Ένα ταύρο στη Λέσβο έσωσε η Κρήτη! Για την ακρίβεια, τον ταύρο τον έσωσε η Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία, με την Κρητικιά πρόεδρο, νομικό Αναστασία Μπομπολάκη. Η κ. Μπομπολάκη με έγγραφό της ζητούσε από τις Αρχές να εφαρμόσουν το νόμο και να μην επιτρέπουν την τελετουργική θανάτωση βοοειδών σε θρησκευτικά πανηγύρια της Λέσβου. Τους καλούσε, μάλιστα, να ξεκινήσουν αυτή την Κυριακή από το πανηγύρι στο Μανταμάδο.
Δεν αρκούνταν, όμως, σ' αυτό. Επειδή η Αστυνομία δε δεχόταν υπονοούμενα σε σχέση με την πιθανότητα να μην κάνει καλά τη δουλειά της, οι φιλόζωοι προχωρούσαν ένα βήμα παραπέρα. Ενημέρωναν την Αστυνομία ότι την Κυριακή θα στείλουν εκπρόσωπό τους να παρακολουθήσει και να βιντεοσκοπήσει τα τεκταινόμενα (περιφορά και αναισθητοποίηση ζώου), αρχής γενομένης από αυτήν την Κυριακή, στο πανηγύρι του Μανταμάδου. Και ζητούσαν από την Αστυνομία τα όργανά της, που θα βρίσκονται εκεί για την τήρηση της τάξης και την εφαρμογή του νόμου στο πανηγύρι, να συνοδέψουν και να "προστατέψουν" τον εκπρόσωπο της Ομοσπονδίας.
Κατόπιν αυτών, η - επίσης Κρητικιά - γραμματέας της Πανελλαδικής Φιλοζωικής και Περιβαλλοντικής Ομοσπονδίας Μαρία Χουστουλάκη διαβεβαιώθηκε προχθές τόσο από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Μυτιλήνης όσο και από την Αστυνομική Διεύθυνση Λέσβου ότι δε θα επιτραπεί η υπαίθρια σφαγή ταύρου, αλλά ούτε και κάποιου άλλου ζώου στον Μανταμάδο και στην αυλή της Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ, όπως συνηθίζεται μια μέρα πριν την Κυριακή των Μυροφόρων.
Το θέμα έχει λάβει τη μεγαλύτερη δυνατή δημοσιότητα, καθώς η νομικά στοιχειοθετημένη αξίωση των φιλόζωων να μην τηρηθεί το έθιμο της τελετουργικής σφαγής του ταύρου, εκτός από τις αρμόδιες Αρχές (Αστυνομία, Εισαγγελία, αρμόδια υπουργεία) έχει φτάσει μέχρι στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, στην Ιερά Μητρόπολη Μυτιλήνης, τον επίτροπο Περιβάλλοντος & Ευζωίας Ζώων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και σε βουλευτές του Ευρωκοινοβουλίου.
Πλέον Εισαγγελία και Αστυνομία είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόσουν το νόμο. Οι διοργανωτές έχουν ενημερωθεί πως αν σφαγιάσουν ζώα στην αυλή του μοναστηριού η ΕΛ.ΑΣ. θα προχωρήσει σε συλλήψεις. Οι φιλόζωοι τηρούν στάση αναμονής και περιμένουμε να δουν αν οι Αρχές της Λέσβου είναι αποφασισμένες να τερματίσουν την ταυροθυσία, που στο παρελθόν έχει διαφημιστεί και για την προσέλκυση τουριστών.
Το έθιμο
Η υπαίθρια σφαγή των ζώων - που απαγορεύεται από τη νομοθεσία - πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην αυλή της Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ. Εκεί ακόμα και μικρά παιδιά συγκεντρώνονται για να δουν τον ταύρο να σφαγιάζεται και για να βουτήξουν βαμβάκι στο ζεστό αίμα του, ώστε να το κρατήσουν ως φυλακτό για να τους προστατεύει. Εκτός από το λευκό ταύρο σφάζονται και άλλα ζώα, για τα οποία έχει γίνει τάμα από τους πιστούς.
Τα τελευταία χρόνια ο ταύρος πυροβολείται στο κεφάλι με ειδικό όπλο που χρησιμοποιείται στα σφαγεία - ώστε ο θάνατος τουλάχιστον να είναι ακαριαίος - και στη συνέχεια τεμαχίζεται. Σύμφωνα με το προχριστιανικό έθιμο, μετά την αφαίμαξη του ταύρου ακολουθεί το μαγείρεμα του κρέατος για την παρασκευή ενός παραδοσιακού φαγητού, που λέγεται κεσκέτι και μοιράζεται στους προσκυνητές.
Η υπαίθρια σφαγή του ταύρου γίνεται σε κοινή θέα. Παρακολουθούν ακόμη και παιδιά. Σύμφωνα με το έθιμο, ο ταύρος, στολισμένος με ολάνθιστο στεφάνι και βαμμένα κέρατα, περιφέρεται στο χωριό, πριν θανατωθεί τελετουργικά.Για τη ματαίωση της θυσίας του ταύρου υπάρχουν πολλές διαμαρτυρίες από την τοπική κοινωνία. Οι ντόπιοι περιμένουν αυτό το πανηγύρι πώς και πώς ολόκληρο το χρόνο. Οι παλιοί έχουν να λένε ιστορίες για το ολάνθιστο στεφάνι που περνιέται στο λαιμό του ταύρου. Για τα λουλούδια που μετά τη θυσία του ζώου είναι καλή τύχη για όποιον τα έχει στο σπίτι του. Για την πομπή του ταύρου, τα κέρατα του οποίου έχουν πασπαλιστεί με χρυσόσκονη. Για τις παρθένες, που παλιά στόλιζαν το ζώο αποκλειστικά. Για τα προικιά της κόρης που προσφέρουν στον ταύρο οι μανάδες ώστε να πάρουν γόνιμους άνδρες. Για το λάδι που προσφέρουν στον ταύρο οι χωρικοί ως ελπίδα για καλή σοδειά.
Έχουν να λένε ιστορίες για τις ιπποδρομίες και για το θύτη που κάποτε έσφαζε τον ταύρο και βουτούσε πρώτος τα χέρια του στο αίμα για να πάρει τη δύναμή του. Για τα βαμβάκια τα βουτηγμένα στο αίμα του ταύρου με τα οποία σχηματίζουν το σημείο του σταυρού στα μέτωπά τους οι Μυτιλινιοί. Για το "κεσκέτσι", το παραδοσιακό φαγητό του πανηγυριού, με τη συνταγή που λέγεται πως κρατά από τα μινωικά χρόνια. Για τις φωτιές που ανάβουν μέσα στο δάσος και τα μεγάλα καζάνια. Για το κρέας του ταύρου που θα βράζει όλη τη νύχτα μέσα σ' αυτά μαζί με κρέας προβάτων, κρεμμύδια και άφθονο σιτάρι. Για τη μάχη με τους κόπανους ώστε να αναμιχθεί το "κισκέκ". Για την ευλογία του από τον παπά και τη διανομή του στους προσκυνητές, ως κάτι που είναι πιο ιερό κι από αντίδωρο...
Ματωμένα βαμβάκια προστατεύουν από το κακό… «Χρειάζονται ψυχιατρική παρακολούθηση όσοι το πιστεύουν αυτό»
Απέναντι σε όλα αυτά η Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία έχει τον αντίλογο. Οι εκπρόσωποί της θεωρούν πως δεν είναι δα και τραγικό αντί τα ζώα να σφαγιαστούν σε κοινή θέα (ακόμα και μπροστά στα μάτια των παιδιών) να γίνει η σφαγή τους νόμιμα στα αδειοδοτημένα σφαγεία στου νησιού και στο πανηγύρι να μαγειρευτεί το κρέας "κισκέκ", σύμφωνα με την παράδοση. Δεν παραλείπουν, ωστόσο, να αναφέρουν πως «όποιος τον 21ο αιώνα πιστεύει πως από το κακό μπορεί να τον φυλάξει ένα βαμβάκι βουτηγμένο στο αίμα ενός δύστυχου ζώου, το οποίο σφαγιάστηκε στο όνομα των Ταξιαρχών, χρειάζεται μετά βεβαιότητας ψυχιατρική παρακολούθηση»...
Ελένη Σταυρουλάκη
