Έχουμε γράψει αρκετές φορές τις τελευταίες βδομάδες ότι η διαπραγμάτευση δε θα είναι ούτε εύκολη, ούτε απλή, ούτε και γρήγορη. Έχουμε προειδοποιήσει ότι θα περάσουμε από πολλές φάσεις τύπου "σκοτσέζικο ντους", δηλαδή τη μια μέρα "α, ωραία, τα βρίσκουμε", την επομένη "πλήρης ρήξη, οι πιστωτές απορρίπτουν τις ελληνικές προτάσεις και θέτουν τελεσίγραφα".
Η λέξη-κλειδί είναι ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ. Τίποτε απ' όλα αυτά δεν είναι κάτι που δεν το περιμέναμε. Όταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσιζε να κάνει (αυτό που δεν έκαναν οι τρεις προηγούμενες κυβερνήσεις, δηλαδή:) μια πραγματική διαπραγμάτευση, γνώριζε πολύ καλά τι θα αντιμετωπίσει. Τη σκληρότατη και παντελώς αδιάλλακτη γερμανική επιμονή στην ηλίθια λιτότητα, που μόνο την αστική τάξη της Γερμανίας βολεύει και κανέναν άλλον, την ενοχλητική αδιαλλαξία των υποτακτικών των Γερμανών (Ολλανδών - ο Ντάισελμπλουμ είναι κάτι σαν την... ορτινάτσα του Σόιμπλε στο Eurogroup - Φιλανδών, Βάλτων και λοιπών), την ακόμη πιο ενοχλητική αντίθεση των Ισπανών και των Πορτογάλων, που τυχόν επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ θα τη θεωρήσουν τεράστια αποτυχία δική τους, που θα ανοίξει το δρόμο για τα κόμματα της αντιπολίτευσης... όλα αυτά ήταν ΔΕΔΟΜΕΝΑ.
Όπως δεδομένο θα ήταν και ότι η Γαλλία και η Ιταλία ήταν οι μοναδικοί δυνάμει σύμμαχοί μας, που όμως ΔΕ θα διακινδύνευαν σε καμία περίπτωση "μετωπική" με τη Γερμανία, καθώς αυτή τη στιγμή, παρότι η λιτότητα τις καταστρέφει και διαλύει τον κοινωνικό τους ιστό, κατορθώνουν, παριστάνοντας τα "καλά παιδιά", να δανείζονται με χαμηλά επιτόκια από τις αγορές, προκειμένου να καλύπτουν τις ανάγκες τους - οι "αγορές" θα τις τιμωρούσαν αν τολμούσαν να αμφισβητήσουν τη "σταθερότητα" της ευρωζώνης, δηλαδή τη γερμανική ηγεμονία και τα λαοκτόνα μέτρα λιτότητας.
Με δεδομένα λοιπόν τα αρνητικά αποτελέσματα του προχθεσινού Eurogroup, κάποιοι έσπευσαν να προδικάσουν ότι η γερμανική Ευρώπη δείχνει την πόρτα της εξόδου στους "άτακτους" Έλληνες. Θα διαφωνήσω. Συνεχίζω να θεωρώ την επίτευξη συμφωνίας πιθανότερη από οποιαδήποτε "έξοδο".
Συνεχίζω να πιστεύω ότι το διακύβευμα είναι υπερβολικά μεγάλο ΚΑΙ για τη Γερμανία, εφόσον βεβαίως η γερμανική αστική τάξη πιστεύει ότι η ύπαρξη του ευρώ είναι θετική για τα συμφέροντά της. Αν δεν το πιστεύει αυτό, αν οι γερμανικές ελίτ έχουν αποφασίσει να "ξηλώσουν το πουκάμισο" της ευρωζώνης, τότε σαφώς και η επιλογή της Ιφιγένειας μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Βεβαίως αυτή η επιλογή έχει πολύ πόνο, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την υπόλοιπη Ευρώπη, που αν εξωπετάξει ένα μέλος της, οι πιθανότητες είναι υπέρ της διάλυσής της, όχι άμεσα, αλλά στα επόμενα λίγα χρόνια.
Η σκληρή Γερμανία
Η σκλήρυνση της γερμανικής στάσης (όπως εκφράστηκε διά της αλλαγής του "μαλακού" κειμένου του προσχεδίου συμφωνίας που είχε φτιάξει ο Μοσκοβισί με ένα άλλο, εξαιρετικά άτεγκτο και σκληρό, που έφτιαξαν οι Γερμανοί και το προώθησαν μέσω της μαριονέτας τους, του Ντάισελμπλουμ), εκτός από την τακτική της σημασία (που είναι δεδομένη), έχει και άλλο κίνητρο: το CDU της Μέρκελ υπέστη δεινή ήττα στο Αμβούργο, στις περιφερειακές εκλογές, όπου έπεσε σε εξαιρετικά χαμηλά νούμερα, την ώρα που ενισχύθηκαν οι σοσιαλδημοκράτες και κυρίως το "δεξιό αγκάθι" των χριστιανοδημοκρατών, η AfD, με το αντιευρωπαϊκό προφίλ και ατζέντα.
Ναι, ακριβώς αυτό που σκέφτεστε: μπορεί η Γερμανία να δηλώνει ότι δεν την απασχολούν ποσώς οι εκλογές στην Ελλάδα διότι "υπάρχουν κανόνες", αλλά οι ίδιοι οι κανόνες δημιουργούνται ΚΑΙ βάσει των μικροπολιτικών αναγκών του κόμματος της κ. Μέρκελ και του κ. Σόιμπλε στη Γερμανία. Ε, ναι, σε ηγεμονίες, οι πολίτες των κυρίαρχων σαφώς και μετράνε περισσότερο από τους πολίτες των κυριαρχούμενων.
Όλα τα ζώα είναι ίσα, αλλά ορισμένα ζώα... είναι πιο ίσα από τα άλλα στην ευρωπαϊκή μας "Φάρμα των ζώων". Και ειδικότερα τα γερμανικά ζώα, τα οποία τρέφονται με ανώτερης ποιότητας κουτόχορτο και πρέπει να συνεχίσουν να ισορροπούν σε μια σχέση αγάπης/μίσους με την ευρωζώνη, προκειμένου να μην τεθούν σε κίνδυνο τα σχέδια των ελίτ της Γερμανίας. Έτσι λειτουργούν αυτά τα πράγματα. Αυτή είναι η "Ευρώπη των λαών" - μια οικονομική ηγεμονία της Γερμανίας, οι κανόνες της οποίας θεσπίζονται βάσει των αναγκών της γερμανικής ελίτ και των "αγορών". Τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο.
Η συμμαχία των προθύμων
Την ώρα που η κυβέρνηση Τσίπρα προσπαθεί να διαπραγματευτεί, δείχνοντας ειλικρινή διάθεση να πάει "μέχρι το τέρμα" προκειμένου να σταματήσει ο εξανδραποδισμός των Ελλήνων εργαζομένων από τις καταστροφικές πολιτικές της Γερμανίας, οι "καλοί υπηρέτες" των γερμανικών συμφερόντων στην Ελλάδα πήραν... τα πάνω τους. Ζητούν σύγκλιση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, εθνικές στρατηγικές και διάφορα άλλα τέτοια, που δεν κρύβουν την πρόθεσή τους: ζητούν από την κυβέρνηση να κάνει μια μνημειώδη κωλοτούμπα και να υπογράψει ό,τι ακριβώς ζητούν οι Ευρωπαίοι: τη συνέχιση του καταστροφικού προγράμματος που μας έφερε σε αυτό το σημείο.
Δεν μπορεί να γίνει αυτό. Για 10.000 διαφορετικούς λόγους. Μπορεί οι κ.κ. Σαμαράς, Βενιζέλος και Θεοδωράκης να αγωνιούν για τα συμφέροντα των δανειστών, όμως η σημερινή κυβέρνηση εξελέγη για να εκπροσωπήσει και τα συμφέροντα του ελληνικού λαού, ή τέλος πάντων της συντριπτικής πλειοψηφίας αυτού, του 90% που έχει υποφέρει τα πάνδεινα στην εποχή των μνημονίων.
Τυχόν κωλοτούμπα του μεγέθους που ζητούν οι δανειστές ("ναι σε όλα") δεν είναι δυνατό να γίνει από την παρούσα κυβέρνηση. Σε καμία των περιπτώσεων. Αν το κάνει, υπογράφει όχι μόνο το δικό της θάνατο, αλλά και το θάνατο του συνόλου του πολιτικού συστήματος - η επόμενη λαϊκή ετυμηγορία θα είναι απρόβλεπτη και μάλλον... ιδιαίτερα δυσάρεστη.
Με δεδομένο ότι αυτή τη στιγμή η "σκληρή γραμμή" της κυβέρνησης έχει από πίσω της τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων (το 75-80% που δίνουν τα γκάλοπ είναι πρωτοφανές νούμερα για περίοδο ειρήνης!), δε δύναται να κάνει τη χάρη στους δανειστές ή τους ντόπιους θεματοφύλακές τους. Αν η άτεγκτη στάση των Γερμανών δεν είναι επικοινωνιακή διαχείριση, αλλά προσπάθεια να μετατρέψουν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. σε Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ, τότε... θα πάμε σε ρήξη.
Τα "αγκάθια" της ρήξης
Έγραψα παραπάνω ότι συνεχίζω να πιστεύω ότι στο τέλος θα βρεθεί "αμοιβαία επωφελής συμφωνία", δίχως ωστόσο να είμαι και απόλυτος - όλα εξαρτώνται από τους Γερμανούς. Αν το 'χουν πάρει απόφαση ότι μια ελληνική έξοδος θα εξυπηρετήσει τα σχέδιά τους, τότε... θα το πάνε αδιάλλακτα μέχρι το τέλος. Και μιας και η κυβέρνηση της Ελλάδας δεν έχει τη νομιμοποίηση να κάνει ό,τι έκαναν ΓΑΠ και Σαμαράς (δηλαδή να πει "ναι σε όλα"), τότε θα πρέπει να περιμένουμε εξελίξεις.
Πιθανότατα θα κληθεί ο ελληνικός λαός να αποφασίσει αν θέλει το απρόβλεπτων (αλλά βραχυπρόθεσμα σίγουρα εξαιρετικά αρνητικών) επιπτώσεων "σοκ" της εξόδου από την ευρωζώνη ή τον αργό (αλλά βέβαιο) θάνατο της εφαρμογής των προγραμμάτων τρομακτικής λιτότητας της Γερμανίας.
Τα γκάλοπ δείχνουν ότι οι Έλληνες επιθυμούν σκληρή διαπραγμάτευση και καμία υποχώρηση από τις "κόκκινες γραμμές" της κυβέρνησης, αλλά ταυτόχρονα επιθυμούν και παραμονή στην ευρωζώνη. Αυτά τα δύο μπορεί να αποδειχτεί δύσκολο να συμβιβαστούν, αν και δεν είναι αδύνατη η συνύπαρξη - ή τουλάχιστον δεν έμοιαζε τέτοια μέχρι που η Γερμανία υπαναχώρησε και επέστρεψε στην άτεγκτη στάση της.
Οπότε, δεν μπορώ να ξέρω ποιο θα είναι το αποτέλεσμα δημοψηφίσματος ή (αν πάμε σε εκλογές με το δίλημμα "κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για να πάμε μέχρι τέρμα ή Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-Ποτάμι για να πούμε ξανά ναι σε όλα") των εκλογών, αλλά σίγουρα οι Έλληνες πολίτες θα αποκτήσουν ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και καθοριστικό δίλημμα για το μέλλον μας.
Δυστυχώς, δεν υπάρχει "ιδανική λύση". Το να συνεχίσουμε στο καθεστώς των λαοκτόνων μνημονίων, μετατρέποντας την Ελλάδα αργά αλλά σταθερά σε μια χώρα τύπου... Βουλγαρίας ή (πιο μακροπρόθεσμα) Μπαγκλαντές και μεταθέτοντας στο απώτερο μέλλον μια "λύση" που θα προκληθεί από πλήρη αλλαγή των πολιτικών και οικονομικών συσχετισμών παγκοσμίως... είναι μάλλον άσκηση στο αδιανόητο.
Το να φάμε το "τράκο" από μια έξοδο, που θα προκαλέσει τεράστια αναστάτωση, θα δημιουργήσει προβλήματα στην ελληνική οικονομία, θα ρίξει στον Καιάδα χιλιάδες επιχειρήσεις και θα προκαλέσει μεγαλύτερη ανεργία, υψηλό πληθωρισμό και διάφορα άλλα όχι ιδιαίτερα ευχάριστα, δε μοιάζει ιδιαίτερα ελκυστική λύση επίσης.
Αδιανόητο τελεσίγραφο - Απαιτείται σύνεση απ' όλες τις πλευρές
Το να πούμε σε αυτό το σημείο ότι είναι αδιανόητο να τίθεται ένα τέτοιο δίλημμα στον ελληνικό λαό και μάλιστα από τους... φίλους και εταίρους μας, και δη υπό τη μορφή τελεσίγραφου, δε νομίζω ότι χρησιμεύει σε τίποτε περισσότερο από το να κατανοήσουμε τι ακριβώς είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και ποιων τα συμφέροντα εξυπηρετεί - αλλά νομίζω ο περισσότερος κόσμος έχει αρχίσει να το καταλαβαίνει αυτό τα τελευταία χρόνια.
Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται υπευθυνότητα και σοβαρότητα απ' όλες τις πλευρές. Και - έτσι, για αλλαγή - ΣΥΝΕΠΕΙΑ λόγων και έργων.
Στις Δημοκρατίες δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Ας το θυμηθούμε αυτό. Και ας ελπίσουμε ότι δε θα χρειαστεί να πάμε σε ρήξη και ότι θα πρυτανεύσει η λογική και η σύνεση, απ' όλες τις πλευρές. ΚΑΙ από τη Γερμανία, όχι μόνο από την ελληνική κυβέρνηση.
Γιώργος Ψαρουλάκης
