Σήμερα θα ασχοληθώ με τους μονίμως τρομολάγνους. Ειδικά με αυτούς οι οποίοι είχαν και συνεχίζουν να έχουν προνομιακή πρόσβαση σ' αυτούς που αποφασίζουν σε αυτή τη χώρα. Οι οποίοι διαρκώς προσπαθούν να τρομοκρατήσουν τον κόσμο σχετικά με πιθανά περιβαλλοντικά προβλήματα τα οποία δήθεν θα προκύψουν αν αξιοποιηθούν οι ορυκτοί μας πόροι, και ειδικότερα οι σπάνιες γαίες. Μάλιστα, «κάποιοι» το έκαναν και συνεχίζουν να το κάνουν, με χείριστο τρόπο. Έχουν φτάσει μάλιστα στο σημείο να τρομοκρατούν τον κοσμάκη και τους αποφασίζοντες με φράσεις όπως «αν επιτρέψετε τις σπάνιες γαίες δε θα έχετε πια Ελλάδα!» (sic). Σήμερα θα προσπαθήσω να απαντήσω σε αυτό για να ξεκαθαριστούν ορισμένα θέματα.
Του Σωτήρη Ν. Καμενόπουλου*
Οι μονίμως τρομολάγνοι χρησιμοποιούν ως εργαλείο τρομοκράτησης της ελληνικής κοινωνίας για τις σπάνιες γαίες την περίπτωση της Κίνας. Στην Κίνα πραγματικά έχει συντελεστεί μία τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή. Όμως όσοι αναφέρουν ως παράδειγμα τρομοκράτησης την Κίνα δε λένε την αλήθεια: στην Κίνα δεν υπάρχουν περιβαλλοντικοί κανονισμοί, δεν υπάρχουν κανονισμοί υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων, δεν υπάρχουν ορθές πρακτικές για την εκμετάλλευση ορυχείων. Να το επαναλάβω: δεν υπάρχουν τέτοιου είδους κανονισμοί! Άρα είναι ευκόλως κατανοητό πως όταν απουσιάζουν παντελώς οι κανονισμοί τότε θα υπάρξουν άσχημα αποτελέσματα. Πώς λοιπόν τολμούν οι τρομολάγνοι να προβαίνουν σε τέτοιου είδους συγκρίσεις; Για φανταστείτε π.χ. να θέλαμε να κατασκευάσουμε κτήρια στη χώρα μας χωρίς την παρουσία και την πιστή εφαρμογή ενός Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού (ΓΟΚ). Μα φυσικά στον ελάχιστο σεισμό θα έπεφταν όλα τα κτήρια. Ή να προσπαθούσαμε να οδηγήσουμε στους δρόμους χωρίς την παρουσία και εφαρμογή ενός Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Ή, ακόμη περισσότερο, να πετούσαν τα πολιτικά αεροσκάφη χωρίς την παρουσία και την πιστή εφαρμογή κανόνων αεροπλοΐας.
Επίσης, στην Κίνα υπάρχει μεγάλο πρόβλημα παράνομης εξόρυξης σπάνιων γαιών: το 1/3 των σπάνιων γαιών που φεύγουν από την Κίνα στο εξωτερικό (δηλαδή περίπου 43.000 τόνοι σπάνιων γαιών!) προέρχονται από παράνομα ορυχεία. Ακόμη και σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης στο διαδίκτυο βρίσκει κανείς διαφημίσεις μεσαζόντων που πουλάνε παράνομα εξορυχθέντες σπάνιες γαίες! Η Κίνα μάλιστα για εμπορικούς λόγους - πόλεμος τιμών με τη Δύση - επιτρέπει την παράνομη εξόρυξη σπάνιων γαιών και κάνει τα στραβά μάτια. Άρα, είναι ευκόλως κατανοητό πως σε αυτά τα παράνομα ορυχεία δεν υπάρχει καμία πρόληψη για προστασία του περιβάλλοντος.
Δεν καταλαβαίνω λοιπόν, γιατί οι κινδυνολογούντες και τρομολάγνοι χρησιμοποιούν το παράδειγμα της Κίνας, ως υπόδειγμα-μοντέλο ανάπτυξης έργων σπάνιων γαιών; Γιατί δε χρησιμοποιούν ως μοντέλο ανάπτυξης τη Σουηδία και τη Φιλαδία; Δύο χώρες των οποίων οι κοινωνίες φημίζονται για τις περιβαλλοντικές τους ευαισθησίες. Δύο χώρες στις οποίες το περιβάλλον πραγματικά παίζει σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητα των πολιτών. Έχω ζήσει στη Φιλανδία και το γνωρίζω αυτό από πρώτο χέρι.
Γιατί χρησιμοποιώ ως μοντέλα ανάπτυξης έργων εξόρυξης σπάνιων γαιών αυτές τις δύο χώρες;
Γιατί πολύ απλά σε αυτές τις σκανδιναβικές χώρες έχουν ξεκινήσει από το 2012 ή βρίσκονται λίγο πριν την έναρξή τους έργα εξόρυξης σπάνιων γαιών. Στη Σουηδία βρίσκονται δύο έργα: το Norra Kerr και το Olserum. Το ορυχείο του Norra Kerr βρίσκεται 320 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σουηδικής πρωτεύουσας (Στοκχόλμης). Στη Φιλανδία βρίσκονται τρία έργα: το Korsnas South, το Siilinjarvi και το Laivajoki. Ωστόσο, υποψήφια έργα βρίσκονται και σε άλλες περιοχές της Σουηδίας και της Φιλανδίας. Σας παραθέτω σχετικό χάρτη με τις περιοχές της Σουηδίας και της Φιλανδίας στις οποίες θα πραγματοποιηθούν και άλλα έργα εξόρυξης σπάνιων γαιών. Οι περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένες κοινωνίες της Φιλανδίας και της Σουηδίας έχουν αποδεχθεί λοιπόν το χαμηλό επίπεδο κινδύνου των έργων εξόρυξης σπάνιων γαιών και έχουν δώσει το πράσινο φως για τέτοια έργα. Έχουν συνυπογράψει δηλαδή την «κοινωνική άδεια εκτέλεσης» τέτοιων έργων («Social License to Operate»). Ένα είδος κοινωνικού συμβολαίου που υλοποιήθηκε ύστερα από συνομιλίες και αλληλοκατανόηση μεταξύ όλων των εμπλεκομένων μερών (stakeholders). Αυτά ήταν γνωστά από το 2012. Όπως είναι γνωστό πως η Φιλανδία και η Σουηδία αποτελούν χώρες που παράγουν υψηλότατη τεχνολογία, έχουν υψηλότατα επίπεδα διαβίωσης και θεωρούνται χώρες-πρότυπα. Γιατί λοιπόν οι κινδυνολογούντες και τρομολάγνοι δε χρησιμοποιούν ως παράδειγμα αυτές τις δύο χώρες, των οποίων οι λαοί πραγματικά είναι ευαίσθητοι σε θέματα περιβαλλοντικής προστασίας; (Αναρωτιέμαι, οι αντίστοιχοι τρομολάγνοι της αρχαιότητας τι θα συμβούλευαν τον Περικλή σχετικά με την αξιοποίηση του Λαυρίου; Να μην προχωρήσει στην εξόρυξη χρυσού και μολύβδου γιατί δε θα υπήρχε Ελλάδα; Ευτυχώς ο Περικλής ήταν αρκετά έξυπνος και δε σταμάτησε σε τέτοιου είδους εμπόδια. Και θα έβαζε στο περιθώριο τους κινδυνολόγους. Γιατί ειδάλλως δε θα υπήρχε η Ακρόπολη, ο αρχαίος ελληνικός στόλος και η νίκη των Ελλήνων εναντίον των Περσών. Οι Αρχαίοι Έλληνες δε φοβούνταν τους κινδύνους: τους σέβονταν. Όπως ακριβώς οι Έλληνες ναυτικοί δε φοβούνται τη θάλασσα: τη σέβονται και λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προστασίας).
Εκτός και αν οι κινδυνολόγοι θεωρούν τους Κινέζους περισσότερο ευαισθητοποιημένους στο θέμα περιβάλλοντος από τους Φιλανδούς και τους Σουηδούς. Μην τρελαθούμε!
Γιατί «κάποιοι» λοιπόν επιμένουν να τρομοκρατούν τους Έλληνες με το κάκιστο παράδειγμα της Κίνας; Έχουν άγνοια για τα προαναφερόμενα;
Από σήμερα, με τη δημοσίευση του παρόντος άρθρου η δικαιολογία της άγνοιας δεν υφίσταται.
Και ελπίζω να παύσει η τρομολαγνία.
Ειδάλλως θα σημαίνει πως κάτι άλλο κρύβεται από πίσω... τι άραγε;
Ή μάλλον να το θέσω αλλιώς: ποιοι θα έβγαιναν κερδισμένοι από τη διαρκή μη αξιοποίηση του ελληνικού ορυκτού πλούτου;
* Ο Σωτήρης Ν. Καμενόπουλος είναι υπ. διδάκτωρ Πολυτεχνείου Κρήτης, Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων.
