Ευθύνες στην πρώην κυβέρνηση για το ότι το σύστημα ελέγχου εισροών-εκροών καυσίμων δε λειτουργεί στο σύνολο των πρατηρίων επιρρίπτει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ), που σε τετρασέλιδη επιστολή της καταγγέλλει παράλληλα ότι τους τελευταίους 30 μήνες αποθηκεύονται και διακινούνται παρανόμως όλα τα καύσιμα χωρίς ιχνηθέτηση με ραδιοϊσότοπα, κατά παράβαση του άρθρου 320 του Ν.4072/2012.
Η ΠΟΠΕΚ στην επιστολή της, με τίτλο «Η αλήθεια για την εγκατάσταση των συστημάτων ελέγχου εισροών-εκροών, σε όλα τα στάδια διακίνησης και διάθεσης καυσίμων», περιγράφει μια χαοτική κατάσταση μεταξύ 2009 και 2014 για τον «υποτιθέμενο», όπως αναφέρει, έλεγχο και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης καυσίμων, με σειρά αποφάσεων για τα συστήματα ελέγχου εισροών-εκροών καυσίμων που η μία τροποποιούσε και επικάλυπτε την άλλη.
Η επιστολή της ΠΟΠΕΚ έχει ως εξής:
«Από τα προβαλλόμενα στοιχεία στην ιστοσελίδα της Γ.Γ.Π.Σ. διαπιστώνει κανείς ότι η εγκατάσταση και λειτουργία των συστημάτων ηλεκτρονικού ελέγχου εισροών-εκροών στα πρατήρια υγρών καυσίμων είναι γεγονός ότι δεν έχει ολοκληρωθεί. Αυτό είναι ένα μέρος της αλήθειας που αποκαλύπτεται. Εκείνο όμως που δεν αποκαλύπτεται είναι ποιος ευθύνεται για το συνολικό έλεγχο καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης καυσίμων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα δημόσια έσοδα.
Περιληπτικό ιστορικό
Το 2009, η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να περιορίσει τα αρνητικά σχόλια και την κατακραυγή της κοινωνίας για τις ανεξέλεγκτες διαστάσεις της παράνομης διακίνησης καυσίμων, με σημαντικές απώλειες στα δημόσια έσοδα, αποφάσισε να υιοθετήσει την πρόταση των πρατηριούχων που εκκρεμούσε από το 2002, για ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου εισροών-εκροών σε όλα τα στάδια διακίνησης των καυσίμων.
Για να καταλαγιάσει τα σχόλια της κοινωνίας φέρνει αιφνιδιαστικά προς ψήφιση νομοθετική διάταξη, χωρίς κανένα σχεδιασμό και πρόγραμμα εφαρμογής, την οποία και ψηφίζει στο Ν. 3784/6.8.2009, άρθρο 31, παραγρ. 7 ότι "Οι κάτοχοι άδειας λιανικής εμπορίας πετρελαιοειδών προϊόντων υποχρεούνται εντός έξι (6) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος σε εγκατάσταση στα πρατήρια υγρών καυσίμων ολοκληρωμένου συστήματος ελέγχου εισροών εκροών, στο οποίο υποχρεωτικά συνδέεται φορολογικός μηχανισμός.
Με κοινή απόφαση των υπουργών Ανάπτυξης και Μεταφορών και Επικοινωνιών καθορίζονται οι προδιαγραφές και ρυθμίζονται τα θέματα εγκατάστασης των συστημάτων ελέγχου εισροών-εκροών, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια.
Με απόφαση του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών ρυθμίζονται οι διαδικασίες, οι όροι και οι προϋποθέσεις της εγκατάστασης, για το κάθε είδος καυσίμου, των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών σύμφωνα με το άρθρο 1 του ν. 1809/1988 (ΦΕΚ 222 Α), το ακριβές χρονοδιάγραμμα εφαρμογής, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια".
Από το σημείο αυτό ξεκινά η περιπέτεια εφαρμογής της παραπάνω διάταξης με άγνωστο Χ:
α) τις άγνωστες και μη προσδιορισμένες εκ των προτέρων τεχνικές προδιαγραφές του συστήματος εισροών-εκροών,
β) τις μη προσδιορισμένες και μη πιστοποιημένες τεχνικές προδιαγραφές του συστήματος, καθώς και του λογισμικού για την ασφαλή λειτουργία και μετάδοση δεδομένων στην Γ.Γ.Π.Σ.,
γ) τον άγνωστο αριθμό των λειτουργούντων πρατηρίων και
δ) τον άγνωστο αριθμό των δεξαμενών (δεν υπάρχει βάση δεδομένων) που θα ελέγχει το σύστημα και της χωρητικότητας αυτών.
Για να καλυφθούν τα κενά του ανύπαρκτου σχεδιασμού για τον έλεγχο της παράνομης διακίνησης καυσίμων στα πρατήρια και αργότερα και σε άλλα στάδια διακίνησης των καυσίμων, αρχίζει η ψήφιση και έκδοση διατάξεων, εγκυκλίων, δελτίων τύπου, από 6 εμπλεκόμενα υπουργεία, δημιουργώντας μόνο σύγχυση.
1. Απόφ. Υπ. Ανάπτυξης & Μεταφορών Φ2-1617 ΦΕΚ 1980/Β/7.12.2010 "Διαδικασίες και προδιαγραφές εγκατάστασης στα πρατήρια", 17 μήνες μετά την ψήφιση της διάταξης.
2. Απόφ. ΥΠΟΙΚ.ΠΟΛ.1009 ΦΕΚ 72/Β/27.1.2012 "Εγκατάσταση ολοκληρωμένου συστήματος εισροών-εκροών στα πρατήρια".
3. Νόμος 4072/2012 ΦΕΚ/86/Α/11.4.2012 άρθρο 320 "Τροποποιούνται διατάξεις του Ν. 3054/2002 & 3784/2009".
4. Απόφ. ΥΠΟΙΚ. ΠΟΛ. 1203/2.11.2012 "Τροποποίηση της προηγούμενης απόφασης ΠΟΛ. 1009".
5. Ν. 4093 ΦΕΚ/222/Α/12.11.2012 "Τροποποίηση διατάξεων του Ν.3054/2002".
6. Απόφ. Υπ. Ανάπτυξης & Μεταφορών Φ2-2022 ΦΕΚ 3017/Β/19.11.2012 "Τροποποίηση της προηγούμενης Υ.Α. Φ2-1617/7.12.2010".
7. Απόφ. ΚΥΑ Υπ. Οικονομικών, Ανάπτυξης & Μεταφορών Β2-829Α/ΦΕΚ 540/Β/7.3.2013 "Διάθεση πιστώσεων για την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό των Πρατηρίων Υγρών Καυσίμων από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων".
8. Απόφ. ΥΠΟΙΚ. ΠΟΛ. 1032 ΦΕΚ 548/Β/7.3.2013 "Καθορίζονται οι διαδικασίες αποστολής δεδομένων από τα πρατήρια στη Γ.Γ.Π.Σ.".
9. Ν. 4155/ΦΕΚ/Α/120/29.5.2013 με το άρθρο 42 "Τροποποιείται η παραγρ. 7 του άρθρου 31 του Ν. 3784/2009".
10. Απόφ. Υπ. Ανάπτυξης & Μεταφορών Οικ. 40534/4859 ΦΕΚ 2041/Β/22.8.2013 "Νέα τροποποίηση της Φ2-1617".
11. Απόφ. ΚΥΑ Υπ. Ανάπτυξης & Μεταφορών Φ2-1871/ΦΕΚ 2173/Β/2.9.2013 "Κατηγοριοποίηση παραβάσεων και επιβολή διοικητικών κυρώσεων".
12. Υπ.Ανάπτυξης, Γ.Γ.Ε. Διευθ. Μετρολογίας 1/11/2013, τρία χρόνια αργότερα από την ψήφιση της νομοθετικής διάταξης και δύο μήνες αργότερα από την πρώτη καταληκτική ημερομηνία εγκατάστασης του συστήματος σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, "Αναρτάται κατάλογος Εταιριών Εγκατάστασης συστημάτων εισροών-εκροών" με τη διευκρίνιση ότι "Αυτό κατά καμία ερμηνεία δε νοείται ως πιστοποίηση ικανότητας ή καταλληλότητας εκ μέρους μας για τις αναφερόμενες εταιρείες, αλλά επιβεβαίωση ότι οι εταιρίες πληρούν τα ελάχιστα κριτήρια επαγγελματικής επάρκειας που ζητούνται στο σχετικό άρθρο. Κάθε άλλη χρήση της έννοιας αυτής αποτελεί παραπληροφόρηση".
13. Εγκύκλιος Υπ. Μεταφορών 556883/6897/1.11.2013 "Παροχή διευκρινήσεων επί των ογκομετρικών πινάκων". Αφορά την άγνωστη χωρητικότητα των δεξαμενών.
14. Απόφ. ΥΠΟΙΚ. Δ5Β 1177574 ΕΞ 2013/20.11.2013 "Έγκριση για την προμήθεια Υποσυστήματος Μητρώου και υποδοχής στοιχείων στη Γ.Γ.Π.Σ, από τα πρατήρια υγρών καυσίμων". Λειτούργησε με καθυστέρηση 6 μηνών.
15. Απόφ. Υπ. Ανάπτυξης & Μεταφορών Φ2-515 ΦΕΚ 548/Β/5.3.2014 "Τροποποίηση εκ νέου της Φ2-1617".
16. Απόφ. Υπ. Οικονομικών, Ανάπτυξης & Μεταφορών ΚΥΑ /ΔΕΦΚ Α 5010479 ΕΞ 2014/ΦΕΚ/1156/Β/7.5.2014 "Εγκατάσταση συστήματος ελέγχου εισροών-εκροών στις φορολογικές αποθήκες και στις αποθήκες τελωνειακής αποταμίευσης ενεργειακών προϊόντων. Καταληκτική ημερομηνία εγκατάστασης, Αύγουστος 2016".
17. Απόφ. ΥΠΟΙΚ Δ6Α 1096805ΕΞ2014/27.6.2014 "Συνιστούμε στο υπ. Οικονομικών, Διυπουργική Επιτροπή για την παρακολούθηση των υποχρεώσεων ολοκλήρωσης της εγκατάστασης των συστημάτων καταπολέμησης του λαθρεμπορίου και της νοθείας των καυσίμων". Το έργο της Επιτροπής είναι μέχρι σήμερα άγνωστο. Να δοθούν στη δημοσιότητα, αν υπάρχουν, τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Διυπουργικής Επιτροπής.
Αυτή τη χαοτική κατάσταση για τον υποτιθέμενο έλεγχο και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης καυσίμων, με σειρά αποφάσεων που η μία τροποποιούσε και επικάλυπτε την άλλη, η Π.Ο.Π.Ε.Κ την κατήγγειλε με συνέντευξη Τύπου στις 2 Σεπτεμβρίου 2014.
Η κυβέρνηση αντέδρασε με την επιβολή προστίμων σε πολλούς δήθεν εκπρόθεσμους πρατηριούχους, προκειμένου να φορτώσει στις πλάτες άλλων τα δικά της λάθη, που, αν και είχαν υπογράψει εγκαίρως συμβάσεις ανάθεσης με εταιρίες εγκατάστασης του συστήματος εισροών-εκροών, οι εγκαταστάτες δεν πρόλαβαν σε πολλές περιπτώσεις να εγκαταστήσουν εμπροθέσμως το σύστημα μέσα από το χάος ερμηνειών εφαρμογής αλλοπρόσαλλων διατάξεων. Τα πρόστιμα επεβλήθησαν από εκδικητική διάθεση, μετά την καταγγελτική συνέντευξη Τύπου, όταν ο Γ.Γ.Π.Σ κ. Χαρ. Τσαβδάρης μας ειρωνεύτηκε, με τη φράση: τολμήσαμε να ξυστούμε "στην γκλίτσα του τσοπάνη".
Σήμερα, για όλους τους παραπάνω λόγους, με αποκλειστική ευθύνη της απελθούσης κυβέρνησης, το σύστημα ελέγχου εισροών-εκροών δε λειτουργεί στο σύνολο των πρατηρίων και ίσως σε κάποιες περιπτώσεις, από πληροφορίες που έχουμε, να παραβιάζεται και να αλλοιώνονται στοιχεία από την καταγραφή του λογισμικού.
Για την εγκατάσταση του συστήματος, οι πρατηριούχοι υποχρεώθηκαν να χρηματοδοτήσουν το κόστος αγοράς και τοποθέτησής του στα πρατήριά τους, λόγω αδυναμίας, ερασιτεχνισμών ή σκοπιμοτήτων των εκάστοτε κυβερνήσεων, να πατάξουν το διογκούμενο κατ' έτος φαινόμενο της παράνομης διακίνησης καυσίμων, με την υπόσχεση ότι θα επιδοτηθούν κατά 35-40% από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Η επιδότηση προς το παρόν παραμένει για χιλιάδες πρατηριούχους άπιαστο όνειρο.
Όσο για τα υπόλοιπα στάδια διακίνησης, για εγκατάσταση ηλεκτρονικών συστημάτων ελέγχου εισροών-εκροών, παραμένουν προς το παρόν στη σφαίρα της φαντασίας κυβερνητικών παραγόντων. Εγκαταστάσεις διυλιστηρίων, εγκαταστάσεις εταιρειών εμπορίας, θαλάσσια και χερσαία μέσα μεταφοράς, παντός είδους δημόσια και ιδιωτικά πρατήρια, εγκαταστάσεις μεγάλων καταναλωτών, εγκαταστάσεις Ενόπλων Δυνάμεων, πρατήρια αφορολόγητων καυσίμων, πύλες εξόδου καυσίμων εξαγωγής.
Το σπουδαιότερο δε είναι ότι αποθηκεύονται και διακινούνται τους τελευταίους 30 μήνες, παρανόμως, όλα τα καύσιμα χωρίς ιχνηθέτηση με ραδιοϊσότοπα, κατά παράβαση του άρθρου 320 του Ν.4072/2012.
Για την αδυναμία ελέγχου της παράνομης αποθήκευσης, διακίνησης και διάθεσης καυσίμων, υπάρχουν πολιτικές, αστικές και ποινικές ευθύνες.
Όσο για τα διοικητικά πρόστιμα, αυτά πρέπει να επιβληθούν στους ανεύθυνους πολιτικούς παράγοντες, που ευθύνονται για την αναποτελεσματικότητα καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης καυσίμων, υπέρ του δημοσίου συμφέροντος και της κοινωνίας.
Αυτή είναι η αλήθεια για τον έλεγχο της παράνομης διακίνησης καυσίμων (λαθρεμπόριο, νοθεία, δασμοφοροδιαφυγή, κλοπή, κ.λπ.)», καταλήγει στην επιστολή της η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων.
