Στην παγωμένη Μόσχα ο Έλληνας πρωθυπουργός επιχειρεί σήμερα να ζεστάνει τις ελληνορωσικές σχέσεις και να εξαργυρώσει την κίνηση καλής θέλησης απέναντι στη Ρωσία, με την οποία έκανε «ποδαρικό» στην εξουσία πατώντας πόδι στις ευρωπαϊκές κυρώσεις εναντίον της Μόσχας για την Ουκρανία. Οι προσδοκίες που ξεκίνησαν από υψηλές και σταδιακά υποχώρησαν είναι διαφορετικές για τις δυο πλευρές.
Ο Αλέξης Τσίπρας θα επιχειρήσει να κερδίσει τουλάχιστον τα αυτονόητα, δηλαδή άρση του εμπάργκο της Ρωσίας που επιβλήθηκε ως απάντηση στις κυρώσεις της Ευρώπης προς τη Μόσχα με μια ευνοϊκή προς τα αγροτικά προϊόντα της Ελλάδας δήλωση. Κάτι που μάλλον πρέπει να θεωρείται αναμενόμενο μετά και τη δήλωση χθες του Ρώσου υπουργού Γεωργίας Νικολάι Φιοντόροφ ότι δεν αποκλείει να εξαιρεθούν η Ελλάδα, η Κύπρος και η Ουγγαρία από το εμπάργκο που έχει επιβάλει η Μόσχα στην εισαγωγή τροφίμων από τη Δύση.
Πάντως, ακόμα κι έτσι μια επίσημη συμφωνία φαίνεται «απίθανο να συναφθεί κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα», σύμφωνα τουλάχιστον με το πρακτορείο ειδήσεων TASS, το οποίο επικαλείται τον Φιοντόροφ.
Το αέριο
Το δεύτερο που μάλλον θα αποκομίσει ο Τσίπρας είναι ευνοϊκές αποφάσεις για τα ενεργειακά, δηλαδή συμμετοχή της Ελλάδας στο νέο ρωσικό ενεργειακό σχέδιο, τον αγωγό Turkish Stream, όπως και μια ενδεχόμενη έκπτωση στην τιμή του φυσικού αερίου όπως ανέφερε η εφημερίδα Kommersant, επικαλούμενη μη κατονομαζόμενη ρωσική κυβερνητική πηγή.
Πάντως, τόσο η κρατική ρωσική εταιρεία Gazprom, όσο και το ρωσικό υπουργείο Ενέργειας δε θέλησαν να σχολιάσουν το δημοσίευμα. Επισήμως, η ελληνική πλευρά δεν πρέπει να προσδοκά τουλάχιστον «ανοικτά» κάτι περισσότερο, πέρα από μια ενδεχομένως ηχηρή δήλωση στήριξης της Ελλάδας από το Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο οποίος θα έχει κερδίσει σε επίπεδο εντυπώσεων αν λάβει ως... αντίδωρο από τον Έλληνα πρωθυπουργό μια αντίστοιχη δήλωση κατά των ευρωπαϊκών κυρώσεων προς τη χώρα του.
Πίσω από τις κάμερες
Αρκεί όμως αυτό ώστε και οι δυο χώρες να είναι ευτυχισμένες και έτοιμες να γιορτάσουν σε ομόδοξο πνεύμα το Πάσχα; Όχι. Φυσικά και όχι. Γιατί το μεγάλο ενδιαφέρον θα είναι εκείνα που θα συζητήσουν Πούτιν και Τσίπρας μόλις κλείσουν οι πόρτες του Κρεμλίνου στους δημοσιογράφους. Με το ενδιαφέρον να εστιάζεται όχι τόσο στο μάλλον ουτοπικό ενδεχόμενο οικονομικής στήριξης από την αποδυναμωμένη λόγω πτώσης του ρουβλιού, ευρωπαϊκών κυρώσεων και πτώσης της τιμής του πετρελαίου ρωσική οικονομία.
Άλλωστε, η ελληνική πλευρά έχει διαμηνύσει ότι δε θα ζητήσει δάνειο από τη Ρωσία, ενώ η Μόσχα έχει στείλει το μήνυμα ότι κάτι τέτοιο μάλλον αποκλείεται. Εξάλλου, όπως είπε και ο εκπρόσωπος Τύπου του Ρώσου ηγέτη Ντμίτρι Πεσκόφ, «αναμφίβολα δεν αποκλείουμε ότι όλα τα ζητήματα θα εγερθούν, όμως δε χρειάζεται, όλα να αποτιμώνται πιστωτικο-χρηματιστικά. Οι σχέσεις Ρωσίας και Ελλάδας είναι εξαιρετικά πολυεπίπεδες», και στις επικείμενες διαβουλεύσεις θα συζητηθεί «όλο το φάσμα των σχέσεων».
Το "ζουμί"
Εκείνο που δε θα «βγει προς τα έξω», τουλάχιστον άμεσα, θα είναι το «ζουμί» των συζητήσεων, που δεν είναι άλλο από τα γεωπολιτικά. Σε τι βαθμό και σε τι βάθος μένει να διαφανεί στην πορεία καθώς το ρίσκο που αναλαμβάνει η ελληνική κυβέρνηση σε αυτή την περίπτωση είναι μεγάλο, με δεδομένη την έντονη αντίδραση Ευρωπαίων και πιο διακριτικά Αμερικανών απέναντι σε αυτού του είδους την προσέγγιση.
Αν στο μενού των συζητήσεων θα πέσουν οι υδρογονάνθρακες του Αιγαίου, το ερώτημα που τίθεται είναι με τι κρασί θα συνοδευτούν και ποιο θα είναι το κερασάκι στην τούρτα. Και βεβαίως, πόσο βαρύ θα είναι για το στομάχι του ΝΑΤΟ. Επειδή όμως οι Ρώσοι είναι σκληροί διαπραγματευτές και ποτέ δε δίνουν κάτι αν δε διασφαλίσουν ότι θα πάρουν και μάλιστα με τόκο, το βασικό ερώτημα που τίθεται είναι αν, έστω και παρασκηνιακά, η ελληνική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη «να σπάσει αβγά για να κάνει ομελέτα». Κάτι που, υπό τις δεδομένες συνθήκες των ισορροπιών του τρόμου, μοιάζει μάλλον με επιστημονική φαντασία παρά με ρεαλιστική πραγματικότητα. Σε κάθε περίπτωση, «Απρίλης-Μάης, κοντά το θέρος», όπως λέει μια παροιμία, η οποία στην περίπτωσή μας συνοδεύεται από ετέρα γραφή, λέγουσα «φόβου τους Δαναούς και δώρα φέροντας...».
Το πρόγραμμα της επίσκεψης Τσίπρα
Σύμφωνα με το επίσημο πρόγραμμα της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού στη Μόσχα, η συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με το Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει προγραμματιστεί για το μεσημέρι, σήμερα Μεγάλη Τετάρτη. Η συνάντηση των δύο ηγετών θα πραγματοποιηθεί στο Κρεμλίνο.
Ο κ. Τσίπρας αναχώρησε χθες στις 4 μ.μ. για τη Μόσχα. Το πρόγραμμα των επαφών του αρχίζει στις 10 σήμερα το πρωί, με κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη και στη 1 μ.μ. θα μεταβεί στο Κρεμλίνο, όπου θα έχει κατ' ιδίαν συνάντηση με τον πρόεδρο Πούτιν. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, θα διαρκέσει μία ώρα. Αμέσως μετά θα γίνουν οι διευρυμένες συνομιλίες με τη συμμετοχή των αντιπροσωπιών των δύο χωρών και θα υπογραφούν διμερείς συμφωνίες. Θα ακολουθήσουν κοινές δηλώσεις των δύο ηγετών. Το απόγευμα ο πρωθυπουργός θα έχει συνάντηση με προέδρους ομογενειακών συλλόγων.
Μεγάλη Πέμπτη
Αύριο Μεγάλη Πέμπτη 9 Απριλίου, ο πρωθυπουργός θα δώσει διάλεξη με θέμα "Ελληνο-ρωσικές σχέσεις και η Ευρώπη. Προκλήσεις και προοπτικές" στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας (MGIMO). Στη συνέχεια ο κ. Τσίπρας θα συναντηθεί διαδοχικά με τον πρόεδρο της Κρατικής Δούμας, Σεργκέι Ναρίσκιν, τον πρωθυπουργό Ντμίτρι Μεντβέντεφ και τον Πατριάρχη Μόσχας και Πάσης Ρωσίας κ.κ. Κύριλλο στην Ιερά Μονή Αγ. Δανιήλ.
Η Ελλάδα πρέπει να προσέχει τον κ.Πούτιν
Ο κ. Πούτιν θέλει να συμμαχήσει με κάθε ηγέτη ο οποίος εμφανίζεται να διαφωνεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση και ο κ. Τσίπρας πρέπει να προσέξει για να μη χρησιμοποιηθεί με στόχο την υπονόμευση της ευρωπαϊκής ενότητας. Αυτό τονίζεται στο κύριο άρθρο των "New York Times" με τίτλο "Η Ελλάδα πρέπει να προσέχει τον κ. Πούτιν".
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο χρόνος της επίσκεψης του κ. Τσίπρα στη Μόσχα, μία μέρα πριν την καταβολή της δόσης των 458 εκατ. ευρώ στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, όπως επίσης η κριτική την οποία έχει ασκήσει με δηλώσεις του στις ευρωπαϊκές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας για την Ουκρανία δημιουργούν ερωτηματικά ως προς το τι ακριβώς θέλει να πετύχει.
«Αυτό που φαίνεται ξεκάθαρα είναι ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να βασιστεί στη Ρωσία για την οικονομική διάσωσή της...», αναφέρεται στο άρθρο των ΝΥΤ. «Η κάθετη πτώση της τιμής του πετρελαίου και, σε μικρότερο βαθμό, οι δυτικές κυρώσεις έχουν ζημιώσει τη ρωσική οικονομία και έχουν περιορίσει τη δυνατότητα του κ. Πούτιν να παρέχει βοήθεια σε άλλες χώρες...». Και ναι μεν Έλληνες αξιωματούχοι δηλώνουν στους δημοσιογράφους ότι ο κ. Τσίπρας δε θα ζητήσει οικονομική βοήθεια από τη Ρωσία, αλλά ο Έλληνας πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι οι ευρωπαϊκές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας είναι «αδιέξοδη πολιτική».
«Αυτή η στάση είναι βλαβερή, διότι οι κυρώσεις έχουν πραγματικές επιπτώσεις στη Ρωσία και πρέπει να διατηρηθούν», υποστηρίζουν στο άρθρο τους οι ΝΥΤ. «Αλλά πρέπει να ανανεώνονται κατά περιόδους και επ' αυτού πρέπει να συμφωνήσουν όλα τα μέλη της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Αν ο κ. Τσίπρας επικρίνει δημοσίως τις κυρώσεις ενώ βρίσκεται στη Μόσχα, ο κ. Πούτιν θα έχει πετύχει έναν θρίαμβο δημοσίων σχέσεων...».
Του Σταύρου Μουντουφάρη
