Η απρόσμενη εξέλιξη για τον Ταγίπ Ερντογάν των εκλογών της 7ης Ιουνίου γεννά νέες προκλήσεις για το ισλαμοσυντηρητικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP).
Το ΑΚΡ μπορεί να επικράτησε στην κάλπη με ποσοστό 40,9%, αλλά έχασε πάνω από 2,5 εκατ. ψήφους σε σύγκριση με τις εκλογές του 2011 και πλέον καλείται για πρώτη φορά στην ιστορία της να διαχειριστεί μια κατάσταση μη αυτοδυναμίας, με την πύρρειο νίκη να καθίσταται ακόμη πιο... πύρρειος από το γεγονός ότι ο πρόεδρος είχε ανεβάσει τον πήχη ψηλά κυνηγώντας την υπερπλειοψηφία.
Η απρόσμενη -σχεδόν δέκα πόντων- απώλεια ψήφων για το ΑΚΡ που του κόστισε την αυτοδυναμία, έχει εγείρει πυρετώδεις εικασίες στην Άγκυρα και σειρά σεναρίων για τον κυβερνητικό συνασπισμό, με επικρατέστερο αυτός μίας κυβέρνηση υπό την ηγεσία του ισλαμοσυντηρητικού κόμματος.
Μέχρι στιγμής δεν είναι σίγουρο αν ο Ερντογάν θα δώσει ή όχι στον Αχμέτ Νταβούτογλου την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σήμερα. Παρόλα αυτά ο πρόεδρος θα πρέπει να περιμένει τα επίσημα εκλογικά αποτελέσματα, τα οποία σύμφωνα με την Ανώτατη Εκλογική Επιτροπή θα χρειαστεί 12 περίπου ημέρες μέχρι την ανακοίνωσή τους.
Η εντολή στον αρχηγό του ΑΚΡ και τα σενάρια
Όπως προβλέπει η τουρκική νομοθεσία και οι πολιτικοί θεσμοί ο πρόεδρος Ερντογάν αναμένεται να δώσει την εντολή στον Νταβούτογλου, επικεφαλής του κόμματος με τις περισσότερες έδρες στη Βουλή.
Η 63η τουρκική κυβέρνηση θα πρέπει να σχηματιστεί εντός 45 ημερών από την ημέρα που θα δοθεί η εντολή, την οποία ο Νταβούτογλου θα πρέπει να αξιοποιήσει αμέσως και να προχωρήσει σε διαπραγμάτευση με τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα.
Ο πρόεδρος έχει το δικαίωμα να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές σε περίπτωση που δεν σχηματιστεί κυβέρνηση εντός του 45ημέρου.
Όπως έχουν υπογραμμίσει κορυφαία στελέχη του ΑΚΡ, το κόμμα πιθανώς θα είναι ο βασικός εταίρος σε κυβέρνηση συνασπισμού είτε με το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP) που κατέχει 132 έδρες και το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) με 80 έδρες ή με το φιλοκουρδικό Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών που κατέχει επίσης 80 έδρες.
Υπάρχει ακόμη η πιθανότητα το ΑΚΡ να σχηματίσει μειοψηφική κυβέρνηση με την υποστήριξη ενός από αυτά τα κόμματα σε ειδικές περιστάσεις, κάτι που ωστόσο είναι το λιγότερο πιθανό σενάριο.
Καθώς το φιλοκουρδικό HDP έχει κατηγορηματικά αρνηθεί να συμμετέχει σε κυβέρνηση συνεργασίας με το AKP, τα βλέμματα πλέον έχουν στραφεί στα άλλα δύο, των οποίων οι ανακοινώσεις έχουν αφήσει «παράθυρο» συνεργασίας με το κυβερνών κόμμα. Η διαφορά μεταξύ του CHP και του MHP είναι ότι το πρώτο είναι ενάντια σε πρόωρες εκλογές, ενώ το δεύτερο τάσσεται ανοιχτά υπέρ αυτής της επιλογής.
Ενα ακόμη σενάριο κάνει λόγο για τρικομματική κυβέρνηση. Ενας συνασπισμός AKP-MHP θα κατέχει 338 έδρες στη Βουλή, αρκετές ώστε να τεθεί σε δημοψήφισμα η αλλαγή του συντάγματος, με την προϋπόθεση ότι θα συμφωνήσουν σ' αυτό τα δύο κόμματα. Οι περισσότεροι βλέπουν ως πιθανότερη αυτήν την σύμπραξη, παρά την αντίστοιχη ΑKP-CHP, δεδομένου ότι το ΑΚP και το εθνικιστικό κόμμα συμφωνούν σε έναν αριθμό θεμάτων.
Μία άλλη επιλογή είναι συνασπισμός χωρίς το AKP, αποτελούμενος από τα τρία μικρότερα κόμματα ή από τα CHP και MHP με περιστασιακή εξωτερική στήριξη του φιλοκουρδικού HDP. Για να μπει αυτό το σενάριο στο τραπέζι, ο Νταβούτογλου θα πρέπει να μην καταφερει να σχηματίσει κυβέρνηση και ο Ερντογάν να δώσει την εντολή στον αρχηγό του CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.
Τι δήλωσαν οι αρχηγοί
Ο αρχηγός του MHP -που φαίνεται ότι θα είναι ο εταίρος του ΑΚΡ- Ντεβλέτ Μπαχτσελί έχει δηλώσει ότι θα ανταποκριθεί στην πρόσκληση Νταβούτογλου, όταν λάβει την εντολή σχηματισμού από τον Ερντογάν.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του CHP, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, τόνισε ότι «οι εκλογές τελείωσαν και τώρα είναι η ώρα για δράση και αποφάσεις με κοινή λογική. Είναι ώρα να αφήσουμε στην άκρη αδιέξοδες συζητήσεις. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια να μείνει η χώρα χωρίς κυβέρνηση. Θα είναι ασέβεια προς τους ψηφοφόρους».
Οι δηλώσεις Κιλιτσντάρογλου μεταφράζονται από τους αναλυτές ως ετοιμότητα του σοσιαλιστικού κόμματος να συζητήσει έναν πιθανό συνασπισμό με το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης.
«Έχουμε ξαναπεί ότι δεν θα συμμετάσχουμε σε οποιονδήποτε συνασπισμό μετέχει το ΑΚΡ και επιμένουμε σε αυτό», δήλωσε στους δημοσιογράφους από την Άγκυρα ο επικεφαλής του φιλοκουρδικού HDP, Σελαχατίν Ντεμιρτάς.
Πηγή: ethnos.gr
