Πληθώρα τεμαχίων ξύλου που πιστεύεται ότι αποτελούν τμήματα του αρχικού ο οποίος ανακαλύφθηκε από την Αγία Ελένη υπάρχουν σήμερα διάσπαρτα σε εκκλησίες και μουσεία της Ευρώπης. Όμως το μεγαλύτερο φυλάσσεται στο Άγιο Όρος στη Μονή Ξηροποτάμου. Αρχικά το πιο μεγάλο κομμάτι βρίσκονταν στην Ιερουσαλήμ όπου το άφησε η Αγία Ελένη αναχωρώντας για τη Ρώμη. Το κειμήλιο αυτό έπεσε στα χέρια του Πέρση Βασιλιά Χοσρόη ΙΙ όταν αυτός εισέβαλε στους Αγίους Τόπους στα 614. Δεκατρία χρόνια αργότερα ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Ηράκλειος κατάφερε να τον νικήσει να ανακτήσει το Τίμιο Ξύλο να το μεταφέρει αρχικά στην Κωνσταντινούπολη και να το επιστρέψει στην Ιερουσαλήμ στις 21 Μαρτίου 630. Αρκετούς αιώνες αργότερα στα χέρια των σταυροφόρων μετατράπηκε σε λάβαρο το οποίο χρησιμοποιήθηκε στη μεγάλη μάχη εναντίον του Σαλαδίνου στην περιοχή Χατίμ. Η τραγική ήττα του στρατού της δύσης στα 1187 σήμανε και την εξαφάνιση του πολύτιμου κειμηλίου ή κατά άλλους την καταστροφή του στην πυρά. Κομμάτια όμως του Τίμιου Ξύλου διασώθηκαν και αρκετά επεβίωσαν ως τις μέρες μας με ιστορία που δύσκολα μπορεί να πιστοποιήσει με τρόπο κατηγορηματικό την αυθεντικότητα τους. Από τα πιο γνωστά είναι εκείνο που παραμένει στην Ιερουσαλήμ αλλά και το τεμάχιο που μετέφερε η Αγία Ελένη στη Ρώμη και σήμερα φυλάσσεται στην Santa Croce in Gerusalemme, στο σημείο όπου βρίσκονταν το ανάκτορο της. Πολλά από τα κειμήλια αυτά μεταφέρθηκαν από την Κωνσταντινούπολη κατά την άλωση της πόλης από τους σταυροφόρους στα 1204. Σε αυτά ανάγονται κάποια από τα πιο γνωστά τμήματα του Τίμιου Σταυρού που σήμερα βρίσκονται στην Παναγία των Παρισίων, την Νότρ Ντάμ, καθώς επίσης στους Καθεδρικούς της Πίζας και της Φλορεντίας για τα οποία η μικροσκοπική εξέταση απέδειξε ότι προέρχονται από ξύλο ελιάς.
Απόψεις
