Να αλλάξει ο κανονισμός των ΠΣΕΑ με μία απλή υπουργική απόφαση που είναι αρκετή για μία τέτοια εξέλιξη, ώστε να αποζημιώνει έγκαιρα και σωστά τους αγρότες μετά από θεομηνίες - χωρίς να μπαίνει η προϋπόθεση ζημιάς όχι κάτω του 30% επί του συνόλου της περιουσίας του - ζητούν επιτακτικά πλέον από τη νέα κυβέρνηση οι εκπρόσωποι των αγροτών. Οι τελευταίες καταστροφές στην ύπαιθρο απέδειξαν με το χειρότερο τρόπο ότι ο άνθρωπος που εργάζεται στην ύπαιθρο, όταν ο καιρός πλήξει την περιουσία του, στην Ελλάδα μένει εντελώς ξεκρέμαστος, με βάση τα όσα προβλέπει ο ισχύων κανονισμός αποζημιώσεων, που μάλιστα είναι και εξαιρετικά βελτιωμένος σε σχέση με το παρελθόν!
Οι θεομηνίες συνέπεσαν με την ανάληψη των καθηκόντων από μια νέα κυβέρνηση, που τουλάχιστον προγραμματικά και προεκλογικά έδειχνε μια φιλοσοφία εντελώς προστατευτική για τον αγροτοκτηνοτροφικό κόσμο, σε σχέση με όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Το ερώτημα είναι τώρα αν θα κάνει πράξη όλα όσα πρεσβεύει, αλλάζοντας ριζικά τον κανονισμό των ΠΣΕΑ.
"Πλαφόν" εμπαιγμού
Η "Νέα Κρήτη" κατέγραψε τις απόψεις των αγροτικών στελεχών, που αναφέρονται στο περίφημο 30% του κατώτερου ποσοστού ζημιών επί της περιουσίας του πληγέντος, για να έχει το δικαίωμα να... αποζημιωθεί. Όπως λέει ο αγροτοσυνδικαλιστής από το Κυπαρίσσι Στάθης Φραγκιαδάκης, «τον καιρό που εκπροσωπούσα τη ΓΕΣΑΣΕ στη διοίκηση του ΕΛΓΑ η άποψη που εξέφραζα εγώ ήταν να πληρώνουν οι αγρότες λίγο μεγαλύτερες εισφορές προς τον ΕΛΓΑ μέσα από τα τιμολόγια που κόβουν για την πώληση των προϊόντων τους. Τότε πληρώναμε 3% επί του τιμολογίου.
Έλεγα λοιπόν να πληρώνουμε ένα 3,5%, αλλά το υπόλοιπο 0,5% να πηγαίνει στα ΠΣΕΑ και σε περιπτώσεις ζημιών να υπάρχουν τα χρήματα και να γίνεται η άμεση εκτίμηση από τους γεωπόνους του ΕΛΓΑ ώστε να δρομολογούνται γρήγορα οι διαδικασίες. Κάπου πήγε να γίνει το 2003-2004. Αλλά ούτε τότε έγινε. Όντως χρειάζεται προσαρμογή του νομοθετικού πλαισίου για έκτακτες καταστροφές που να λέει ότι ο αγρότης θα πληρώνει επιπλέον λίγα χρήματα στην εισφορά του, να βάζει και το κράτος ένα ποσοστό αυξημένο κατά 70% για να υπάρχουν αυτά τα κεφάλαια. Αλλά ακόμα και 50-50% να έβαζε, πάλι θα μπορούσαμε να τα καταφέρουμε. Να υπάρχει δηλαδή η συμμετοχή του αγρότη, να υπάρχει η συμμετοχή του κράτους σε αυτό το ταμείο και να μην έχουμε αυτό το αλαλούμ»...
Όπως εξηγεί παρακάτω ο κ. Φραγκιαδάκης, «παλιότερα υπήρχε η προϋπόθεση για να αποζημιωθεί ο αγρότης από τα ΠΣΕΑ να έχουμε ζημιές σε ένα 30% επί του συνόλου του νομού! Δηλαδή, αν μια περιοχή πνιγόταν στο Κυπαρίσσι και στη Μεσαρά δεν είχε γίνει κάτι, το Κυπαρίσσι έβγαινε έξω από τις αποζημιώσεις. Το αλλάξανε μετά και το πήγαμε ανά περιφερειακή ενότητα εντός του νομού και αυτό ισχύει ακόμα. Όμως, χρειάζεται αναπροσαρμογή, χρειάζεται και μια μικρή συμμετοχή του ίδιου του αγρότη για να σταθεί το ταμείο».
Κατά την άποψή του, μάλιστα, «καλό θα είναι όποιοι έχουν υποστεί ζημιά, έστω και μικρή, να πάνε και να κάνουν δήλωση ζημίας. Και έτσι να μπορέσουμε να καλύψουμε το 30% σε επίπεδο νομού και να μας εγκριθούν οι αποζημιώσεις, ενώ ταυτόχρονα απαιτούνται οι διαδικασίες για την αλλαγή του κανονισμού».
«Ας αλλάξει»
«Η ομοσπονδία το έχει ζητήσει να αλλάξει ο κανονισμός που αποτελεί αδικία για πολλά χρόνια», λέει στην εφημερίδα μας και ο γενικός γραμματέας τη Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Ν. Ηρακλείου Μιχάλης Καμπιτάκης. «Δηλαδή, έχει κάποιος σε ένα ποτάμι δίπλα πέντε στρέμματα και του τα κατάστρεψε ο ποταμός. 100% η ζημιά. Αλλά επειδή έχει κι άλλα 15 στρέμματα στο χωριό δεν αποζημιώνεται, επειδή δεν πιάνει το 30% της συνολικής του περιουσίας. Είναι μεγάλη αδικία και πρέπει να αλλάξει».
Υπάρχει όμως και μια πρώτη απάντηση από την κυβέρνηση, ότι «δε γίνεται να αλλάξει άμεσα. Ή και να αλλάξει, δε θα πιάσει τις ζημιές που υπάρχουν σήμερα. Ποτέ δεν άλλαξε ένας κανονισμός και να πιάσει τις ζημιές που έχουν γίνει. Θα ισχύει για τις ζημιές που θα γίνουν από τη στιγμή που θα αλλάξει και μετά».
Μάλιστα, για να δώσει έμφαση στο βαθμό της αδικίας που συντελείται ιδιαίτερα σήμερα σε βάρος των πληγέντων αγροτών, ο Μιχάλης Καμπιτάκης λέει χαρακτηριστικά: «Εδώ ο Δρακουλιάρης μου έχει ισοπεδώσει ένα αμπέλι υποστυλωμένο σε σχήμα V. Αμπέλι τριών χρονών. Και μου το έκανε χωράφι. Πέρασε από μέσα και τα διέλυσε όλα. Αλλά οι καταστροφές είναι τεράστιες παντού. Δηλαδή, βλέπεις χωράφια που έφυγαν από τη θέση τους και πήγανε σε άλλη περιοχή. Αυτά, λοιπόν, δεν πρόκειται να αποζημιωθούν από πουθενά. Δεν υπάρχει πλαίσιο να μπουν αυτά μέσα, εφόσον δεν περνάει το 30% η ζημιά ή σε επίπεδο δήμου ή νομού ή σε επίπεδο παραγωγού».
Το επίμαχο 30%: «Ζητάμε βοήθεια για να σταματήσει αυτή η αδικία»
Ένας από τους πλέον κατεστραμμένους αγρότες της Κρήτης, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αρχανών και αντιπρόεδρος της Ομάδας Αμπελουργών Κρήτης Μύρος Χιλετζάκης λέει στην εφημερίδα μας: «Καταρχήν, θα πρέπει ο αγρότης να αποζημιώνεται πιο γρήγορα και να μην περιμένουμε στο τέλος του έτους να κατατεθεί ο φάκελος στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Ο συνδικαλιστής, αναφερόμενος στο 30%, διερωτάται χαρακτηριστικά: «Δηλαδή, θα πρέπει να παρακαλούμε εμείς που έχουμε πληγεί ως παραγωγοί να πληγεί το 30% των περιουσιακών μας στοιχείων για να αποζημιωθούμε;», και φέρνει ως παράδειγμα τις Αρχάνες. «Εκεί οι περισσότεροι έπαθαν 100% ζημιές σε αμπέλια και ελιές. Όμως, θα πρέπει το 30% των χωραφιών τους να καταστραφούν για να δικαιούνται να πάρουν αυτές τις αποζημιώσεις. Αυτό είναι λάθος. Ταυτόχρονα θα πρέπει και οι γεωπόνοι να βγαίνουν άμεσα στις πληγείσες περιοχές και να καταγράφουν, για να μπορούν να βλέπουν και το πραγματικό τους μέγεθος. Αλλά να παρακολουθούν την εξέλιξη των ζημιών και αν τα φαινόμενα των βροχοπτώσεων και των πλημμύρων συνεχίζονται, να βγαίνουν και μετά από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα να καταγράφουν το ποσοστό αύξησης των ζημιών».
Καταλήγοντας, ο κ. Χιλετζάκης ξεκαθαρίζει ότι «η αλλαγή του κανονισμού των ΠΣΕΑ είναι θέμα υπουργού. Δεν είναι θέμα Ευρώπης. Και μπορεί να αλλάξει με μία υπουργική απόφαση».
Χριστόφορος Παπαδάκης
