανικά και στα ιταλικά κράτη, όλοι οι προοδευτικοί χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τα επαναστατικά γεγονότα του Παρισιού
Πηγές: amba.france-cy.org
