Και στην Κρήτη: Κατέψυξαν τα ωάριά τους 300 γυναίκες

Επιστρατεύουν τα τελευταία όπλα της επιστήμης και οι Κρητικιές για να επιτύχουν αυτό που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν αδύνατο: να "παγώσουν" το χρόνο, μεταθέτοντας το όνειρο της μητρότητας για το μέλλον. Περίπου 250-300 γυναίκες έχουν προχωρήσει ήδη στην κατάψυξη ωαρίων σε μονάδες της Κρήτης, όπως προκύπτει από την έρευνα της εκπομπής "Δεύτερη ματιά" της "ΚΡΗΤΗ TV".

Μάλιστα η πιο συγκινητική περίπτωση που έχουν να θυμηθούν οι γιατροί είναι αυτή μιας 50χρονης γυναίκας που έχασε τα δύο παιδιά της σε τροχαίο, αλλά κατάφερε με τη βοήθεια της επιστήμης να αποκτήσει και πάλι δίδυμα με "δανεικά" ωάρια. Το ζήτημα πάντως έχει πολλές πτυχές και εγείρει ακόμα και θέματα βιοηθικής για το αν μπορεί ο άνθρωπος να παρέμβει στους κανόνες της φύσης, να καθορίσει τη γέννηση και το θάνατο μιας ζωής.

Οι λόγοι για τους οποίους μια γυναίκα μπορεί να προχωρήσει σε κατάψυξη ωαρίων είναι γιατί όταν "χτυπάει" το βιολογικό ρολόι για τη μητρότητα σπάνια αισθάνεται έτοιμη. Συχνά δεν έχει βρει το ταίρι της, είτε οικονομικά δεν αισθάνεται ανεξάρτητη ή απλά θέλει να "χτίσει" την καριέρα της, αψηφώντας το χρόνο που κυλάει αδυσώπητος. Όταν πλέον είναι έτοιμη να φέρει στον κόσμο μια ζωή, κάποιες φορές είναι ήδη αργά. Όσο η κρίσιμη απόφαση αναβάλλεται για το μέλλον, τόσο απομακρύνεται και το όνειρο απόκτησης ενός παιδιού και έρχεται το "θαύμα" της επιστήμης για να βοηθήσει γυναίκες να "παγώσουν" το όνειρο της μητρότητας με την κατάψυξη ωαρίων σε υγρό άζωτο και θερμοκρασία -200 βαθμών Κελσίου.

Δυστυχώς, για τις γυναίκες που άγγιξαν τα 45 και πέρασαν το κατώφλι κλινικών της Κρήτης ήταν ήδη αργά, αφού ακόμα και να καταψυχθούν ωάρια δύσκολα θα επιτευχθεί η πολυπόθητη εγκυμοσύνη. Η απόφαση ήρθε μάλλον αργά...

Όταν ο καρκίνος "χτυπάει" στα 30

Δεν είναι όμως μόνο ο σύγχρονος τρόπος ζωής για τον οποίο μπορεί να αναβάλει μια γυναίκα τη μητρότητα. Είναι και η σκληρή φύση που μπορεί να αποφασίσει ότι πρώτα θα πρέπει να δώσει αγώνα για τη ζωή της και μετά για να γίνει μάνα. Όταν ο καρκίνος χτυπήσει την "πόρτα" και μόνο όπλο κατά της νόσου είναι η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία, τότε υπάρχει ένας πραγματικά υπέρτατος σύμμαχος: Η επιστήμη φροντίζει ώστε η ελπίδα για ένα μωρό να μείνει για χρόνια ζωντανή. Η ζυγαριά ισορροπεί και πάλι, αφού για την ασθενή από τη μια πλευρά βρίσκονται όλα όσα η ζωή της στέρησε και από την άλλη ένα μικρό θαύμα που μπορεί να "γεννήσει" το μέλλον...

Σύμφωνα με τον Ματθαίο Φραϊδάκη, ειδικευμένο στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή που περιέγραψε τη συνεργασία που υπάρχει με Δανούς επιστήμονες και την κατάψυξη ωοθηκικού ιστού, «έχουν έρθει αρκετές κοπέλες ακόμα και σε ηλικία 30-33 χρόνων, που έχουν υποβληθεί ήδη σε χημειοθεραπεία ή ακτινοβολίες και φυσικά υστερεκτομή για κακοήθειες και νεοπλασίες γυναικολογικής φύσης». Με αυτή τη διαδικασία, όπως εξηγεί, διατηρούν την ελπίδα να αποκτήσουν ένα μωρό ζωντανή, για την περίοδο που θα θεραπευτούν.

Εχθρός η πρόωρη εμμηνόπαυση

Σύμφωνα με τον Διαμαντή Δαφνή, εμβρυολόγο ιδιωτικής μονάδας των Χανίων, «οι λόγοι ασθένειας για τους οποίους επιλέγουν τη διαδικασία οι γυναίκες είναι συνήθως ο καρκίνος και εδώ μιλάμε συνήθως για τα πιο συγκινητικά παραδείγματα, γυναίκες που θέλουν να κάνουν μελλοντικά ένα παιδί. Υπάρχουν όμως και γυναίκες που έχουν την ατυχία να έχουν χαμηλή αποθήκη ωαρίων, η οποία σε οποιαδήποτε ηλικία μπορεί να τις οδηγήσει σε πρόωρη εμμηνόπαυση».

Στην Κρήτη, σύμφωνα με τα στοιχεία, τουλάχιστον 250-300 γυναίκες έχουν προχωρήσει στην κατάψυξη ωαρίων, με τις μεθόδους να εξελίσσονται καθημερινά.

Το ποσοστό επιτυχίας για μια εγκυμοσύνη μετά την απόψυξη των ωαρίων είναι δύσκολο να προσδιοριστεί σύμφωνα με τους επιστήμονες. Τα κόστος ξεκινάει από τα 1.000 ευρώ και μπορεί να ανέβει αισθητά ανάλογα με την περίπτωση, ενώ απαιτούνται και τα ανάλογα φαρμακευτικά σκευάσματα.

Ακραία σενάρια: Ηθικά διλήμματα που σοκάρουν

Όπως όμως και σε όλους τους τομείς της ιατρικής, η βιοηθική έρχεται να θέσει σύγχρονα διλήμματα. Και για την Ελληνική Εταιρεία Περιγεννητικής Ιατρικής υπάρχουν ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις και σοβαρά θέματα που γεννώνται όταν παρεμβαίνουμε στη φύση, όταν παίρνουμε την απόφαση να χαρίσουμε ή να στερήσουμε τη ζωή σε μια ανθρώπινη ψυχή, να καθορίσουμε το χρόνο που θα έρθει στον κόσμο. Δεν αφορούν τόσο την κατάψυξη ωαρίων, αλλά πλέον εμβρύων, γονιμοποιημένων δηλαδή ωαρίων, στο επόμενο στάδιο εξέλιξης.

Όπως τονίζει ο πρόεδρος της Εταιρείας Σταύρος Σηφάκης, παραθέτοντας ένα παράδειγμα, «μπορεί το ζευγάρι να έχει προχωρήσει στην κατάψυξη εμβρύου και μετά από πολλά χρόνια το ζευγάρι να μην είναι πια μαζί. Υπάρχει όμως και ένα προϊόν αυτής της συνεύρεσης, ένα έμβρυο. Ποιος θα είναι ο ρόλος του επιστήμονα, του φορέα υγείας, σε ποιον ανήκει αυτό το έμβρυο;», διερωτάται.

Μάλιστα, όπως υποστηρίζει, υπάρχουν θέματα χωρίς νομική κάλυψη ή προστασία και υπάρχουν κενά στη νομοθεσία. Αυτό όμως, όπως ξεκαθαρίζει ο κ. Σηφάκης, δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και θετικά παραδείγματα, κυρίως σε περιπτώσεις ασθενειών, όπου μια γυναίκα γίνεται μητέρα χάρη στην κατάψυξη ωαρίων.

Πάντα θα υπάρχει και ο εφιάλτης που συμβαδίζει σταθερά με την εξέλιξη της επιστήμης, τα πιο ακραία σενάρια που πλέκει η μοίρα, αλλά δυστυχώς αποτελούν μια πραγματικότητα, έναν κίνδυνο που γεννήθηκε μαζί με την απόφαση των επιστημόνων να παρέμβουν στους κανόνες της φύσης. Σε έναν κόσμο που διέπεται από τους δικούς του νόμους που είναι απαράβατοι. Υπάρχουν ακόμη και έμβρυα που παρέμειναν για χρόνια στην κρυοσυντήρηση για να αποφασίσει τελικά το ζευγάρι ότι δεν επιθυμεί την απόψυξη, δημιουργώντας μια εγκλωβισμένη ανθρώπινη ψυχή χωρίς μέλλον. Ένα έμβρυο που καταδικάστηκε στο θάνατο πριν καν γεννηθεί..

Και πάλι όμως, πάντα θα υπάρχει και ο φωτεινός δρόμος, μια ξεχωριστή περίπτωση που θα μας θυμίζει ότι η επιστήμη θα πρέπει να δημιουργεί όνειρα, προσδοκίες, να προσφέρει την ελπίδα που θα έμοιαζε υπό άλλες συνθήκες απολύτως απρόσιτη. Και η 50χρονη γυναίκα που έχασε δύο παιδιά, αλλά για την οποία γεννήθηκε χάρη στην επιστήμη και πάλι η ελπίδα, το αποδεικνύει...

Φιλία Σαριδάκη