Ο Μάης μπήκε και μαζί με αυτόν ήρθε και ένας ηλιόλουστος καιρός, τον οποίο σπεύδουμε να απολαύσουμε οι περισσότεροι, χωρίς ωστόσο σε καμία περίπτωση να ξεχνάμε ότι ο καιρός μπορεί να είναι πλέον ανοιξιάτικος και σε πολλές περιπτώσεις καλοκαιρινός, ωστόσο επιβάλλεται να προστατεύσουμε όσο το δυνατόν το δέρμα μας από την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία.
Μάλιστα με το θετικό μήνυμα ότι το 90% των μελανωμάτων, αν διαγνωστούν έγκαιρα, μπορούν να θεραπευτούν, η Ελληνική Δερματολογική & Αφροδισιολογική Εταιρεία αποφάσισε η 4η Μαΐου που για την Ευρώπη θεωρείται Ευρωπαϊκή Ημέρα Μελανώματος, να αποτελεί για τη χώρα μας την αφετηρία μίας ολόκληρης σχεδόν εβδομάδας αφιερωμένης στην πρόληψη.
Στη διάρκεια λοιπόν της "Ελληνικής Εβδομάδας κατά του Καρκίνου του Δέρματος" που θα διαρκέσει μέχρι και τις 8 Μαΐου, άνθρωποι όλων των ηλικιών θα έχουν τη δυνατότητα δωρεάν δερματολογικών εξετάσεων όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια με τα αποτελέσματα κάθε φορά να αναδεικνύουν την άμεση ανάγκη για πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση.
4 ΕΩΣ 8 ΜΑΪΟΥ 2015
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ & ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΗΜΕΡΑ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ |
4 ΕΩΣ 8 ΜΑΪΟΥ
ΔΩΡΕΑΝ ΕΞΕΤΑΣΗ ΑΠΟ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΥΣ ΓΙΑ ΠΙΘΑΝΟ ΜΕΛΑΝΩΜΑ-ΚΑΡΚΙΝΟ ΔΕΡΜΑΤΟΣ |
Όπως ανέφερε ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος κ. Γιώργος Επιτροπάκης, που ήταν καλεσμένος στην εκπομπή "Κρήτη Σήμερα" ("ΚΡΗΤΗ TV"), τα κρούσματα μελανώματος έχουν αυξηθεί τα τελευταία πενήντα χρόνια εξαιτίας κυρίως περιβαλλοντικών μεταβολών και αλλαγών στον τρόπο ζωής.
«Ο καρκίνος του δέρματος αποτελεί πλέον ένα από τα δέκα είδη καρκίνων που εμφανίζονται συχνότερα στους ευρωπαϊκούς πληθυσμούς. Περίπου 130.000 μελανώματα εμφανίζονται παγκοσμίως και περίπου 37.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από μελάνωμα. Η ετήσια αύξηση του αριθμού των νέων περιπτώσεων που διαγιγνώσκονται στην Ευρώπη κυμαίνεται μέχρι και 8%», υποστήριξε μεταξύ άλλων ο γνωστός δερματολόγος.
Διαχρονική αύξηση του μελανώματος
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η συχνότητα εμφάνισης των δερματικών καρκίνων δε σταματά να αυξάνεται. Κάθε χρόνο καταγράφονται περισσότερες από δύο εκατομμύρια δερματικοί καρκίνοι, από τις οποίες οι 130.000 περιπτώσεις αφορούν στο μελάνωμα. Το ένα τρίτο των διαγνωσμένων καρκίνων στον κόσμο αφορά σε δερματικούς καρκίνους. Ο αριθμός των θανάτων κάθε χρόνο που οφείλονται σε καρκίνο του δέρματος φτάνει τους 66.000.
Η αύξηση των κρουσμάτων σχετίζεται με την αλλαγή στη συμπεριφορά των ατόμων απέναντι στον ήλιο, δηλαδή τις διακοπές σε ηλιόλουστες χώρες, ηλιοθεραπεία, μαγιό και μπικίνι, μαύρισμα. Γενικά, δηλαδή όλες τις συνήθειες που προστέθηκαν στη ζωή μας κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα.
Το μελάνωμα εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες, αφού σύμφωνα με μελέτες στην Ευρώπη προσβάλλονται από την ασθένεια 12 γυναίκες και 6 άνδρες, ανά 100.000 κατοίκους. Οι περιοχές που εμφανίζεται κατ' εξοχήν το μελάνωμα στις γυναίκες είναι τα πόδια, ενώ στους άνδρες ο θώρακας.
Ωστόσο, οι άνδρες συνήθως συμβουλεύονται το δερματολόγο τους όταν το μελάνωμα είναι σε προχωρημένο στάδιο, γι' αυτό και το ποσοστό επιβίωσης είναι μικρότερο στους άνδρες απ' ότι στις γυναίκες. Σε σύγκριση με άλλες μορφές καρκίνου, το μελάνωμα εμφανίζεται περισσότερο σε νεαρά άτομα και άτομα μέσης ηλικίας.
Σε ότι αφορά στη χώρα μας, η πιθανότητα να αναπτύξει ο μέσος Έλληνας μελάνωμα κατά τη διάρκεια της ζωής του είναι αρκετά υψηλή. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν από την περσινή εκστρατεία, εξετάστηκαν 6.596 άτομα εκ των οποίων το 1,84% είχε βλάβες ύποπτες για μελάνωμα, το 8,8% βλάβες ύποπτες για κακοήθεια, 5,7% είχε ακτινική κεράτωση και το 11,4% περισσότερους από 50 σπίλους.
Ισχυρούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη μελανώματος αποτελούν τα ηλιακά εγκαύματα κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία (από μηνών έως 20 ετών), το οικογενειακό ιστορικό και το χρώμα του δέρματος (ανοιχτό χρώμα). Επίσης, σε μελάνωμα μπορεί να εξελιχθούν ελιές (σε ποσοστό 20-30%) οι οποίες αλλάζουν χρώμα, μορφή ή αιμορραγούν.
Δεδομένου των παραπάνω, οι ειδικοί συνιστούν σε όλους να κάνουν κάθε έξι μήνες αυτο-εξέταση. Εάν παρατηρήσουν στο δέρμα τους "ξένα" ή "περίεργα" σημάδια και αλλαγή χρώματος ή σχήματος κάποιας ελιάς πρέπει να απευθυνθούν αμέσως στο δερματολόγο.
ΡΑΓΔΑΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ 2.000.000 ΔΕΡΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΡΚΙΝΟΙ-66.000 ΘΑΝΑΤΟΙ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ 130.000 ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΑ -37.000 ΘΑΝΑΤΟΙ
ΣΥΧΝΟΤΕΡΑ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ (ΠΟΔΙΑ)-ΣΤΟΥΣ ΑΝΔΡΕΣ ΣΤΟΝ ΘΩΡΑΚΑ
ΣΤΟΥΣ ΑΝΔΡΕΣ ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ
ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥΣ ΤΟ ΜΕΛΑΝΩΜΑ ΣΥΧΝΟΤΕΡΟ ΣΤΑ ΝΕΑΡΑ ΑΤΟΜΑ
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΟ 90% ΤΩΝ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΩΝ ΜΕ ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
ΤΟ ΜΕΛΑΝΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΥΨΗΛΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΙ Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΜΕΛΑΝΩΜΑ |
ΠΕΡΥΣΙ ΕΞΕΤΑΣΤΗΚΑΝ 6596 ΑΤΟΜΑ 1,84% ΕΙΧΕ ΥΠΟΠΤΕΣ ΒΛΑΒΕΣ |
8,8% ΥΠΟΠΤΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΓΙΑ ΚΑΚΟΗΘΕΙΑ |
5,7%ΕΙΧΕ ΑΚΤΙΝΙΚΗ ΚΕΡΑΤΩΣΗ |
11,4% ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΑΠΟ 50 ΣΠΙΛΟΥΣ |
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ
ΗΛΙΑΚΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ |
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ |
ΧΡΩΜΑ ΔΕΡΜΑΤΟΣ(ΑΝΟΙΧΤΟ) |
ΕΛΙΕΣ ΠΟΥ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΜΟΡΦΗ ΧΡΩΜΑ Η ΑΙΜΟΡΡΑΓΟΥΝ |
Τι είναι το μελάνωμα
Τα στοιχεία που παρουσίασε οκ. Επιτροπάκης ιδιαιτέρως κατατοπιστικά. Οι περισσότεροι καρκίνοι του δέρματος (βασικοκυτταρικοί, ακανθοκυτταρικοί) δε θεωρούνται γενικά πολύ επικίνδυνοι διότι θεραπεύονται εύκολα χειρουργικά ή με διάφορα φάρμακα που εφαρμόζονται τοπικά στο δέρμα. Εξαίρεση αποτελεί ο κακοήθης σπίλος (σπίλος= "ελιά") που ονομάζεται μελάνωμα (δηλαδή μελανός όγκος). Το μελάνωμα προέρχεται από τα μελανινοκύτταρα του δέρματος. Τα μελανινοκύτταρα βρίσκονται στο κατώτερο στρώμα της επιδερμίδας και παράγουν μελανίνη, τη χρωστική που προσδίδει το φυσικό χρώμα του δέρματος. Η έκθεση στον ήλιο οδηγεί σε αύξηση της παραγόμενης μελανίνης με αποτέλεσμα το μαύρισμα του δέρματος.
Το μελάνωμα αποτελεί όχι μόνο τον πλέον κακοήθη δερματικό όγκο αλλά και έναν από τους πλέον κακοήθεις καρκίνους γενικώς. Μπορεί να διασπαρεί σχεδόν σε κάθε όργανο ή ιστό του σώματος και να οδηγήσει στο θάνατο μέσα σε ένα χρόνο μετά την υποτροπή του σε απομακρυσμένα σημεία. Το μελάνωμα μεθίστανται συχνότερα στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο σωλήνα. Πρόκειται για σχετικά συχνό καρκίνο, η επίπτωση του οποίου αυξάνει συνεχώς κάθε χρόνο. Όταν πρωτοεμφανιστεί το μελάνωμα ως κακοήθης σπίλος στο δέρμα ή στον οφθαλμό - και μερικές φορές στα ούλα, στον κόλπο ή στον πρωκτό - υπάρχουν αρκετές πιθανότητας να είναι ιάσιμο με περιορισμένης έκτασης χειρουργική επέμβαση.
Έχει λοιπόν τεράστια σημασία η αναγνώριση των πρώιμων σημείων του μελανώματος τα οποία πρέπει αμέσως να αποσπούν την ιατρική προσοχή. Την αντιμετώπισή τους την αναλαμβάνει κάποιος ειδικός δερματολόγος, χειρουργός ή ογκολόγος. Εάν το μελάνωμα διεισδύσει βαθιά στο δέρμα και φτάσει στα λεμφαγγεία και τα αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται στη δεύτερη στιβάδα του δέρματος (χόριο), συνήθως είναι αδύνατο να ιαθεί, αν και με τη χειρουργική μπορεί να επιτευχθεί μεγάλο διάστημα ελεύθερο νόσου.
Αιτιολογία
Η διακεκομμένη έκθεση σε έντονη ηλιακή ακτινοβολία που προκαλεί μάλλον εγκαύματα παρά μαύρισμα σχετίζεται συχνότερα με μελάνωμα ενώ η χρόνια έκθεση στον ήλιο σχετίζεται με καλοηθέστερους καρκίνους του δέρματος. Επίσης η κληρονομικότητα είναι αιτιολογικός και εκλυτικός παράγοντας, όπως συμβαίνει στο σύνδρομο δυσπλαστικού σπίλου, σε άτομα με τύπο δέρματος Ι και ΙΙ που παρουσιάζουν αυξημένη δυνατότητα ανάπτυξης ηλιακού εγκαύματος. Επιπλέον, το κακόηθες μελάνωμα μπορεί να προέρχεται από εξαλλαγή κακοήθους φακής, συγγενών σπίλων, μελανοκυτταρικών σπίλων. Προδιαθεσικούς παράγοντες μπορεί να αποτελέσουν ο χρόνιος ερεθισμός σπίλων και η ανοσοκαταστολή.
Δεν υπάρχουν ενδείξεις που να υποστηρίζουν ότι η νόσος σχετίζεται με τη δράση ορμονών, ωστόσο μεμονωμένοι ασθενείς παρουσίασαν εντυπωσιακό ιστορικό υποτροπών και ταχεία εξέλιξη της νόσου που σχετιζόταν με την εγκυμοσύνη. Η λήψη αντισυλληπτικών δισκίων, τα περισσότερα από τα οποία περιέχουν προγεστερινοειδείς παράγοντες, έχει επίσης συσχετιστεί με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης μελανωμάτων επιφανειακής ανάπτυξης.
Βάλια Μπούη
