default-image

Τελικά, πού το πάει η κυβέρνηση;

Απόψεις
Τελικά, πού το πάει η κυβέρνηση;

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Προεκλογικά όταν αναφερόμουνα στις προβλέψεις μου για την πορεία της κυβέρνησης που θα σχηματιζόταν υπό τον ΣΥΡΙΖΑ (η αυτοδυναμία ήταν απίθανη ως ενδεχόμενο), την εξαρτούσα από ορισμένους παράγοντες.  

Του Γιώργου Ψαρουλάκη

Πρώτος και κύριος, το ποιος θα ήταν ο κυβερνητικός εταίρος. Οι ΑΝΕΛ έμοιαζαν ο μόνος πιθανός (αφού το ΚΚΕ δεν συνεργάζεται) εταίρος που θα υποστήριζε και μάλιστα... χέρια-πόδια, μια προσπάθεια "πραγματικής διαπραγμάτευσης και θα συναινούσε στο να υπάρχει μεταξύ των χαρτιών που θα έπαιζε η κυβέρνηση και η λέξη "ρήξη" - έστω ως τελευταία καταφυγή, έστω ως μπλόφα.

Κάθε άλλο "ζευγάρωμα" του ΣΥΡΙΖΑ (δηλαδή, με Ποτάμι ή ΠΑΣΟΚ, τα μοναδικά πιθανά προεκλογικά, μετεκλογικά έχουν "ανοίξει" και άλλα σενάρια... πιο προχωρημένα!) θα έφερνε μια άμεση παραδοχή των απαιτήσεων των δανειστών, προκειμένου "να μην τεθεί σε κίνδυνο η ευρωπαϊκή πορεία".

Ωστόσο με μια "αντιμνημονιακή" (ανόητος χαρακτηρισμός, αλλά τον χρησιμοποιώ για την οικονομία των επιχειρημάτων) πλειοψηφία, η κυβέρνηση όχι απλώς είχε τη δυνατότητα, αλλά και την υποχρέωση να πάει σε μια "σκληρή" διαπραγμάτευση. Όχι σε κινήσεις για τα μάτια του κόσμου, προφανέστατα ούτε σε άτακτη υποχώρηση όπως έκανε η προηγούμενη κυβέρνηση με το πρώτο nein που άκουσε από τη Μέρκελ - και φυσικά θυμόμαστε όλοι την αλήστου μνήμης δήλωση... μετάνοιας του Αντώνη Σαμαρά, που βρίσκεται εκεί ψηλά στο πάνθεον των δουλοπρεπών δηλώσεων ηγετών της χώρας, μαζί με το "ευχαριστούμε τους Αμερικάνους" την επαύριο του κάζου στα Ίμια από τον Κώστα Σημίτη και βεβαίως το αξεπέραστο "στρατηγέ ιδού ο στρατός σας" του Παναγιώτη Κανελλόπουλου.

Αυτή η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να κάνει τέτοιου είδους "δηλώσεις μετάνοιας", αν και η ρητορική του Αλέξη Τσίπρα στο Βερολίνο θύμισε (ανησυχητικά) πολύ Αντώνη Σαμαρά - αλλά αυτό μπορούμε να το αποδώσουμε στο πολιτικό decorum που επέβαλλε η φιλοξενία από τη Γερμανίδα καγκελάριο.

Ωστόσο, παρότι ήταν φανερό ότι μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, θα ήταν μια κυβέρνηση που θα πήγαινε για διαπραγμάτευση πραγματική και όχι για τα μάτια του κόσμου, ήταν εξίσου φανερό ότι τα περιθώρια ήταν ασφυκτικά στενά και ότι οι διαμορφωμένες πολιτικές ισορροπίες στην Ευρωζώνη δεν επιτρέπουν κανενός είδους παρέκκλιση από τη νεοφιλελεύθερη πολιτική των λαοκτόνων "μεταρρυθμίσεων".

Το έγραφα και το ξανάγραφα αυτό, επιμένοντας στο πόσο στενά είναι τα περιθώρια, ιδιαίτερα δε από τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση είναι η μόνη στην Ευρωζώνη που δεν ομνύει στον νεοφιλελεύθερο μονόδρομο που έχουν επιβάλλει οι συνθήκες - όλες οι ευρωπαϊκές συνθήκες από το Μάαστριχτ και μετά, για να είμαστε ακριβείς.

Ιστορική υπενθύμιση: το κατάπτυστο έγγραφο της συνθήκης του Μάαστριχτ, που έθετε τις βάσεις για μια νεοφιλελεύθερη Ευρώπη, το υπέγραψε και ο τότε Συνασπισμός, ο πρόγονος του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ. Όπως συνυπέγραψε και όλες τις επόμενες συνθήκες που έθεταν το πολιτικοοικονομικό πλαίσιο (πάντα σε νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση) της Ε.Ε.

Υπερατλαντική βοήθεια

Βεβαίως από την πρώτη στιγμή η ελληνική κυβέρνηση ουσιαστικά έθεσε εαυτόν υπό τις προστατευτικές φτερούγες του Θείου Σαμ, λαμβάνοντας άλλωστε και κάμποσα μηνύματα συμπαράστασης από τον Αμερικανό πρόεδρο. Δεν ξέρω πόσα είχαν βασίσει οι της νέας κυβέρνησης σε αυτήν την υποστήριξη, προκειμένου να καταφέρουν να πετύχουν κάτι. Ξέρω όμως ότι οι Αμερικάνοι βάσει του νέου τους δόγματος, έχουν αφήσει στο οικονομικό πεδίο την Ευρώπη να κάνει παιχνίδι μόνη της και μόνο στο αμυντικό κομμάτι έχουν άμεση εμπλοκή. Στην οικονομία η εμπλοκή είναι έμμεση και έχει να κάνει κυρίως με την εμβάθυνση της διασύνδεσης των οικονομικών της Ε.Ε. και των ΗΠΑ και την "προστασία" του δολαρίου έναντι του ευρώ.

Βάσει αυτών των δεδομένων, μια και ο λογαριασμός θα πήγαινε έτσι κι αλλιώς στην Γερμανία, δεν έβλεπα (και ούτε βλέπω) "βαθιά" εμπλοκή των Αμερικάνων, πέραν από τη διάθεση να βρεθεί μια λύση, που θα επιτρέπει την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας και δε θα θέτει σε κίνδυνο τα γεωπολιτικά συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή μας.

Έχοντας λοιπόν αυτά τα δεδομένα, από την πρώτη στιγμή είχα εκτιμήσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναγκαστεί εκ των πραγμάτων σε μια σαφή αναδίπλωση σε σχέση με τα υποσχεθέντα του προεκλογικού του προγράμματος - δηλαδή, είχα προβλέψει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα κάνει κωλοτούμπα. Δεν ήμουν ο μόνος φυσικά, η πλειοψηφία των αναλυτών (πέραν των συνήθων κινδυνολόγων που ανήκουν κυρίως στο στρατόπεδο των νεοφιλελεύθερων μουτζαχεντίν και εκείνων που έχουν συνδεδεμένα συμφέροντα με την προηγούμενη κυβέρνηση) ακριβώς το ίδιο έλεγε, στον ένα ή τον άλλο βαθμό.

Παρότι η κυβέρνηση στα πρώτα στάδια της διαπραγμάτευσης φάνηκε επαρκώς ντρεσαρισμένη ώστε να μην πέσει σε μεγάλες γκάφες και παρότι αρχικά τουλάχιστον κάποια σημάδια έδειχναν ότι ίσως υπήρχε περιθώριο αυτή η κωλοτούμπα να μην είναι μνημειακών διαστάσεων, στη συνέχεια το σκηνικό άλλαξε άρδην.

Σταδιακά οι δανειστές σκλήρυναν τη στάση τους μέχρι σημείου απόλυτης ακαμψίας, την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση ατάκτως έπαιρνε πίσω τη μία μετά την άλλη από τις απαιτήσεις της.

Τακτικό λάθος

Θα συνεχίσω να θεωρώ μέγιστο τακτικό λάθος που έβγαλε από το οπλοστάσιο της τόσο νωρίς (πρώτη, πρώτη) την απαίτηση για κούρεμα του χρέους: ήταν η μόνη μαξιμαλιστική απαίτηση της, που δεν προσκρούει στις ευρωπαϊκές συνθήκες, αλλά μόνο στην γερμανική εμμονική λιτότητα. Προφανώς διαμηνύθηκε στην κυβέρνηση ότι αυτό το θέμα δεν μπορεί να λυθεί μόνο για την Ελλάδα, θα λυθεί όταν (και αν...) αποφασιστεί διεθνής νέα πραγματικότητα για τα χρέη, τα οποία πνίγουν την παγκόσμια οικονομία. Αλλά η συντήρηση του ως διαπραγματευτικού όπλου (έστω κι αν γνωρίζαμε ότι δεν θα μπορούσε να γίνει κάτι) μπορεί να αποδεικνυόταν χρήσιμη, έστω και μόνο στον περιορισμό της μοιραίας κωλοτούμπας σε αποδεκτά (σχετικώς...) επίπεδα.

Κάτι τέτοιο όμως δε συνέβη, αντίθετα ήταν το πρώτο από τα αιτήματα που αποσύρθηκε όπως-όπως και κατηγορηματικά από την ελληνική κυβέρνηση.

Από εκεί και πέρα ο δρόμος ήταν κατηφορικός, με πολλές στροφές που ζαλίζουν, αλλά με γενική πορεία... προς τα κάτω. Από το "τέλος τα μνημόνια" πήγαμε στην τετράμηνη παράταση του υφιστάμενου μνημονίου, από το "δεν παίρνουμε νέα μέτρα" περάσαμε σε μισή δωδεκάδα mail γεμάτα νέα μέτρα (έστω, με ...αμφισβητούμενη απόδοση και σε μη νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση, τουλάχιστον τα νέα, αλλά την ίδια ώρα δεν πειράζουν τα υφιστάμενα - μονομερής ενέργεια, γαρ!), από την "διαπραγμάτευση για το ύψος του πλεονάσματος στο 1.5%" περάσαμε (παρά την προσπάθεια ανασκευής) στην υιοθέτηση και ...πλειοδοτικά, του εξωπραγματικού και καταστροφικού για την πραγματική οικονομία 3%... και ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό.

Εκνευρισμός

Και παρότι η κυβέρνηση έχει κάνει αλλεπάλληλες κυβιστήσεις και έχει υιοθετήσει πράγματα που λίγους μήνες πριν τα θεωρούσε "κόκκινες γραμμές", έχει καταφέρει να... εκνευρίσει τους Ευρωπαίους. Γιατί; Λόγω αδέξιων χειρισμών, ίσως. Λόγω του ότι ούτως ή άλλως ήταν εκνευρισμένοι με τους Έλληνες (όχι μόνο την κυβέρνηση, όλους τους Έλληνες) διότι ...καλά ήταν με τους προηγούμενους, οι οποίοι λέγανε συνεχώς "ναι σε όλα" και δεν κάνανε πολλές μουτσουτσουνιές.

Μια παρένθεση:

Αν και αυτοί (οι προηγούμενοι, η κυβέρνηση Σαμαρά ντε) είχαν βάλει φρένο από τον Ιούνιο και είχαν εγκαταλείψει την "μνημονιακή τους προσήλωση", πράγμα που προκάλεσε άλλωστε πολλά προβλήματα:

- Από τον περασμένο Ιούλιο η χώρα δεν πήρε ούτε ένα ευρώ από τις καθυστερούμενες δόσεις

- Η κυβέρνηση για να καλύψει το κενό χρηματοδότησης, "ξεφτίλισε" τα έντοκα γραμμάτια, φτάνοντας σε λίγους μήνες στο όριο που είχε θέσει η ΕΚΤ

- Εξαντλήθηκαν σε προεκλογικές παροχές τα ταμειακά υπόλοιπα

Όλα αυτά, προκειμένου να διασωθεί η Νέα Δημοκρατία και ο Αντώνης Σαμαράς στην ηγεσία της και ταυτόχρονα να υπονομευθεί το έργο της επόμενης κυβέρνησης.

Κλείνει η παρένθεση.

Έχοντας λοιπόν να αντιμετωπίσει τους έτσι κι αλλιώς κακόπιστους σχετικά με τους Έλληνες Ευρωπαίους "εταίρους", η κυβέρνηση προχωρά στη μία κωλοτούμπα μετά την άλλη, έχοντας προσεγγίσει πλέον τις θέσεις των δανειστών στο 95% τουλάχιστον. Και το αστείο είναι ότι οι Ευρωπαίοι ούτε αυτό το 5% δεν είναι διατεθειμένοι να χαρίσουν - τα θέλουν όλα και τα θέλουν τώρα.

Και έτσι όπως εξελίσσεται η κατάσταση, δεν την λες ακριβώς και "ευχάριστη". Η ελληνική κυβέρνηση καθημερινά ξοδεύει πολιτικό κεφάλαιο (και είχε μαζέψει μπόλικο!) σε ακροβασίες και κινήσεις εντυπωσιασμού, η διαπραγμάτευση έχει μετατραπεί σε μάχη οπισθοφυλακών (προκειμένου να μην μεταβληθεί σε άτακτη υποχώρηση) και το όλο πράγμα δείχνει ότι ...βρισκόμαστε μπροστά σε ακόμη περισσότερες δυσκολίες.  Και δεν φαίνεται ότι η κυβέρνηση θα μπορέσει να εξασφαλίσει (έστω!) το ελάχιστο αυτών που υποσχέθηκε.

Αβέβαιο μέλλον

Ωστόσο καθώς συνεχίζονται οι παλινωδίες, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να "πουλήσει" στο εσωτερικό της χώρας τη στροφή ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει και πολύ πραγματικές αντιδράσεις από πολλές μερίδες στο εσωτερικό της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας (και δεν αναφέρομαι τόσο στην "αριστερή πλατφόρμα"...), το μέλλον παραμένει δραματικά αβέβαιο.

Και αυτήν την αβεβαιότητα την πληρώνουμε όλοι μας, φοβούμαι.

Απ' όλες τις πλευρές αρχίζουν και ακούγονται φωνές που το ρεζουμέ τους είναι "εντάξει, καταλάβαμε ότι θα κάνετε κωλοτούμπα, ολοκληρώστε την επιτέλους να τελειώνουμε".

Αν και δε συμμερίζομαι αυτές τις φωνές (εγώ θεωρώ ότι άλλες, εντελώς άλλες, είναι οι προτεραιότητες...) οι φωνές αυτές αρχίζουν να ακούγονται όχι μόνο από τους γνωστούς (=εκείνους που δεν ακουμπά η λιτότητα και η καταστροφή των μεσαίων και κατώτερων τάξεων) αλλά και από άλλους, που μέχρι τώρα θεωρούσαν ότι η κυβέρνηση αυτή θα εκπροσωπούσε καλύτερα τα συμφέροντα τους.

Επί του παρόντος και μέχρι να δούμε ξανά το αποτέλεσμα της νέας κωλοτούμπας, απλώς μπορούμε να αναρωτιόμαστε ως προς την κυβέρνηση: Πού το πάει;

Απαντήσεις, ευπρόσδεκτες...

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News